Dấu ấn FDI từ APEC
Thông tin được báo chí nước ngoài chia sẻ những ngày gần đây, đó là các loại camera của iPhone đang được sản xuất tại Nhà máy LG Innotek (Hải Phòng). Đây là nhà máy mới, được LG Innotek (Hàn Quốc) đưa vào hoạt động từ cuối tháng 9/2025.
“Với nhà máy mới, chúng tôi đã xây dựng được mạng lưới sản xuất toàn cầu, đảm bảo cung ứng ổn định sản phẩm với số lượng lớn cho khách hàng”, đại diện LG Innotek khẳng định như vậy khi công bố việc đưa nhà máy mới đi vào hoạt động.
LG Innotek bắt đầu đầu tư ở Hải Phòng năm 2017 và giữa năm 2023, đã quyết định tăng vốn thêm 1 tỷ USD, để nâng tổng vốn đầu tư lên 2,051 tỷ USD. Nhà máy mới được xây dựng dựa trên khoản vốn tăng thêm 1 tỷ USD này. LG Innotek kỳ vọng, với việc đưa vào hoạt động nhà máy mới, lợi nhuận từ mảng module camera sẽ tăng lên.
Đây chỉ là một trong số rất nhiều khoản đầu tư mà các nền kinh tế thành viên APEC đã đổ vào Việt Nam thời gian qua. Thông tin cho thấy, dù phải tới năm 1998, Việt Nam mới chính thức gia nhập APEC, song trong gần 40 năm thu hút FDI, đều có bóng dáng của các nền kinh tế thành viên APEC. Hầu hết 12 thành viên sáng lập APEC vào tháng 11/1989, như Nhật Bản, Hoa Kỳ, Thái Lan, Hàn Quốc, Malaysia, Singapore… đều là những đối tác đến đầu tư tại Việt Nam ngay trong thời điểm đầu tiên Việt Nam chính thức mở cửa thu hút dòng vốn đầu tư từ bên ngoài.
Cũng chính các nhà đầu tư này đã góp phần tạo nên làn sóng FDI đầu tiên của Việt Nam (giai đoạn 1991 - 1995), cả làn sóng FDI thứ hai (bắt đầu từ năm 2005) - sau khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của APEC vào năm 1998 và làn sóng thứ ba, cũng như trong hiện tại - khi làn sóng thứ tư đang đổ vào Việt Nam.
Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính), lũy kế đến hết tháng 9/2025, ngoài Papua New Guinea chưa có đầu tư tại Việt Nam, thì 19 thành viên còn lại của APEC đã đăng ký đầu tư tới gần 430 tỷ USD, chiếm trên 82% tổng vốn FDI vào Việt Nam trong gần 40 năm qua (523,262 tỷ USD).
Điều đáng chú ý, theo thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài, trong 11 nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất ở Việt Nam, ngoại trừ British Virgin Islands - đứng ở vị trí thứ 7 và Hà Lan - đứng ở vị trí thứ 9, thì tất cả các vị trí còn lại đều thuộc các thành viên APEC, bao gồm Hàn Quốc (94,222 tỷ USD), Singapore (88,384 tỷ USD), Nhật Bản (78,418 tỷ USD), Đài Loan - Trung Quốc (42,095 tỷ USD), Hồng Kông - Trung Quốc (40,573 tỷ USD), Trung Quốc (33,772 tỷ USD), Thái Lan (gần 14,970 tỷ USD), Malaysia (14,715 tỷ USD), Hoa Kỳ (12,317 tỷ USD).
Đây đều là các nhà đầu tư chiến lược, quan trọng của Việt Nam. Tổng vốn đầu tư của 9 thành viên này đã lên tới gần 419,5 tỷ USD, chiếm tới trên 97,5% tổng vốn đầu tư của APEC vào Việt Nam và chiếm trên 80% tổng vốn FDI vào Việt Nam.
Khoản vốn đầu tư còn lại, chủ yếu thuộc về Australia (1,9 tỷ USD), Brunei (1 tỷ USD), Liên bang Nga (gần 995 triệu USD), Indonesia (677 triệu USD), Philippines (624,7 triệu USD), New Zealand (101 triệu USD), Mexico, Chile, Peru thì không đáng kể.
Tỷ lệ này đã cho thấy tầm quan trọng trong hợp tác đầu tư giữa Việt Nam và các nền kinh tế thành viên APEC. Không có các thành viên APEC, Việt Nam không thể thành công trong thu hút FDI như trong gần 40 năm qua.
