Ông Trịnh Hồng Hà, Phó cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, UBCK
UBCK có một số khuyến nghị với các công ty chứng khoán như sau. Thứ nhất, công ty chứng khoán cần rà soát các văn bản hướng dẫn về giao dịch chứng khoán trực tuyến mà Bộ Tài chính, UBCK đã ban hành để xây dựng, hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin của mình. Hệ thống phải đáp ứng các yêu cầu về dịch vụ, hiệu năng hệ thống, lưu trữ dữ liệu, dự phòng hệ thống, đặc biệt là an toàn bảo mật.
Các công ty chứng khoán cần xây dựng hoặc điều chỉnh để hệ thống có thể linh hoạt mở rộng hoặc thu hẹp năng lực đáp ứng với tần suất giao dịch của nhà đầu tư. Điều này có thể giúp hệ thống đáp ứng nhanh chóng khi thị trường tăng trưởng nóng và cũng giúp công ty chứng khoán tối ưu chi phí cho hệ thống.
Thứ hai, các công ty chứng khoán cần xây dựng các quy trình về giao dịch chứng khoán trực tuyến, tuân thủ các quy định về giao dịch điện tử nói chung và giao dịch chứng khoán trực tuyến hiện hành.
Một số công ty chứng khoán đã bỏ qua một vài bước trong quy trình giao dịch để tăng trải nghiệm và sự thuận tiện cho nhà đầu tư nhưng đây sẽ là lỗ hổng để tin tặc có thể khai thác chiếm đoạt tài sản của khách hàng như không hạn chế số lần nhập mật khẩu sai, cho phép nhà đầu tư dễ dàng tự thực hiện thay đổi tài khoản ngân hàng, hay không yêu cầu nhà đầu tư xác thực OTP tức thời đối với các giao dịch chuyển tiền, ứng tiền, thay đổi tài khoản...
Thứ ba, công ty chứng khoán cần thường xuyên thực hiện kiểm tra sự an toàn của hệ thống. Việc rà quét lỗ hổng bảo mật hệ thống công nghệ thông tin cần được tiến hành thường xuyên, đặc biệt là hệ thống giao dịch chứng khoán trực tuyến và các hệ thống có kết nối mạng Internet để kịp thời khắc phục các lỗ hổng bảo mật; thực hiện cập nhật các bản vá bảo mật của hệ điều hành máy chủ, cơ sở dữ liệu và các thiết bị công nghệ thông tin khác.
Thứ tư, các công ty chứng khoán phối hợp với các đơn vị cung cấp dịch vụ chữ ký số tổ chức nghiên cứu triển khai áp dụng chữ ký số để nhà đầu tư giao dịch chứng khoán trực tuyến. So với các hình thức xác thực của các công ty chứng khoán đang thực hiện, việc sử dụng chữ ký số sẽ đảm bảo an toàn hơn.
Công nghệ chữ ký số ngày càng phát triển, đã có những giải pháp chữ ký số mới tích hợp vào thiết bị di động, thuận tiện khi sử dụng cũng là nhân tố để khuyến khích nhà đầu tư sử dụng chữ ký số trong giao dịch chứng khoán trực tuyến.
UBCK cũng khuyến nghị các nhà đầu tư cần coi trọng tính an toàn trong giao dịch chứng khoán trực tuyến, thay vì chỉ quan tâm đến sự thuận tiện, nhanh chóng.
Các nhà đầu tư cần có các biện pháp tự bảo vệ thông tin tài khoản như đổi mật khẩu định kỳ, đặt mật khẩu có độ phức tạp cao, tránh dùng chung mật khẩu giao dịch chứng khoán với các loại tài khoản cá nhân khác, đặc biệt là tài khoản trên các diễn đàn mạng xã hội, sử dụng các phương thức xác thực có độ an toàn cao như chữ ký số, nâng cao nhận thức về an toàn bảo mật, kiểm tra, rà soát các khuyến cáo của cơ quan quản lý để hạn chế các rủi ro có thể xảy ra cho tài khoản cũng như tài sản của mình.
Ông Trần Hoa Nam, Phó Chánh Thanh tra UBCK
Liên quan đến những tin đồn gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán, UBCK đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để xác minh, điều tra làm rõ những dấu hiệu vi phạm, sự cấu kết, lôi kéo, đặc biệt là trên những hội nhóm, diễn đàn trên không gian mạng.
Chúng tôi cũng có những cảnh báo đối với nhà đầu tư trên trang web của Uỷ ban. Nhà đầu tư cần hết sức lưu ý khi tham gia các diễn đàn, hội nhóm đầu tư chứng khoán vì có thể dẫn đến việc mất tiền không đáng.
Chúng tôi khuyến cáo các nhà đầu tư không cho mượn tài khoản khi tham gia giao dịch. Nghị định 156/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán có một số điểm mới, trong đó có chế tài tài xử phạt đối với hành vi cho mượn tài khoản tham gia thao túng thị trường chứng khoán.
Một số hành vi vi phạm được bổ sung trong nghị định xử phạt này. Chế tài xử phạt đối với các hành vi đại đa số được nâng lên. Nghị định cũng nâng mức xử phạt tối đa đối với tổ chức là 3 tỷ đồng, đối với cá nhân là 1,5 tỷ đồng.
Từ đầu năm 2022 đến nay, UBCK đã ban hành 80 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trên thị trường chứng khoán, với tổng số tiền xử phạt là khoảng 9 tỷ đồng. Trong đó, phổ biến là vi phạm về công bố thông tin và quản trị công ty của các công ty đại chúng; vi phạm về công bố thông tin của cổ đông lớn, cổ đông nội bộ và người liên quan; vi phạm của các công ty chứng khoán về cho vay ký quỹ, bố trí nhân viên không đủ điều kiện vào các vị trí yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề.
Ủy ban đã xử phạt hai nhà đầu tư cá nhân đã thực hiện hành vi thao túng thị trường chứng khoán, thao túng mã cổ phiếu TTB (Công ty cổ phần Tập đoàn Tiến Bộ) và đã xử phạt mỗi cá nhân với mức tối đa là 600 triệu đồng. Ngoài ra, Ủy ban đã phối hợp với cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố hai vụ án, một vụ liên quan đến lừa đảo trên thị trường khoán, một vụ là thao túng thị trường chứng khoán.
Hiện tại, Ủy ban vẫn tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan cảnh sát điều tra để phối hợp xác minh điều tra đối với một số hành vi có dấu hiệu vi phạm hình sự trong lĩnh vực chứng khoán. Đặc biệt, UBCK đang phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý những vụ việc tung tin đồn thất thiệt và trong thời gian tới sẽ có kết quả.
