Hẹp “cửa” đầu tư cổ phiếu
Năm 2022 vừa đi qua với nhiều biến động và khủng hoảng như đứt gẫy chuỗi cung ứng, lạm phát leo thang, lãi suất tăng mạnh trên toàn cầu... Những câu chuyện này tiếp tục là vấn đề thế giới phải đối mặt trong năm 2023. Đó là lý do trong hơn 20 bản báo cáo về triển vọng kinh tế toàn cầu năm 2023 của các ngân hàng đầu tư lớn trên thế giới (WB, ADB, HSBC…), những cụm từ như “lạm phát” và “suy thoái” xuất hiện dày đặc.
Trong bối cảnh đó, hầu hết các nhà đầu tư thiên về nắm giữ những tài sản mang tính phòng thủ (tiền mặt, vàng, tiền gửi tiết kiệm) và giảm tỷ trọng các tài sản tăng trưởng (cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản...).
Chia sẻ tại buổi tọa đàm “Nhận diện 2023: Cơ hội đầu tư mới trong môi trường mới” do Báo Đầu tư tổ chức sáng 7/2, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế nói rằng, ông không nhìn thấy cơ hội để chỉ số VN-Index phục hồi về đỉnh cũ 1.500 điểm trong năm 2023 do lạm phát vẫn chưa được kiểm soát, lãi suất vẫn cao, khoảng 285.000 tỷ đồng trái phiếu sắp đáo hạn đe doạ gây đổ vỡ tại hàng loạt doanh nghiệp bất động sản.
Tuy vậy, trong khi khuyến nghị nhà đầu tư “thắt dây an toàn”, ông Hiếu cho rằng, vẫn có cơ hội kiếm lời trong bối cảnh khó khăn, miễn là nhà đầu tư biết sàng lọc cơ hội, đi kèm với nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro, tránh đầu tư dàn trải. Chuyên gia cho biết, năm 2023, ông sẽ đầu tư vào vàng và cổ phiếu của những doanh nghiệp có uy tín.
 |
Toạ đàm “Nhận diện 2023: Cơ hội đầu tư mới trong môi trường mới” do Báo Đầu tư tổ chức sáng 7/2/2023. |
Ông Vũ Hữu Điền, Giám đốc phụ trách danh mục đầu tư, Quỹ đầu tư Dragon Capital thì cho rằng, 2023 không phải năm đầu tư theo trào lưu, theo nhóm ngành, mà là năm kén chọn cổ phiếu.
Nếu hai năm 2020 – 2021, dòng tiền rẻ ồ ạt đổ vào thị trường khi các hoạt động kinh tế bị đình trệ bởi đại dịch Covid-19 đã giúp chỉ số liên tục phá đỉnh, các cổ phiếu đều tăng mạnh, nhà đầu tư, kể cả nhà đầu tư mới gia nhập thị trường (F0) dễ dàng kiếm lợi nhuận thì từ năm 2022 đến nay, chính sách tiền tệ thắt chặt đã ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của phần lớn doanh nghiệp, làm dòng tiền bị hút ra khỏi kênh chứng khoán, việc đầu tư cổ phiếu khó nương theo chỉ số hay “sóng ngành”.
Nhận định của ông Điền khá phù hợp với bối cảnh hiện nay khi mà hàng loạt doanh nghiệp đã công bố báo cáo tài chính quý IV/2022 với kết quả ảm đạm, nhất là những doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy tài chính lớn.
Cụ thể, Công ty Chứng khoán VNDirect (VND) ước tính, kết thúc quý IV/2022, tổng lợi nhuận ròng của các công ty niêm yết, đăng ký giao dịch trên toàn thị trường chứng khoán giảm 30,4% so với cùng kỳ năm 2021, kéo tốc độ tăng trưởng lợi nhuận ròng của thị trường năm 2022 xuống còn 7,1%, thấp hơn nhiều so với dự báo trước đó của VND là 16,7% cũng như mức tăng trưởng 41% đạt được trong năm 2021.
Chỉ khoảng 20% nhóm ngành có lợi nhuận ròng quý IV/2022 tăng trưởng. Ví dụ, ngành dịch vụ tiện ích tăng 30,4%; ngân hàng tăng 23,2%; vận tải tăng 17,9% so với cùng kỳ 2021... Ở chiều ngược lại, ngành thép ghi nhận quý “thất bát” nặng nề khi lợi nhuận ròng của doanh nghiệp thép niêm yết giảm 155,6% so với cùng kỳ 2021. Nguyên nhân chủ yếu là suy giảm sản lượng tiêu thụ, giảm biên lợi nhuận gộp. “Ông lớn” ngành này là Hoà Phát (HPG) cũng ghi nhận lợi nhuận ròng giảm 75%.
Tiếp đến là ngành thực phẩm, với mức suy giảm lợi nhuận ròng tới 80,7% so với cùng kỳ. Nguyên nhân chủ yếu do doanh nghiệp đầu ngành Masan suy giảm lợi nhuận ròng tới 93,1%.
Không sáng sủa hơn, lợi nhuận ngành bán lẻ giảm 50%, còn lợi nhuận nhóm chứng khoán tiếp tục lao dốc 96,6% do thanh khoản thị trường chứng khoán giảm 58,4% so với cùng kỳ...
