Từ áp lực thị trường đến động lực tự thân
Chủ tịch EuroCham Bruno Jaspaert cho biết, là một trong những nền kinh tế mới nổi năng động nhất châu Á và là quốc gia có cam kết vững chắc đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050, Việt Nam đang hiện đại hóa hệ thống năng lượng, cải cách thị trường điện và mở rộng năng lực tái tạo. Với các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, hoạt động đầu tư chủ yếu tập trung vào những lĩnh vực thúc đẩy phát triển bền vững - những lĩnh vực không chỉ quan trọng đối với tăng trưởng hôm nay, mà còn cho các thế hệ mai sau. Không chỉ các doanh nghiệp lớn với tiềm lực mạnh đang tiên phong trong hành trình xanh hóa, ngày càng nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng đang nỗ lực đổi mới sáng tạo từ gốc rễ xanh, cùng chung tay kiến tạo một tương lai bền vững hơn.
Trao đổi với các thành viên thị trường, điểm chung mà Báo Đầu tư Chứng khoán ghi nhận được là sự chuyển đổi này đến từ hai động lực chính: một là từ các nhà đầu tư toàn cầu, có sản phẩm hàng hóa xuất khẩu rộng khắp và buộc phải tuân thủ các tiêu chuẩn ngày càng nghiêm ngặt về bền vững, sinh thái. Chính những đòi hỏi đó, cộng với mục tiêu nâng cao khả năng thu hút đầu tư và gia tăng sức cạnh tranh của các khu công nghiệp đã hình thành một xu hướng chuyển đổi mạnh mẽ trong cộng đồng nhà phát triển dự án. Theo thời gian, xu hướng ấy dần trở thành nhu cầu tự thân mà mỗi doanh nghiệp chủ động đặt ra cho chính mình.
Đại diện Cushman & Wakefield cho biết, ngày càng nhiều dự án tại Việt Nam, đặc biệt ở phân khúc nhà xưởng xây sẵn, đang áp dụng tuân thủ ESG và các tiêu chuẩn công trình xanh quốc tế (LEED/LOTUS). Những cơ sở này tích hợp hệ thống điện mặt trời, sử dụng vật liệu carbon thấp và tối ưu hóa ánh sáng tự nhiên (100 - 750 lux). Cam kết đó không chỉ đảm bảo tuân thủ các tiêu chí môi trường toàn cầu, mà còn góp phần thu hút và giữ chân nhân tài khi mang đến môi trường làm việc đạt tiêu chuẩn quốc tế. Đáng chú ý, sự “tiến hóa” về mặt sản phẩm - từ mô hình cơ bản chi phí thấp đến cơ sở vật chất có thông số kỹ thuật cao, tuân thủ ESG - phản ánh rõ định hướng của Việt Nam trong chiến lược nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Doanh nghiệp chủ động nhập cuộc đường dài
Không chỉ là đòi hỏi từ thị trường hay nhà đầu tư quốc tế, chuyển đổi xanh đang trở thành nhu cầu tự thân của doanh nghiệp phát triển khu công nghiệp nhằm nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Bình luận về sự cần thiết trong việc thích ứng với xu thế và thúc đẩy chuyển đổi mạnh mẽ, ông Troy Griffiths, Phó tổng giám đốc Savills Việt Nam cho rằng, FDI vào Việt Nam đang duy trì đà tăng ổn định và có chất lượng hơn. Dù số liệu giải ngân chưa đạt mức cao nhất, nhưng nếu loại trừ các dự án năng lượng quy mô lớn, dòng vốn vào các lĩnh vực công nghiệp, công nghệ và bất động sản vẫn rất tích cực. Đáng chú ý, riêng Hà Nội thu hút 3,5 tỷ USD FDI trong quý vừa qua, trong đó hơn 3,1 tỷ USD đổ trực tiếp vào bất động sản - minh chứng rõ nét cho niềm tin mạnh mẽ của nhà đầu tư quốc tế.
“Việt Nam đã vượt qua giai đoạn thu hút đầu tư bằng lợi thế chi phí thấp. Dòng vốn hiện đang chuyển hướng sang các lĩnh vực công nghệ cao (chip, máy tính…) và các ngành sản xuất có giá trị gia tăng - yếu tố giúp nền kinh tế tiến lên nấc thang mới trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đây là giai đoạn Việt Nam chuyển mình từ ‘tích lũy đất đai’ sang ‘kiến tạo giá trị’. Thị trường sẽ chứng kiến vai trò ngày càng lớn của nhà đầu tư tổ chức và dòng vốn quốc tế, hướng đến phát triển dự án bền vững và dài hạn”, ông Troy Griffiths nhấn mạnh.
