Theo thống kê của Fiin Group, lợi nhuận sau thuế toàn thị trường tăng mạnh 41,8% so với cùng kỳ trong quý III/2025, dẫn dắt bởi nhóm phi tài chính tiếp tục với mức tăng 50,4%, trong khi nhóm tài chính tăng thấp hơn (34,1%), dù chứng khoán và bảo hiểm cùng có lợi nhuận tăng vượt trội trong quý.
Đóng góp chính vào mức tăng trưởng cao là các khoản thu nhập tài chính (bán tài sản, lãi tỷ giá, hoàn nhập dự phòng) hơn là hoạt động kinh doanh lõi. Cụ thể, lợi nhuận lõi chỉ tăng 16,7%, đánh dấu quý thứ tư liên tiếp giảm tốc kể từ đỉnh quý IV/2024. Các khoản thu nhập tài chính ghi nhận tại nhiều doanh nghiệp đầu ngành như VIC, VCG, GEE, GEX, VGI và MWG.
| |
Mặt khác, lợi nhuận lõi của nhóm vốn hóa lớn (VN30) - nhóm có hiệu suất giá cổ phiếu vượt trội so với VN-Index giảm nhẹ 2,4% so với cùng kỳ do kết quả kém tích cực của các ngành dẫn dắt như ngân hàng và bất động sản.
Ngược lại, lợi nhuận lõi của nhóm vốn hóa vừa (VNMID) và nhỏ (VNSML) bứt phá mạnh với mức tăng lần lượt 62,4% và 44,2%, được thúc đẩy bởi sự phục hồi của nhiều ngành như: bán lẻ, thép, xây dựng, vật liệu xây dựng, thủy sản, khai thác dầu khí, phân bón. Tuy nhiên, nhóm VNMID và VNSML chỉ chiếm tỷ trọng dưới 30% trong cơ cấu lợi nhuận lõi trên HOSE nên ảnh hưởng không đáng kể lên tăng trưởng chung.
| |
Tính đến hết 9 tháng 2025, phần lớn các ngành đã hoàn thành trên 85% kế hoạch lợi nhuận năm, cho thấy kết quả kinh doanh bám sát mục tiêu.
Một số ngành như: truyền thông, viễn thông, dầu khí và hóa chất đã vượt xa kế hoạch nhờ nền thấp năm trước và biên lợi nhuận cải thiện. Ngược lại, ngân hàng và bất động sản vẫn là hai nhóm có tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thấp nhất, lần lượt khoảng 74,6% và 52,5%.
Còn các ngành bán lẻ, bảo hiểm, tiện ích và xây dựng, vật liệu vẫn duy trì đà tăng ổn định, tạo cơ sở để hoàn thành và có thể vượt kế hoạch lợi nhuận năm trong quý cuối cùng.
Fiin Group đánh giá, P/E toàn thị trường hiện ở mức 14,2x, giảm 13,7% so với đỉnh 3 năm gần nhất (16,5x) thiết lập giữa tháng 10/2025 khi VN-Index đạt đỉnh lịch sử, nhờ giá điều chỉnh 10,3% trong khi lợi nhuận doanh nghiệp tăng 7%. Ngân hàng, chiếm gần 40% lợi nhuận toàn thị trường, đang giao dịch với P/E 9,8x, vẫn tác động đáng kể đến mặt bằng định giá hiện tại của toàn thị trường. Trong khi đó, P/E của nhóm phi tài chính đang ở mức 19,2x - vùng rất cao trong lịch sử.
Tuy nhiên, nếu loại bỏ các cổ phiếu thuộc Vingroup và Gelex - hai nhóm tăng giá vượt trội giai đoạn vừa qua thì P/E nhóm phi tài chính còn lại chỉ khoảng 14,2x, tiệm cận vùng đáy 5 năm là 12,3x - mức hiếm khi xuất hiện từ năm 2020 đến nay.
"Điều này cho thấy định giá khối phi tài chính chỉ “có vẻ đắt” khi chưa loại trừ ảnh hưởng từ nhóm Vingroup và Gelex, trong khi nhiều ngành còn lại vẫn duy trì mức định giá hấp dẫn, đặc biệt nếu xét trên nền tảng cơ bản vững và triển vọng lợi nhuận tích cực trong các quý tới", nhóm phân tích nhấn mạnh.
| |
So với mức trung bình 5 năm, định giá hiện cho thấy sự phân hóa rõ nét giữa các nhóm ngành.
Trong đó, bất động sản, thực phẩm và phần mềm (CNTT) đang giao dịch với P/E cao hơn trung bình 5 năm, trong khi triển vọng lợi nhuận ngắn hạn khó bứt phá, làm gia tăng rủi ro điều chỉnh định giá.
Ngân hàng và chứng khoán hiện có P/E và P/B dao động quanh mức trung bình 5 năm. Tuy nhiên, ngân hàng đang trong giai đoạn lợi nhuận chững lại sau khi đạt đỉnh, còn chứng khoán là nhóm rủi ro cao, nên khó thu hút dòng tiền trong bối cảnh thị trường đang điều chỉnh.
Ngược lại, định giá đang thấp hơn trung bình 5 năm ở một số ngành có tính chu kỳ cao như: xây dựng, thiết bị dầu khí; nhóm xuất khẩu (dệt may, thủy sản, hóa chất); bảo hiểm. Đây là các ngành đạt mức tăng trưởng cao về lợi nhuận lõi trong quý III. Với thép, P/E của ngành hiện đang cao hơn trung bình 5 năm, nhưng triển vọng tăng trưởng lợi nhuận khả quan sẽ giúp cải thiện mặt bằng định giá.
Nhìn về câu chuyện đầu tư, Fiin Group cho rằng, đầu tư công và hoạt động triển khai dự án phục hồi sẽ kích hoạt chuỗi giá trị ngành bất động sản.
Năm 2026 được kỳ vọng sẽ mở ra chu kỳ đầu tư mới khi dòng vốn hạ tầng tăng tốc và hoạt động triển khai dự án bất động sản phục hồi rõ nét sau nhiều năm trầm lắng.
Báo cáo từ Bộ Xây dựng cho thấy, số lượng nhà ở thương mại đang triển khai trong quý III/2025 tăng 45% so với cùng kỳ, đạt 618.000 căn - mức cao nhất trong ba năm, cho thấy sự trở lại mạnh mẽ của hoạt động đầu tư và thi công.
Sự cộng hưởng giữa đầu tư công và tháo gỡ pháp lý dự án bất động sản được xem là động lực kép thúc đẩy chuỗi giá trị ngành bất động sản, trong đó thép, vật liệu xây dựng và xây dựng dân dụng là ba nhóm nổi bật với lợi nhuận lõi đã phục hồi tích cực trong quý III/2025.