Tình trạng này được dự báo sẽ tiếp diễn trong năm 2023. Dự báo của FiinGroup cho hay, năm 2023, lợi nhuận ngành ngân hàng (đang đóng góp 42% tổng lợi nhuận sau thuế và 30% tổng vốn hóa toàn thị trường) sẽ tăng chậm lại.
Trong khi đó, lợi nhuận sẽ suy giảm ở hầu hết các ngành có tỷ trọng vốn hóa lớn như bất động sản, tài nguyên cơ bản (thép), hóa chất… và cả các ngành trước đây đã tăng trưởng mạnh như phân bón, thuỷ sản, dầu khí, may mặc, logistics… Chỉ có nhóm ngành phòng thủ quy mô vốn hoá nhỏ được dự báo vẫn tăng trưởng như điện, nước, dược phẩm, công nghệ thông tin.
Tìm cơ hội trong sự phân hóa
Theo ông Điền, việc tìm kiếm các cổ phiếu có “câu chuyện” riêng sẽ là bài toán hợp lý trong giai đoạn hiện nay. Ví dụ, ngành bất động sản đang khá rủi ro nhưng trong ngành vẫn có nhiều công ty có quỹ đất sạch, pháp lý tốt, có dự án đang triển khai, việc mua dự án hay cổ phiếu của những doanh nghiệp này sẽ là cơ hội tốt cho nhà đầu tư.
Nửa đầu năm 2023, thị trường sẽ tích luỹ và tạo những "sóng lăn tăn”. Đây là thời điểm dành cho cổ phiếu riêng lẻ có câu chuyện riêng trong các nhóm ngành xây dựng, đầu tư công, ngân hàng… Tuy nhiên, để kiểm soát rủi ro, nhà đầu tư vẫn nên cơ cấu lại danh mục cổ phiếu đầu tư, lựa chọn những cổ phiếu tốt và đặc biệt, đầu tư có kỷ luật, cắt lỗ khi cần thiết.
“Trong môi trường lãi suất cao như hiện nay, sự phân hoá giữa các doanh nghiệp sẽ khó tránh khỏi. Câu chuyện với nhà đầu tư vẫn là làm sao tìm được cho mình những doanh nghiệp tăng trưởng ổn định, chất lượng tài sản tốt...”, ông Điền nhấn mạnh.
Thực tế cũng chứng minh, hiện tại, chỉ số VN-Index đang dao động dưới vùng 1.100 điểm, nhưng cổ phiếu của những doanh nghiệp tốt như VCB, BID, ACB, PNJ, FPT... đã tiệm cận khá sát vùng giá lúc VN-Index 1.500 điểm.
Là người kiên trì với phương pháp phân tích cơ bản, ông Quan Đức Hoàng, Chủ tịch Quỹ đầu tư A+ nhìn thấy cơ hội rất lớn tại thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay khi một số doanh nghiệp có định giá (P/E) hấp dẫn, chỉ 5 - 6 lần và nền kinh tế Việt Nam đang được đánh giá là có mức tăng trưởng dẫn đầu khu vực.
Tuy vậy, ông Hoàng chỉ quan tâm những cổ phiếu tiêu biểu của từng nhóm. Ví dụ, trong nhóm hưởng lợi từ đầu tư công, ông quan tâm tới cổ phiếu bất động sản khu công nghiệp, vì cho rằng nhu cầu xây nhà máy của nhà đầu tư ngoại rất lớn. Hay trong khi nhìn thấy tiềm năng rất lớn từ thị trường bán lẻ 100 triệu dân của Việt Nam, ông chỉ quan tâm doanh nghiệp nào làm chuỗi bán lẻ tốt nhất…
Trao đổi với Báo Đầu tư Chứng khoán, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam khuyến nghị, năm nay, nhà đầu tư nên chú ý những cổ phiếu có câu chuyện riêng.
“Tuy nhiên, ngay cả những ngành có câu chuyện riêng cũng có sự phân hoá, đòi hỏi nhà đầu tư sàng lọc kỹ càng và có chiến lược phù hợp. Ví dụ, thép được hưởng lợi từ đầu tư công năm 2023 nhưng như vừa phân tích, doanh nghiệp nhóm này đang gặp nhiều khó khăn, do đó, chỉ nên tận dụng trong ngắn hạn”, ông Minh lưu ý.
Đối với những nhóm ngành còn lại, ông Minh cho rằng, vẫn có thể chọn lọc một vài cổ phiếu riêng lẻ của từng nhóm để đầu tư. Ví dụ, ngành ngân hàng năm 2022 có mức tăng trưởng lợi nhuận 23,2%, song Yuanta Việt Nam dự báo năm 2023 chỉ còn tăng 16%. Một số cổ phiếu ngân hàng không còn nhiều dư địa tăng nhưng lọc ra thì vẫn còn VCB là ngân hàng an toàn nhất, lợi nhuận cao nhất và có câu chuyện riêng là sắp tới có thể sẽ phát hành thêm cổ phiếu để tăng bộ đệm vốn nhằm hỗ trợ các ngân hàng yếu kém. Hay STB có câu chuyện riêng là vừa hoàn thành tái cơ cấu, xử lý gần xong nợ xấu…
