Mới đây, đơn thư phản ánh dấu hiệu sai phạm hàng chục tỷ đồng trong việc hoàn thuế giá trị gia tăng đã được gửi tới Bộ trưởng Bộ Tài chính, dù cơ quan thuế cho rằng, chưa có đủ cơ sở để xử lý. Cơ sở của đơn thư là văn bản của ngành tài chính bất nhất.
Người làm đơn, ông Nguyễn Văn Tiến, thành viên Công ty TNHH Thành Công (Bắc Ninh) cho biết, trước đó ông đã có đơn thư gửi tới Cục Thuế Bắc Ninh phản ánh trường hợp ông Nguyễn Thạc Thanh và ông Nguyễn Cảnh Nghiệp đồng thời làm giám đốc/tổng giám đốc tại nhiều công ty khác nhau và có dấu hiệu sai phạm hàng chục tỷ đồng trong việc hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT).
Khoản 2 Điều 116 Chương IV “Công ty cổ phần” Luật Doanh nghiệp quy định: “Giám đốc hoặc tổng giám đốc công ty không được làm đồng thời giám đốc hoặc tổng giám đốc doanh nghiệp khác”. Tuy nhiên, ông Nguyễn Thạc Thanh đồng thời làm tổng giám đốc nhiều đơn vị khác nhau: Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc CTCP Vật liệu công nghiệp Phú Thái, đồng thời làm Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc CTCP Tập đoàn đầu tư và thương mại Thanh Tùng.
Còn ông Nguyễn Cảnh Hứa làm Tổng giám đốc CTCP Vật liệu Công nghiệp Phú Thái từ tháng 12/2008 đến nay, đồng thời làm Tổng giám đốc CTCP Bia Habada (Bắc Giang), Tổng giám đốc CTCP Bia Á Châu - Tiên Sơn (Bắc Ninh).
Bởi vậy, ông Tiến kiến nghị, cơ quan chức năng cần kiểm tra làm rõ, truy thu số tiền khấu trừ thuế GTGT bất hợp pháp tại các doanh nghiệp nêu trên.
Ngày 22/11/2011, ông Nguyễn Khắc Khang, Cục trưởng Cục Thuế Bắc Ninh có Văn bản số 3271 trả lời ông Tiến. Theo đó, Cục Thuế Bắc Ninh căn cứ Công văn số 13238 ngày 4/10/2011 của Bộ Tài chính và cho rằng, chưa có đủ cơ sở để xử lý đối với số thuế GTGT mà các doanh nghiệp trên đã kê khai khấu trừ. Theo văn bản này, với trường hợp cá nhân vi phạm Điều 116 Luật Doanh nghiệp, nếu cơ quan cấp đăng ký kinh doanh quyết định, sau khi khắc phục lỗi vi phạm, doanh nghiệp không bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và làm thủ tục giải thể doanh nghiệp, mà vẫn tiếp tục hoạt động, nếu các tài liệu trong hồ sơ đề nghị hoàn thuế đáp ứng đủ các điều kiện về kê khai khấu trừ, hoàn thuế GTGT theo quy định, thì doanh nghiệp vẫn được khấu trừ, hoàn thuế đầu vào tương ứng.
Ông Nguyễn Khắc Khang cho biết: đến nay, Cục Thuế Bắc Ninh chưa nhận được quyết định hay thông báo nào của cơ quan đăng ký kinh doanh về việc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và làm thủ tục giải thể đối với các doanh nghiệp bị tố cáo nêu trên. Vì vậy, Cục Thuế Bắc Ninh chưa có đủ cơ sở để xử lý đối với số thuế GTGT mà các doanh nghiệp đã kê khai khấu trừ.
Trong khi đó, tại Văn bản số 707/TCT-KK về việc hoàn thuế ngày 3/3/2011, Tổng cục Thuế nêu rõ: trường hợp vi phạm Điều 116 Luật Doanh nghiệp, trong thời gian cá nhân làm giám đốc cả hai công ty ký kết các hợp đồng mua bán, hóa đơn bán hàng…, thì các tài liệu trong hồ sơ đề nghị hoàn thuế của CTCP không đảm bảo tính hợp pháp để kê khai khấu trừ, hoàn thuế GTGT.
Đồng thời, công văn này nhấn mạnh, giám đốc là người điều hành công việc kinh doanh hàng ngày của công ty và chịu trách nhiệm trước HĐQT và trước pháp luật về việc thực hiện các quyền và nhiệm vụ được giao. Tuy giám đốc CTCP có thể ủy quyền cho phó giám đốc ký tên trên các giấy tờ, thủ tục qua Cục thuế, nhưng trách nhiệm thuộc giám đốc. Vì vậy, các chứng từ liên quan do phó giám đốc được ủy quyền ký cũng không đảm bảo tính hợp pháp để kê khai khấu trừ, hoàn thuế GTGT.
Trường hợp doanh nghiệp vi phạm Điều 116 Luật Doanh nghiệp, nhưng đã kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào, thì tại Văn bản số 1786 ngày 25/5/2011 do Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Vũ Văn Trường ký nêu rõ: các doanh nghiệp này không đủ điều kiện để kê khai khấu trừ, nhưng doanh nghiệp được hạch toán vào chi phí để tính thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định. Trường hợp kê khai bổ sung, điểu chỉnh số tiền thuế làm tăng số thuế phải nộp thì doanh nghiệp nộp đủ số tiền thuế, đồng thời tự xác định số tiền thuế chậm nộp, số ngày chậm nộp và mức xử phạt theo quy định.
Theo một số luật sư, từ những văn bản của Bộ Tài chính, cũng như của Tổng cục Thuế nêu trên, thì việc trả lời của Cục Thuế Bắc Ninh như Công văn số 3271 là chưa thoả đáng và có thể khiến ngân sách thất thu nhiều tỷ đồng. Nếu áp dụng Văn bản số 707 của Tổng cục Thuế thì Cục Thuế Bắc Ninh có thể xem xét thu hồi về cho Nhà nước hàng chục tỷ đồng tiền khấu trừ thuế của các công ty vi phạm Luật Doanh nghiệp.
