Dấu hỏi triển vọng bứt phá
Sau buổi "ra mắt” giới phân tích đầu tư tại TP.HCM vào cuối tuần trước, đầu tuần này, Tổng công ty Viglacera (mã VGC) tiếp tục có buổi giới thiệu cơ hội đầu tư tại Hà Nội. Tuy nhiên, ghi nhận và phản ứng của thị trường sau khi thông tin về đợt thoái vốn được công bố cho thấy, nhà đầu tư không mấy hào hứng tìm hiểu kỹ hơn.
Xét về quy mô, đây là đợt chào bán khá lớn khi số lượng cổ phần thoái vốn lên tới 80.579.262 cổ phần, tính theo giá tối thiểu 26.100 đồng/cổ phần, tổng giá trị đạt trên 2.000 tỷ đồng.
Cũng lưu ý thêm rằng, phương thức thoái vốn không phải là đấu giá, mà thực hiện giao dịch khớp lệnh trên Sở GDCK Hà Nội (HNX) và giá đặt lệnh giao dịch là giá trần của ngày giao dịch, nhưng tối thiểu là 26.100 đồng/cổ phần và không thấp hơn giá tham chiếu bình quân của 30 ngày giao dịch liên tiếp trên TTCK trước ngày công bố thông tin.
Yếu tố được giới đầu tư đặt câu hỏi nhiều nhất là tại sao Bộ Xây dựng lại ấn định giá chào bán cổ phần VGC cao hơn gần 10% so với thị giá cổ phiếu trên sàn (tính theo thời điểm Bộ Xây dựng phê duyệt phương án bán vốn ngày 22/5)?
Đại diện Bộ Xây dựng cho rằng, giá được lựa chọn dựa trên thương hiệu và tiềm năng kinh doanh của Viglacera sau khi Nhà nước chỉ nắm giữ 36% cổ phần (sau cổ phần hóa và sau khi vốn nhà nước tại Viglacera giảm xuống, kết quả kinh doanh tăng lên), đồng thời các phương pháp định giá cổ phiếu VGC cho ra mức giá cao nhất là 24.100 đồng/cổ phần. Vị đại diện cũng chắc nịch: “Không bán được cổ phần, Bộ sẽ giữ lại chờ đến năm 2019 thoái tiếp”.
So sánh trên góc độ định giá thị trường hiện nay cũng như thu nhập dự phóng (EPS) của cổ phiếu VGC năm 2018 là khoảng 1.600 đồng, mức giá 26.100 đồng/cổ phiếu không phải quá đắt khi PE vào khoảng 16 lần (trong khi PE trung bình của cả thị trường tính đến hết ngày 28/5 vào khoảng 15 lần). Tuy nhiên, về triển vọng bứt phá, ngay chính Viglacera còn kém tự tin khi dữ liệu đầu vào là triển vọng kinh doanh các năm tới cung cấp cho đơn vị định giá để tính theo phương pháp chiết khấu dòng tiền chỉ cho ra giá VGC khoảng 11.000 đồng/cổ phiếu.
Sức ép cạnh tranh ở thị trường trong nước với Viglacera đang khá quyết liệt. Chẳng hạn, kính xây dựng là lĩnh vực đóng góp tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu lợi nhuận của Viglacera đang có nguy cơ cung vượt cầu.
Cụ thể, trong năm 2018, không có nhà máy kính nào phải bảo dưỡng, đồng thời thị trường còn đón nhận thêm sản lượng từ Nhà máy kính Chu Lai (CFG) Ninh Bình. Nhà máy này có 2 dây chuyền với tổng công suất thiết kế là 1.200 tấn/ngày. Trong khi, tổng công suất của 4 nhà máy kính ở Việt Nam trước đây mới chỉ đạt 2.200 tấn/ngày.
CTCK Bảo Việt đánh giá, giá kính xây dựng có thể giảm từ 7-9% trong năm nay, dẫn đến lợi nhuận từ kính xây dựng của Viglacera sẽ giảm khoảng 90 tỷ đồng. Ngoài thị trường nội địa, khả năng xuất khẩu của Viglacera, hay nói cách khác là năng lực cạnh tranh quốc tế, chưa thực sự nổi trội để mở mang những không gian kinh doanh mới.
Trong quý I/2018, doanh thu và lợi nhuận sau thuế hợp nhất của Viglacera đạt 1.829 tỷ đồng và 119 tỷ đồng tỷ đồng, giảm lần lượt gần 10% và 40% so với cùng kỳ năm 2017.
Thiếu cổ đông chiến lược: "Điểm trừ" quản trị
Một yếu tố nữa khiến nhiều nhà đầu tư cho rằng, cổ phiếu VGC khó có khả năng bật cao là loãng về cơ cấu cổ đông. Viglacera hiện không có nhà đầu tư chiến lược và theo như thừa nhận của ông Luyện Công Minh, Chủ tịch HĐQT Viglacera, do ngành nghề quá đa dạng nên không có một nhà sản xuất nào thực sự “tâm huyết” với việc bỏ vốn lớn vào Tổng công ty.
Thiếu một nhà đầu tư chiến lược, thiếu tiếng nói có trọng lượng có thể là điểm trừ trong việc quản trị doanh nghiệp của Viglacera sau này, đặc biệt khi Nhà nước thoái hết vốn. Cũng do loãng về cổ đông, lại thiên về các tổ chức đầu tư tài chính, nên cung cổ phiếu VGC trên thị trường rất lớn, chỉ cần giá cổ phiếu nhích lên thì lượng cung hàng xả ra sẽ rất nhiều. Trong thời gian vừa qua, các quỹ do Dragon Capital quản lý đã bán ra lượng lớn cổ phiếu VGC.
Nhìn vào sự tự tin của cổ đông Nhà nước trong đợt bán vốn của Viglacera tới đây, một giả thuyết được đặt ra là đã có “tay to” muốn ôm toàn bộ lô cổ phiếu chào bán đợt này. Phương thức chào bán Viglacera lần này khác so với các đợt chào bán cổ phần tại Sabeco, Vinamilk, Nhựa Bình Minh, Vinaconex…, tức là chỉ cần một nhà đầu tư đặt mua vẫn hợp lệ, trong khi các đợt chào bán khác là cạnh tranh (phải có tối thiểu 2 nhà đầu tư trở lên).
Cũng may, theo phương án chào bán đã được Bộ Xây dựng phê duyệt, Viglacera còn có "điểm mở" khi ngày 22/7 là thời hạn cuối cùng của đợt chào bán. Nếu thị trường không diễn biến tốt hơn trong tháng 6, việc thoái vốn tại Viglacera được giới phân tích nhìn nhận sẽ không hề dễ dàng, ngoại trừ kịch bản bên bán đã xác định được nhà đầu tư sẽ mua lượng lớn cổ phần từ trước khi phiên khớp lệnh diễn ra.