Theo đó, VSDC được thành lập và hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần, do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tài chính.
VSDC là tổ chức duy nhất thực hiện nhiệm vụ tổ chức và giám sát hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ, thanh toán chứng khoán và thực hiện cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP).
Với vai trò hỗ trợ cơ quan quản lý Nhà nước trong quản lý, giám sát và hỗ trợ hoạt động sau giao dịch, VSDC cần được quy định là loại hình doanh nghiệp đặc thù, hoạt động không hoàn toàn nhằm mục đích lợi nhuận.