Giảm 25 ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Sáng 27/11, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi). Nhiều ý kiến đồng tình với đề xuất cắt giảm 25 ngành nghề kinh doanh có điều kiện (Điều 7 dự thảo Luật) nhằm thể chế hóa quyền tự do đầu tư, tạo môi trường minh bạch, thông thoáng.

Đồng tình với đề xuất trên, đại biểu Đào Chí Nghĩa (đoàn Cần Thơ) cho rằng việc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm chuyên môn là phù hợp với Điều 33 của Hiến pháp về quyền tự do kinh doanh và nguyên tắc quản lý về tiêu chuẩn.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần bổ sung cơ chế kiểm soát tối thiểu về chất lượng và chuyên môn. Theo ông, tại khoản 6, Điều 7 quy định các hình thức áp dụng điều kiện, đang thiếu hình thức quản lý bằng chứng chỉ hành nghề bắt buộc đối với các nghề có tính chuyên môn cao đã bị bãi bỏ (thuộc Phụ lục số 4).

"Các dịch vụ này liên quan trực tiếp đến việc tuân thủ nghĩa vụ tài chính và minh bạch thị trường. Việc bãi bỏ mà không có cơ chế hậu kiểm và chuyên môn rõ ràng có thể dẫn đến rủi ro về chất lượng dịch vụ kém, gây phương hại đến lợi ích công cộng và tạo gánh nặng cho cơ quan thuế", ông Nghĩa nói.

Từ đó, ông đề nghị điều chỉnh điểm d, Khoản 6, Điều 7 theo hướng: "Các yêu cầu khác mà cá nhân, tổ chức kinh tế phải đáp ứng để thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh mà không cần có xác nhận bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền, bao gồm các quy định về chứng chỉ hành nghề bắt buộc đối với cá nhân tham gia vào các ngành nghề có tính chuyên môn cao được Chính phủ quy định chi tiết".

Trong khi đó, đại biểu Lê Hoàng Anh (đoàn Gia Lai) cho rằng vẫn còn một số ngành nghề chủ yếu mang tính quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật chưa thật sự phù hợp với dự thảo Điều 7 và không cần thiết duy trì ở cấp Luật.

Đại biểu đề nghị rà soát và thu hẹp phạm vi các nhóm ngành nghề sau:

Nhóm kinh doanh thực phẩm: Đang bao trùm quá rộng, thực chất là tiêu chuẩn, quy chuẩn an toàn thực phẩm đã được Luật chuyên ngành quy định cụ thể. Đại biểu đề nghị thu hẹp ở cấp Luật, chỉ giữ ở khâu có rủi ro cao, toàn bộ điều kiện kỹ thuật chuyển xuống Nghị định và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia để đảm bảo linh hoạt.

Thương mại điện tử: Không nên bao trùm logistics, thanh toán, nền tảng nhỏ mà chỉ giữ với quy mô lớn có dữ liệu người tiêu dùng.

Nhóm thức ăn chăn nuôi, thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, dịch vụ khảo nghiệm, thử nghiệm: Đây là hoạt động thuần túy về chất lượng, an toàn kỹ thuật, rủi ro đã được kiểm soát hiệu quả thông qua cơ chế đăng ký lưu hành, kiểm nghiệm, kiểm dịch và quy chuẩn kỹ thuật. Do đó, không cần thiết duy trì là ngành nghề có điều kiện ở cấp Luật, nên để Luật chuyên ngành hoặc Nghị định quy định chi tiết.

Nhóm dịch vụ xây dựng, thử nghiệm, đánh giá sự phù hợp: Thực chất là yêu cầu về năng lực chuyên môn, chứng chỉ hành nghề, không phải điều kiện kinh doanh theo nghĩa hạn chế quyền đầu tư kinh doanh. Đề nghị để pháp luật chuyên ngành về xây dựng, đo lường, tiêu chuẩn, quy chuẩn quy định cụ thể tiêu chí năng lực, quy trình cấp, thu hồi chứng chỉ và tăng cường hậu kiểm.

Đồng thời, đại biểu Lê Hoàng Anh đề nghị bổ sung cơ chế rà soát định kỳ 3 năm, ngành nghề không còn phù hợp thì tự động hết hiệu lực theo thông lệ OECD. Đặc biệt, đề nghị bỏ cụm từ "các yêu cầu khác" tại Khoản 6 Điều 7 để tránh phát sinh "giấy phép con" ẩn.

Đồng tình với ý kiến các đại biểu nêu, đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) đề nghị rà soát thêm trong 227 điều kiện kinh doanh có điều kiện.

Đại biểu cho rằng chúng ta mới loại ra có 25 điều kiện, các điều kiện khác có liên quan đến các lĩnh vực chuyên ngành thì nên để các Bộ chuyên ngành quản lý và chịu trách nhiệm.

Điều này giúp Bộ Tài chính cũng như Sở Tài chính ở địa phương không phải chịu trách nhiệm về vấn đề kinh doanh có điều kiện.

Đại biểu Phạm Văn Hoà cũng chỉ ra sự tương đồng trong các quy định bị loại bỏ và chưa loại bỏ, ví dụ kiểm toán đưa vào kinh doanh dịch vụ có điều kiện, còn dịch vụ kế toán lại loại ra. Đại biểu đề nghị Bộ Tài chính quan tâm và xem xét điểm này.

Minh Minh