Đón “sóng” FDI từ APEC
Không chỉ LG Innotek, hàng loạt “đại gia” toàn cầu khác, đặc biệt là các “đại gia” công nghệ, đã và đang đầu tư tại Việt Nam đều đến từ các nền kinh tế thành viên APEC, như Samsung, LG, Amkor, Qualcomm, Marvell, Intel, Apple, NVIDIA…, với các dự án quy mô hàng tỷ USD.
Mới đây nhất, Luxshare-ICT đầu tư 300 triệu USD vào dự án sản xuất điện thoại thông minh ở Bắc Ninh. Goertek cũng tăng vốn đầu tư lên 540 triệu USD cho dự án điện tử ở Khu công nghiệp Nam Sơn - Hạp Lĩnh. Hồi đầu năm, Samsung Display đầu tư thêm hơn 1 tỷ USD cho dự án ở Khu công nghiệp Yên Phong…
Trong khi đó, cả NVIDIA và Qualcomm gần đây đã có các quyết định đầu tư vào hoạt động R&D trong các lĩnh vực bán dẫn, AI tại Việt Nam. “Việt Nam đang trở thành cứ điểm chiến lược cho các tập đoàn công nghệ lớn hàng đầu thế giới”, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhiều lần nhấn mạnh như vậy.
Còn Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định, cùng với số lượng, thì chất lượng dòng vốn FDI đã được cải thiện, qua đó góp phần “xác lập vị thế mới” của Việt Nam trong mạng lưới R&D, khoa học - công nghệ toàn cầu.
Dù hiện nay, do biến động địa chính trị toàn cầu, dòng đầu tư toàn cầu bị sụt giảm, qua đó ảnh hưởng đến dòng FDI vào Việt Nam, nhưng các đánh giá từ các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các doanh nghiệp thuộc các nền kinh tế thành viên APEC, từ Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản… đều khẳng định tiềm năng của điểm đến đầu tư Việt Nam.
Nhận định về xu hướng ngày càng nhiều các dự án FDI trong lĩnh vực sản xuất đổ vào Việt Nam thời gian gần đây, ông John Campbell, Giám đốc Bộ phận Dịch vụ công nghiệp Savills HCMC cho rằng, Việt Nam không chỉ là “điểm đến thụ hưởng” xu hướng dịch chuyển sản xuất, mà đang trở thành một mắt xích được ưu tiên trong mạng lưới sản xuất toàn cầu.
Các nỗ lực hội nhập sâu rộng thông qua việc thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, cũng như việc tích cực tham gia và thể hiện là một thành viên có trách nhiệm trong ASEAN, trong APEC… cũng được cho là sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy dòng FDI vào Việt Nam.
Tuần lễ Cấp cao APEC 2025 đã chính thức được khởi động, với chủ đề “Kiến tạo tương lai bền vững: Liên kết, đổi mới, thịnh vượng”. Đây sẽ là cơ hội để các nền kinh tế thành viên thúc đẩy hợp tác sâu rộng và mạnh mẽ, bao gồm trong lĩnh vực hợp tác thương mại và đầu tư.
APEC quy tụ 15 trong số 30 đối tác chiến lược và toàn diện, đồng thời là những đối tác kinh tế, thương mại hàng đầu của Việt Nam, chiếm hơn 77% tổng kim ngạch thương mại, hơn 80% vốn FDI và hơn 85% lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam. 13 trong 17 FTA mà Việt Nam đang thực thi hoặc đàm phán là với các thành viên APEC; 17 trên tổng số 20 thành viên APEC là đối tác FTA của Việt Nam. Đây là nền tảng quan trọng để Việt Nam có thể đón sóng FDI từ APEC.
Trong một báo cáo gần đây, Deloitte đã nhấn mạnh đến sức hút của Việt Nam nhờ nền tảng vĩ mô ổn định, các lợi thế chiến lược dài hạn, cũng như sự nhanh nhạy thích ứng với các chuẩn mực quốc tế, ví như thuế tối thiểu toàn cầu.
Thậm chí, theo Cục Đầu tư nước ngoài, việc sáp nhập giữa Bắc Giang và Bắc Ninh được nhìn nhận như một “bước đi chiến lược” để hình thành một chuỗi sản xuất điện tử khép kín, từ gia công linh kiện đến lắp ráp và xuất khẩu sản phẩm hoàn chỉnh.
Những bước đi chiến lược này giúp Việt Nam giữ vững vị thế là một điểm đến đầu tư hấp dẫn.