Theo đại diện Savills, biến đổi khí hậu vừa là thách thức, vừa mở ra cơ hội mới cho đầu tư xanh. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất bởi nước biển dâng và xâm nhập mặn, đồng thời cũng đang nằm trong nhóm dẫn đầu khu vực về cam kết Net Zero và đầu tư hạ tầng xanh. Những dự án bất động sản bền vững, tiết kiệm năng lượng và có khả năng thích ứng khí hậu sẽ dần trở thành chuẩn mực mới của thị trường.
Thời gian qua, thị trường chứng kiến ngày càng nhiều dự án khu công nghiệp (hoặc các cấu phần như nhà kho, nhà xưởng xây sẵn trong khu công nghiệp) được phát triển theo tiêu chí bền vững.
Ông Trần Tấn Sỹ, Phó tổng giám đốc Tập đoàn KN Holdings cho biết, doanh nghiệp đang phát triển hai khu công nghiệp quy mô lớn, tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao gần sân bay Long Thành. Đơn cử, Khu công nghiệp Nam Long Thành được thiết kế theo tiêu chuẩn khu công nghiệp xanh của Liên hiệp quốc. Dù chi phí đầu tư cao hơn so với khu công nghiệp truyền thống, đây vẫn là định hướng được KN Holdings lựa chọn trong bối cảnh tiêu chí bền vững ngày càng được khách thuê coi trọng.
Một trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững là năng lượng xanh cũng được KN Holdings chủ động triển khai. Ông Sỹ cho hay, Tập đoàn có thể cung cấp tới 200MW điện sạch và đang tiếp tục nâng cao năng lực cung ứng “điện xanh” nhằm đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư và hướng đến mục tiêu Net Zero như cam kết quốc gia.
Trong bối cảnh toàn cầu hướng tới mục tiêu cắt giảm phát thải carbon, các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam đang đối mặt với áp lực chuyển đổi sang mô hình sản xuất sạch, thân thiện môi trường. Nhà xưởng cao tầng - giải pháp tối ưu hóa quỹ đất và giảm thiểu tác động môi trường - đang được xem là lời giải hiệu quả cho thách thức này. Theo ghi nhận từ các nhà phát triển dự án, những ngành như công nghệ cao, thiết bị y tế, linh kiện điện tử, phòng thí nghiệm và trung tâm kiểm định đang có nhu cầu lớn về không gian sản xuất sạch, tiêu chuẩn cao. Các doanh nghiệp thuộc nhóm này không chỉ đòi hỏi cơ sở vật chất hiện đại, mà còn cần hạ tầng đáp ứng các tiêu chuẩn xanh, hỗ trợ vận hành bền vững dài hạn.
Ông Bùi Lê Anh Hiếu, Giám đốc Tiếp thị Kinh doanh kiêm Chăm sóc khách hàng, Công ty cổ phần Long Hậu cho biết, mô hình nhà xưởng cao tầng mang đến danh mục sản phẩm bất động sản công nghiệp đa dạng, phù hợp với nhiều nhóm khách hàng. Đây là lựa chọn tối ưu cho doanh nghiệp mong muốn khởi đầu sản xuất trong môi trường chuyên nghiệp, tiêu chuẩn cao tại khu công nghiệp. Thực tế, nhiều khách hàng thuê nhà xưởng cao tầng giai đoạn 1 đã mở rộng quy mô sản xuất, thậm chí chuyển sang thuê đất để xây dựng nhà xưởng riêng - minh chứng cho hiệu quả của mô hình khi tối ưu hóa hiệu suất sử dụng đất và đảm bảo mức chi phí thuê cạnh tranh.
Ông Hiếu cũng nhấn mạnh, việc tích hợp yếu tố xanh, bền vững và công nghệ trong thiết kế và xây dựng nhà xưởng cao tầng có thể đưa mô hình này trở thành chuẩn mực mới của ngành, định hình tiêu chuẩn tương lai cho bất động sản công nghiệp. Hiện Long Hậu cũng đang triển khai dự án nhà xưởng hiện đại cao 9 tầng theo định hướng này.