Ảnh: Dũng Minh.
Từ những cuộc gọi lùng cổ phiếu chia thưởng
Với làn sóng tài khoản mở mới ồ ạt được duy trì trong suốt 6 tháng đầu năm, trong khi nhiều công ty chứng khoán phải giảm bớt số lượng nhân viên ở văn phòng để thực hiện công tác phòng chống dịch Covid-19, tổng đài các công ty chứng khoán gần như bận rộn cả ngày với những câu hỏi từ nhà đầu tư. Tất nhiên, sẽ có những câu hỏi hơi ngô nghê một chút, vì số lượng nhà đầu tư tiếp xúc với chứng khoán lần đầu rất nhiều.
Nếu có dịp tâm sự chuyện nghề với những nhân viên chăm sóc khách hàng của các công ty chứng khoán lúc này, ngoài niềm vui thị trường sôi động thì còn là một chút quá tải vì phải phục vụ một lượng lớn nhà đầu tư. Và nếu liệt kê ra những câu hỏi được nhà đầu tư mới thắc mắc nhiều nhất, cũng sẽ dễ dàng tìm ra những xu hướng đầu tư nổi bật.
Một trong những câu hỏi được thắc mắc nhiều nhất trong những ngày qua là tìm thông tin về các cổ phiếu chia thưởng. Đọc đến những đoạn sau, có thể sẽ thấy hơi vô lý, nhưng hãy đọc tiếp với cảm nhận của một người mới bắt đầu. Rất nhiều nhà đầu tư gọi đến chỉ để xác nhận thông tin về cổ phiếu này có được chia cổ tức bằng cổ phiếu hay không?
Những thông tin này thì không phải thuộc loại khó kiếm, nhưng vẫn còn rất nhiều nhà đầu tư hầu như chưa được trang bị kiến thức và gần như không biết cách tìm kiếm thông tin trên những trang báo điện tử phổ biến.
Không ít nhà đầu tư vẫn “ngây ngô” hiểu là cổ tức bằng tiền hoặc cổ phiếu là khoản được nhận “miễn phí”, không biết được rằng sau khi nhận cổ tức giá sẽ được điều chỉnh tương ứng. Thật là như vậy, một lần nữa hãy đọc theo cách của người mới bắt đầu.
Đến xu hướng đầu tư theo cổ phiếu trả cổ tức bằng cổ phiếu
Nhiều nhà đầu tư xem việc chia thưởng bằng cổ phiếu là liều thuốc thần để cổ phiếu tăng giá và săn lùng cho bằng được những cổ phiếu chia thưởng cao.
Trong những ngày sôi động của thị trường, một trong những cổ phiếu hút tiền nhất là các cổ phiếu chi trả cổ tức bằng cổ phiếu. Như những mẩu chuyện ở trên, nhiều nhà đầu tư xem việc chia thưởng bằng cổ phiếu là liều thuốc thần để cổ phiếu tăng giá và săn lùng cho bằng được những cổ phiếu chia thưởng cao. Đi kèm với làn sóng này, đương nhiên các doanh nghiệp cũng rất biết cách chiều theo thị hiếu cổ đông khi mạnh tay duyệt kế hoạch chi trả với tỷ lệ rất cao. Mà doanh nghiệp nào chia thưởng với tỷ lệ cao thì chất xúc tác càng mạnh.
Theo thống kê của hai sở giao dịch chứng khoán, trong 6 tháng đầu năm, đặc biệt trong tháng 6, số lượng cổ phiếu mới được đưa lên, niêm yết trên HOSE, HNX và cả UPCOM tăng vọt.
 |
Tính đến cuối tháng 6/2021, trên HOSE, đã có 105,32 tỷ cổ phiếu được niêm yết, tăng 1,68 tỷ cổ phiếu so với thời điểm cuối tháng 5, bao gồm 0,358 tỷ cổ phiếu niêm yết lần đầu và 1,324 tỷ cổ phiếu niêm yết bổ sung (phần lớn là chia cổ phiếu thưởng).
