Thị trường ngoại hối trong nước mở đầu tháng 9 với sự tăng mạnh của giá vàng, USD. Ảnh: Đức Thanh
Thị trường vàng, USD nóng lên trước kỳ họp của Fed
Thị trường ngoại hối trong nước mở đầu tháng 9 với sự tăng mạnh của giá vàng, USD. Theo đó, trong phiên giao dịch đầu tiên sau kỳ nghỉ lễ 2/9, giá vàng SJC trong nước tăng dữ dội gần 3 triệu đồng/lượng, lập đỉnh mới 133,4 triệu đồng/lượng, cao hơn 20,6 triệu đồng/lượng so với giá thế giới. Giá vàng trơn cũng ghi nhận mức cao chưa từng có: 128,5 triệu đồng/lượng. Trong khi đó, USD bán ra trên thị trường tự do cũng đạt tới 26.900 đồng/USD.
Sức nóng của vàng, USD là dễ hiểu khi giới đầu tư toàn cầu ngày càng chắc chắn vào khả năng Fed giảm lãi suất trong phiên họp chính sách tháng 9 này (ngày 16-17/9).
Ông Nguyễn Sang Lộc, Giám đốc quản lý danh mục đầu tư Dragon Capital nhận định, khả năng Fed sẽ cắt giảm 0,25% lãi suất trong phiên họp tháng 9. Điểm đáng chú ý của thị trường là liệu Fed có giảm thêm 0,25% lãi suất trong phiên họp tháng 11 và tháng 12 hay không. Trước đó, Fed đã nêu rõ khả năng cắt giảm hai lần lãi suất trong năm nay với tổng mức 50 điểm cơ bản.
“Nếu Fed giảm lãi suất tháng 9/2025 và giảm thêm một lần nữa vào cuối năm, Chỉ số USD Index (DXY) sẽ giảm tiếp. Hành động của Fed sẽ chi phối mạnh mẽ dòng vốn đầu tư toàn cầu 4 tháng cuối năm”, ông Lộc nhận định.
Thời gian gần đây, một dòng tiền đáng kể đã được đổ vào chứng khoán, vàng, khi hai thị trường này tăng mạnh. Bên cạnh đó, tín dụng tăng cao cũng gây sức ép lên thanh khoản hệ thống ngân hàng. Thực tế, lãi suất gần đây đã có dấu hiệu tăng ở một số ngân hàng nhỏ. Tuy vậy, tôi cho rằng, sức ép lãi suất chỉ mang tính cục bộ, không diễn ra trên diện rộng, các ngân hàng lớn, chiếm thị phần chủ đạo vẫn ổn định lãi suất.
Tín dụng tăng nhanh, nhưng nếu kiểm soát được vốn chảy vào các lĩnh vực ưu tiên thì sẽ không gây ra hiện tượng bong bóng tài sản.
TS. Châu Đình Linh, Trường đại học Ngân hàng TP.HCM
Mặc dù Chỉ số DXY trên thế giới có thể suy giảm nếu Fed giảm lãi suất, song các chuyên gia cho rằng, vị thế của USD trên toàn cầu vẫn chưa thể thay thế. Đặc biệt, tại Việt Nam, áp lực tỷ giá có thể giảm nhẹ khi Fed cắt giảm lãi suất, song về trung và dài hạn, nhiều khả năng vẫn sẽ tiếp tục tăng cùng với tốc độ bơm tiền để thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2 con số giai đoạn tới.
Thực tế, từ đầu năm 2025 đến nay, dù Chỉ số DXY trên thế giới giảm hơn 10%, song VND vẫn mất giá gần 4% so với USD. Tới đây, nếu NHNN cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu, tỷ giá tiếp tục phải đối mặt với sức ép. So với đầu năm nay, giá vàng thế giới tăng 35%, trong khi giá vàng SJC đã tăng 60%.
Trong bối cảnh giá vàng, USD trong nước liên tục lập đỉnh, việc nhập khẩu vàng thời điểm nào và khối lượng bao nhiêu để kéo gần khoảng cách với giá vàng thế giới là lựa chọn khó khăn với NHNN, đặc biệt trong bối cảnh NHNN vừa phải bán ngoại tệ kỳ hạn hỗ trợ thị trường.
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI cho rằng, người dân vẫn còn tâm lý kỳ vọng rất lớn vào vàng. Theo đó, việc kéo giảm chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới không thể nhanh, nhất là trong bối cảnh giá vàng thế giới đang đà tăng mạnh thời điểm này. Hiện nay, dù NHNN đã bỏ độc quyền nhập khẩu vàng, nhưng vẫn kiểm soát chặt chẽ hoạt động này, vì vậy, cần phải chờ đợi thêm tác động của chính sách mới đối với vàng.
Lãi suất sẽ khó giảm thêm
Chính sách tài khóa và tiền tệ đang đồng pha mở rộng, hỗ trợ tăng trưởng. Theo đó, trong 7 tháng đầu năm nay, lãi suất cho vay tiếp tục giảm thêm khoảng 0,4%. Tuy nhiên, trong hơn một tháng gần đây, lãi suất huy động một số kỳ hạn tại nhiều ngân hàng đã bật tăng trở lại.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng thừa nhận, tỷ giá đang chịu áp lực lớn và nếu áp lực này tiếp tục tăng mạnh, NHNN sẽ cân nhắc không tiếp tục giảm lãi suất để tránh ảnh hưởng đến ổn định tỷ giá, từ đó gây bất ổn vĩ mô.
Trong tuần cuối tháng 8/2025, NHNN đã phải bán ngoại tệ kỳ hạn 180 ngày để can thiệp thị trường. Ông Nguyễn Minh Tuấn, Tổng giám đốc AFA Capital phân tích, việc bán ngoại tệ kỳ hạn cho phép hủy ngang, một mặt cho thấy NHNN thừa nhận sức ép tỷ giá, một mặt thể hiện kỳ vọng của NHNN là áp lực tỷ giá sẽ giảm dần, liên quan đến khả năng Fed giảm lãi suất.
Theo các chuyên gia, nếu khả năng Fed giảm lãi suất thành hiện thực, chứng tỏ NHNN đã “đặt cược” đúng, nhà điều hành sẽ thuận lợi hơn đối với bài toán tỷ giá, lãi suất.
Tuy vậy, trong bối cảnh chính sách tiền tệ đang mở rộng, tiền tiếp tục bơm mạnh ra nền kinh tế (dự báo tín dụng cả năm có thể tăng 18-20%), lãi suất sẽ khó giảm thêm.
PGS-TS. Nguyễn Hữu Huân (Trường đại học Kinh tế TP.HCM) nhìn nhận, tín dụng thường tăng mạnh những tháng cuối năm, điều này sẽ gây áp lực lên lãi suất. Chưa kể, hiện dòng tiền cũng đang có xu hướng dịch chuyển từ ngân hàng sang các kênh đầu tư khác (ví dụ chứng khoán) khiến thanh khoản liên ngân hàng một số thời điểm có dấu hiệu “căng”.
Vừa tăng trưởng tín dụng, vừa phải ổn định lãi suất, vừa phải giữ ổn định tỷ giá, lại phải nhập khẩu vàng để kéo giảm chênh lệch với giá thế giới… đòi hỏi nhà điều hành phải tính toán rất kỹ. Trong bối cảnh này, lãi suất cho vay lĩnh vực ưu tiên sẽ giữ được ổn định, song với một số lĩnh vực khác, khách hàng có thể phải chịu lãi suất cho vay cao hơn trong thời gian tới.
