Không gian ven sông Sài Gòn: Từ cầu Ba Son đến cảng Bến Nghé – cảng container quốc tế VICT.
UBND TP.HCM vừa có công văn gửi Bộ Xây dựng về quy hoạch luồng tuyến hàng hải, đường thủy nội địa và bến tàu khách quốc tế, cùng định hướng quy hoạch không gian Bảo tàng Hồ Chí Minh và cảng Nhà Rồng - Khánh Hội.
Cụ thể, UBND TP.HCM đề nghị Bộ Xây dựng thống nhất chủ trương chuyển tuyến luồng hàng hải sông Sài Gòn (đoạn từ cầu Thủ Thiêm 4 đến ngã ba rạch Bến Nghé) thành tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia (cấp II).
UBND TP.HCM cũng đề nghị cơ quan quản lý nhà nước ngành xây dựng xem xét quy hoạch bến tàu khách cho cỡ tàu đến 30.000 GT và phương tiện thủy nội địa tại khu vực cảng Tân Thuận, cảng Tân Thuận Đông và cảng Bến Nghé.
Đầu tháng 10/2025, lãnh đạo Bộ Xây dựng và UBND TP.HCM đã tổ chức cuộc họp về quy hoạch vùng đất, vùng nước cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu (trước đây) và vùng đất, vùng nước TP.HCM thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2050, trong đó có một số nội dung liên quan đến quản lý hoạt động hàng hải, đường thủy nội địa và giao thông kết nối cảng biển.
Theo đó, hai bên thống nhất giao Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam phối hợp các sở, ban, ngành của TP.HCM nghiên cứu quy hoạch thành 3 khu vực với 3 phân khúc cỡ tàu, gồm: khu vực bãi trước (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho tàu đến 225.000 GT; khu vực Mũi Đèn Đỏ cho tàu đến 60.000 GT; khu vực còn lại (Tân Thuận, Tân Thuận Đông, Bến Nghé) cho cỡ tàu đến 30.000 GT và phương tiện thủy nội địa.
Về khu bến Nhà Rồng - Khánh Hội, hai bên cho rằng chủ trương di dời các bến cảng trên sông Sài Gòn đã được nghiên cứu và quy hoạch tại các thời kỳ quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam.
Theo Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 22/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2030, khu bến trên sông Sài Gòn sẽ thực hiện di dời, chuyển đổi công năng phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và phát triển không gian đô thị của TP.HCM.
Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đang nghiên cứu, đề xuất Bộ Xây dựng chuyển tuyến luồng hàng hải sông Sài Gòn đoạn từ cầu Thủ Thiêm 4 đến ngã ba rạch Bến Nghé thành tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia vào thời điểm thích hợp.
Về tĩnh không cầu Thủ Thiêm 4, lãnh đạo Bộ Xây dựng đề nghị UBND TP.HCM có công văn gửi Bộ Xây dựng đề xuất thỏa thuận tĩnh không cầu theo hướng phù hợp với cấp kỹ thuật tuyến luồng và nhu cầu thực tiễn.
Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam sẽ nghiên cứu đề xuất của Thành phố, trên cơ sở chuyển tuyến luồng hàng hải sông Sài Gòn đoạn từ cầu Thủ Thiêm 4 đến ngã ba rạch Bến Nghé thành tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia, để tham mưu Bộ Xây dựng xem xét, giải quyết theo quy định, đảm bảo phù hợp quy hoạch cảng biển và đáp ứng hài hòa nhu cầu phát triển hàng hải với giao thông đô thị.
Trên cơ sở ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng về các nội dung nói trên, UBND TP.HCM sẽ triển khai nghiên cứu quy hoạch tổng thể không gian văn hóa - lịch sử và kiến trúc cảnh quan tại khu vực cảng Nhà Rồng - Khánh Hội, với Bảo tàng Hồ Chí Minh là hạt nhân, xem xét trong tổng thể đồng bộ bờ Tây sông Sài Gòn (đoạn từ cầu Ba Son đến cảng container quốc tế Việt Nam - VICT).
Đồng thời, TP.HCM sẽ xem xét và quyết định phương án tĩnh không thông thuyền cụ thể cho cầu Thủ Thiêm 3 và cầu Thủ Thiêm 4, bảo đảm phù hợp với cấp kỹ thuật tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia trên sông Sài Gòn (đoạn từ cầu Thủ Thiêm 4 đến ngã ba rạch Bến Nghé - cấp II), phù hợp với nhu cầu khai thác tàu du lịch thủy nội địa và định hướng quy hoạch khu vực.
Được biết, khu đất cảng Khánh Hội nằm ở vị trí trung tâm Thành phố, có vị trí đặc biệt khi tiếp giáp đường Nguyễn Tất Thành và sông Sài Gòn, được UBND TP.HCM xác định là trục cảnh quan chính, điểm nhấn kiến trúc đô thị của Thành phố.
Trên khu đất có Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TP.HCM và các giá trị vật thể như hệ thống nhà kho cũ được xây dựng từ những năm 1925 - 1929, cùng cầu tàu và tháp nước – những công trình có giá trị lịch sử cần được gìn giữ, khai thác thành nơi giáo dục truyền thống văn hóa, lịch sử và điểm tham quan du lịch.
Hiện nay, tỷ lệ diện tích công viên cây xanh trong khu vực nội đô TP.HCM còn rất thấp so với tiêu chuẩn quy hoạch; đồng thời, tiện ích công viên, không gian công cộng và sân chơi cho cộng đồng tại khu vực trung tâm chưa đáp ứng nhu cầu của người dân.
Ngoài ra, tuyến đường Nguyễn Tất Thành nối khu Nam và trung tâm Thành phố có lưu lượng giao thông rất cao, thường xuyên xảy ra ùn tắc.
“Trước thực trạng trên, việc ưu tiên bố trí quỹ đất phục vụ phát triển mảng xanh, hình thành công viên đa chức năng phục vụ cộng đồng tại khu vực là rất cấp thiết, nhằm góp phần cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân và hướng tới mục tiêu phát triển đô thị bền vững”, lãnh đạo UBND TP.HCM cho biết.