Trong khi đó, sàn HNX có tổng số cổ phiếu đang niêm yết lên 14,83 tỷ cổ phiếu, tăng 165 triệu cổ phiếu so với tháng 5.
Cùng thời điểm, UPCOM đã đạt 38,11 tỷ cổ phiếu đang giao dịch, tăng 101 triệu cổ phiếu. Tính chung ba sàn, số lượng cổ phiếu đã tăng thêm… gần 2 tỷ đơn vị.
Trong thời gian tới, chắc chắn con số này sẽ còn tăng lên rất nhiều khi nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là ngân hàng chốt ngày chia thưởng cổ phiếu trong tháng 7. Khi lượng cổ phiếu về tài khoản, ít nhiều sẽ gây áp lực nguồn cung.
Chính sách cổ tức và giá trị doanh nghiệp
Chính sách cổ tức tác động như thế nào đến giá trị thị trường doanh nghiệp là một chủ đề còn nhiều tranh cãi. Theo nhiều nghiên cứu trên thế giới, chính sách cổ tức không làm thay đổi giá trị công ty, do đó, không làm ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.
Lập luận của những nghiên cứu này dựa trên lý thuyết cổ tức không liên quan đến giá trị công ty của Miller & Modigliani (1961). Chính sách cổ tức chỉ làm ảnh hưởng phía bên phải của bảng cân đối kế toán, thậm chí trong trường hợp chia cổ tức bằng cổ phiếu, nó còn không làm ảnh hưởng đến cấu trúc vốn - tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu.
Ví dụ minh họa đơn giản trường hợp chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 50% bằng nguồn lợi nhuận giữ lại, nhà đầu tư sở hữu 100 cổ phiếu được nhận mới 50 cổ phiếu. Tuy nhiên, tổng vốn chủ sở hữu không thay đổi và giá trị sổ sách giảm đi tương ứng.
 |
Khi chia cổ tức bằng cổ phiếu, về triển vọng doanh nghiệp có gì mới không? Câu trả lời là không. Số lượng cổ phiếu tăng lên và phần vốn điều lệ tăng lên, trong đó một số nguồn để chia như lợi nhuận giữ lại chẳng hạn giảm đi. Tại ngày giao dịch không hưởng quyền, giá cổ phiếu cũng được điều chỉnh giảm tương ứng với tỷ lệ cổ phiếu mới.
Doanh nghiệp cũng không phải chi ra đồng nào cho cổ đông như phương án trả cổ tức bằng tiền mặt. Sau khi chia, giá cổ phiếu có vẻ thấp hơn một chút để có cảm giác rẻ hơn nhưng cũng nên nhớ, EPS cũng sẽ bị pha loãng sau chia.
Giả sử bạn nắm giữ một doanh nghiệp vĩnh viễn, bạn sẽ nhận được gì từ doanh nghiệp? Đó là cổ tức bằng tiền mặt. Không phải ngẫu nhiên mà trong các mô hình định giá phổ biến, mô hình chiết khấu cổ tức (Dividend Discount Model – DDM) là một trong những mô hình được giảng dạy trước tiên trong các giáo trình tài chính. Đối với việc chi trả cổ tức bằng cổ phiếu, đó là quyết định tài chính của mỗi doanh nghiệp để có thể làm cổ đông của mình thỏa mãn nhất.
Còn đối với nhà đầu tư, khi lục tìm những cổ phiếu theo chất xúc tác này, cần nhớ cổ tức cổ phiếu không làm thay đổi định giá của doanh nghiệp.
Việc thành công hay thất bại phụ thuộc lớn vào trạng thái thị trường và triển vọng của doanh nghiệp. Hay nói cách khác, cổ tức bằng cổ phiếu không phải cây đũa thần cho giá cổ phiếun
