Công tác quy hoạch hiện còn rất nhiều bất cập, quy hoạch có nhiều mâu thuẫn, chồng chéo, kém thả thi; đặc biệt là quy hoạch thiếu tính liên kết, hệ thống và chưa mang lại hiệu quả thiết thực cho các ngành, cũng như địa phương.
Thứ trưởng Đặng Huy Đông nhấn mạnh, trước những bất cập đó, công tác quy hoạch đã làm khó khăn trong việc điều hành phát triển kinh tế - xã hội và không những gây lãng phí lớn nguồn lực đất nước, mà còn cản trở việc đầu tư, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân.
Ông Ngô Công Thành, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Quy hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, trong thời gian qua, đóng góp vào những thành tựu trong đổi mới và phát triển của đất nước, công tác quy hoạch đã đóng góp một phần quan trọng với một số kết quả nhất định. Song bên cạnh đó công tác quy hoạch còn bộc lộ không ít hạn chế, yếu kém như nhiều quy hoạch được được lập nhưng chất lượng quy hoạch thấp, với biểu hiện đặc trưng là thường xuyên phải điều chỉnh, quy hoạch không gắn với nhu cầu sử dụng cũng như nguồn lực thực hiện và thiếu tính khả thi; quy hoạch thiếu gắn kết, không thống nhất và còn nhiều chồng chéo, mâu thuẫn làm giảm hiệu lực, hiệu quả của quy hoạch.
Không những thế, quy hoạch chưa được thể hiện được vị trí, vai trò là công cụ của Nhà nước để điều hành phát triển kinh tế - xã hội và sự kết nối giữa chiến lược với kế hoạch dẫn đến sự thiếu gắn kết trong mục tiêu, định hướng phát triển và giải pháp thực hiện; phương pháp và nội dung chưa đổi mới cho phù hợp với nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế; việc tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện quy hoạch bị buông lỏng, chưa xử lý kịp thời và thiếu kiên quyết trong chỉ đạo điều hành….
Thực hiện nhiệm vụ trên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã và đang chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành hữu quan khẩn trương chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho công tác soạn thảo và tổ chức nghiên cứu soạn thảo Luật Quy hoạch theo đúng quy hoạch của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008.
Đến nay, dự án Luật Quy hoạch đã hoàn thành, đang được Bộ Tư pháp thẩm định và trong tháng 7/2015 sẽ báo cáo Chính phủ; tháng 10/2015 sẽ trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 10 và tháng 4/2016 trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 11.
Ông Thành cho biết, xác định quy hoạch là đòn bẩy để tăng trưởng kinh tế, góp phần đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất hiệu quả và năng lực cạnh tranh quốc gia trên cơ sở tôn trọng quy luật thị trường, đặt trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Dự thảo Luật Quy hoạch được xây dựng với những điểm nhấn sau: Dự án Luật có tầm quan trọng không chỉ nhằm hướng tới việc cải cách toàn diện về công tác quy hoạch, mà còn có ý nghĩa vô cùng to lớn trong việc tạo hành lang pháp lý thông thoáng, thuận lợi cho các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh của DN và người dân thông quá việc xóa bỏ các quy hoạch sản phẩm, ngành nghề cụ thể.
Luật quy hoạch sẽ tạo bước đột phá về thể chế tạo ra sự đồng bộ về hệ thống pháp luật. Luật Quy hoạch là đòn bẩy để khắc phục tình trạng phát triển tự phát, không đồng bộ, kém hiệu do bi chi phối bởi nhóm lợi ích, tình trạng cục bộ ngành và tính cát cứ địa phương; địa phương; đồng thời cũng tạo công cục để xử lý, giải quyết các vấn đề xung đột lợi ích, xung đột mang tính liên ngành, xung đột giữa các địa phương để hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Luật Quy hoạch cũng tạo ra khung pháp lý nhằm đổi mới về phương pháp và nội dung quy hoạch, từ đó sẽ tác động tích cực, làm thay đổi cách thức tổ chức lập quy hoạch từ cách thức truyền thống sang cách thức hiện đại theo phương pháp quy hoạch chiến lược và nội dung quy hoạch tổng hợp, đa ngành.
Thứ trưởng Đông khẳng định, Luật Quy hoạch sau khi được ban hành sẽ thể hiện sự đổi mới sâu sắc toàn diện về công tác quy hoạch, tạo bước đột phá mạnh mẽ trong cải cách thủ tục hành chính, là động lực để thúc đẩy hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh hiệu quả nhằm hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững của đất nước.
