Dự thảo Nghị quyết lấy ý kiến nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi): Thiếu vắng vai trò của doanh nghiệp

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ được lấy ý kiến nhân dân từ 03/01 đến 15/3/2023.

Đề xuất lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) từ 03/01 đến 28/02/2023

Chiều 13/12, tại Phiên họp thứ 18 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan này tiến hành xem xét, quyết định việc lấy ý kiến nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ, thừa lệnh Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thứ trưởng Lê Minh Ngân trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Theo Thứ trưởng, mục đích của việc tổ chức lấy kiến nhân dân là để phát huy quyền làm chủ, trí tuệ, tâm huyết của nhân dân trong việc tham gia xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi); tạo sự đồng thuận của nhân dân, thể hiện ý chí, nguyện vọng của nhân dân trong việc sửa đổi Luật Đất đai; đồng thời nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức đối với việc sửa đổi Luật Đất đai và tổ chức thi hành Luật.

Tờ trình quy định, đối tượng lấy ý kiến bao gồm:

(1) Các tầng lớp nhân dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài;

(2) Các cơ quan nhà nước, tổ chức ở trung ương: các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Tòa án nhân dân tối cao; Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước;

(3) Các cơ quan nhà nước ở địa phương: Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân;

(4) Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp và các tổ chức xã hội khác.

(5) Các học viện, trường đại học, viện nghiên cứu.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân trình bày Tờ trình Nghị quyết lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) chiều 13/12 (ảnh: M.M)

Nội dung lấy ý kiến là toàn bộ dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) và các vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân được dư luận quan tâm.

Các hình thức lấy ý kiến nhân dân bao gồm: Góp ý trực tiếp bằng văn bản; Tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm; Thông qua Cổng thông tin điện tử của Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các các cơ quan thông tấn báo chí; Điều tra xã hội học về nội dung chính sách và tác động các chính sách trong dự thảo Luật; Các hình thức khác phù hợp.

Thời gian lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) bắt đầu từ ngày 03/01 đến ngày hết ngày 28/02/2023.

Trong đó, trách nhiệm của các bên liên quan bao gồm:

Chính phủ xây dựng kế hoạch và tổ chức lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tổ chức lấy ý kiến Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân các cấp và xây dựng báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân của ngành mình.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ trì, phối hợp với Hội đồng nhân dân, Đoàn Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các thành viên của Mặt trận cùng cấp tổ chức lấy ý kiến cơ quan, tổ chức, cá nhân trên địa bàn và xây dựng báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân của địa phương.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận các cấp có trách nhiệm vận động Nhân dân tham gia góp ý về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì, phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận tổ chức thảo luận, lấy ý kiến, xây dựng báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân.

Các báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân và các ý kiến của tổ chức, cá nhân khác gửi về Chính phủ (qua Bộ Tài nguyên và Môi trường) để tổng hợp.

Các cơ quan thông tấn, báo chí có trách nhiệm đăng tải, tuyên truyền, phố biến, phản ánh các nội dung liên quan đến dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời, trung thực, khách quan, phục vụ cho việc đóng góp ý kiến của nhân dân; tổng hợp các ý kiến nhân dân gửi về Chính phủ (qua Bộ Tài nguyên và Môi trường).

Ủy ban Kinh tế (cơ quan chủ trì thẩm tra) phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường (cơ quan chủ trì soạn thảo) trong quá trình tổ chức lấy ý kiến nhân dân, tổng hợp, giải trình tiếp thu các ý kiến góp ý và chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Đề nghị kéo dài thời gian lấy ý kiến đến 15/3/2022

Thay mặt cơ quan chủ trì thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh đồng thuận về sự cần thiết phải lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật này và đánh giá cao nỗ lực của cơ quan soạn thảo trong việc hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết.

Tuy nhiên, ông Thanh lưu ý việc triển khai lấy ý kiến nhân dân cần phải thực chất, hiệu quả, tránh hình thức.

Nêu ý kiến cụ thể cho Tờ trình, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho rằng 05 nhóm đối lấy ý kiến đối với dự thảo Luật khó bảo đảm đầy đủ các đối tượng cần xin ý kiến; trong khi đó, nhóm đối tượng “các tầng lớp nhân dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài” đã bao phủ các nhóm đối tượng còn lại.

Phiên họp thứ 18 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều 13/12.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc hình thức điều tra xã hội học về nội dung chính sách và tác động các chính sách trong dự thảo Luật do việc đánh giá tác động chính sách là một nhiệm vụ trong xây dựng hồ sơ dự án Luật, không nên gộp chung trong quá trình lấy ý kiến nhân dân.

Về thời gian lấy ý kiến nhân dân, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, thời gian lấy ý kiến từ ngày 03/1 – 28/2/2023 trùng với thời gian Tết Nguyên đán năm 2023, do đó, việc lấy ý kiến nhân dân có thể gặp khó khăn và đề nghị kéo dài đến hết ngày 15/3/2023.

"Trên cơ sở kết quả lấy ý kiến nhân dân, Chính phủ hoàn thiện hồ sơ dự án Luật, gửi Ủy ban Kinh tế để thẩm tra, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tham gia thẩm tra, trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến lần thứ hai tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023)", Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh lưu ý.

Vắng bóng vai trò của doanh nghiệp

Đánh giá nội dung Tờ trình của Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết: "Chúng ta thường nói khi xây dựng pháp luật phải lấy ý kiến người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, nhưng Tờ trình của Chính phủ chưa rõ nội hàm "nhân dân" ở đây có phải bao gồm người dân và doanh nghiệp hay không. Nên chăng phân tích đánh giá thêm cái này. Phải cụ thể hoá đối tượng ở đây".

Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội nói rằng, Luật Đất đai là đạo luật quan trọng, hiện nay chưa tổ chức lấy ý kiến mà đã có rất nhiều ý kiến. Cá nhân Chủ tịch cũng nhận được rất nhiều ý kiến gửi trực tiếp, trong đó có những ý kiến rất tâm huyết và giá trị, đề xuất từng vấn đề nên sửa thế nào.

Người đứng đầu Quốc hội lưu ý cơ quan soạn thảo Nghị quyết phải tổ chức lấy ý kiến như thế nào để thực chất, hiệu quả, tránh sa vào hình thức, hiệu quả thấp; lựa chọn hình thức phù hợp để lấy ý kiến nhân dân tại những địa bàn, lĩnh vực trọng tâm trọng điểm; từ những vấn đề lớn xác định đối tượng nào bị tác động lớn nhất để có cách thức lấy ý kiến hợp lý...

Chủ tịch cũng đề nghị 63 tỉnh, thành nên chăng bố trí nhân sự có hiểu biết, có trách nhiệm làm báo cáo viên đánh giá tác động chính sách từ người dân, doanh nghiệp.

Minh Minh