Báo cáo tài chính của quý 3 của các công ty chứng khoán đã hé lộ bức tranh rõ ràng hơn về hiệu quả kinh doanh của nhiều công ty chứng khoán.
Câu lạc bộ lợi nhuận ngàn tỷ không gọi tên VPS
 |
Thống kê từ báo cáo tài chính 9 tháng đầu năm của các công ty chứng khoán cho thấy, đã có 6 công ty đạt mức lợi nhuận trước thuế trên 1.000 tỷ đồng trong 3 quý đầu năm nay.
Vị trí dẫn đầu thuộc về công ty chứng khoán TCBS với lợi nhuận trước thuế trong quý 3 lên tới 1.000 tỷ đồng, tăng 16% so với cùng năm ngoái. Tính chung 3 quý đầu năm nay, công ty chứng khoán của Ngân hàng Kỹ thương Việt Nam này đã đạt được con số lợi nhuận ấn tượng lên tới 2.847 tỷ đồng, tăng 33% so với cùng kỳ.
Trong khi đó công ty từng có nhiều năm dẫn đầu thị phần môi giới cổ phiếu là SSI (công ty mẹ) có mức lãi trước thuế ở quý vừa qua là 831 tỷ đồng, gấp đôi so với cùng kỳ năm 2020. Nếu tính 3 quý đầu năm thì lợi nhuận trước thuế của SSI là 2.063 tỷ đồng, tăng 92% so với cùng kỳ năm 2020.
Xếp ngay sau SSI là công ty chứng khoán VNDirect (mã CK: VND) với lợi nhuận trước thuế quý 3 công ty mẹ đứng ở mức 686 tỷ đồng, gấp hơn 2 lần so với cùng kỳ. Nếu tính chung 9 tháng đầu năm nay thì lợi nhuận trước thuế của VND tăng tới 232% so với cùng kỳ năm trước, đạt 1.822 tỷ đồng.
Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC; mã CK: VCI) trong quý vừa qua có lợi nhuận trước thuế đạt gần 400 tỷ đồng, tăng 245% so với cùng kỳ năm 2020. Tổng lợi nhuận trước thuế 3 quý đầu năm nay của VCI đạt 1.267 tỷ đồng, tăng gần 150% so với cùng kỳ năm trước.
Một tên tuổi hàng đầu khác của làng chứng khoán Việt Nam là Công ty chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (mã CK: HSC) cũng có mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng trong quý 3 vừa qua. HSC đạt gần 400 tỷ lợi nhuận trong quý 3/2021, tăng 127% so với cùng kỳ năm trước, góp phần đưa lợi nhuận 3 quý đầu năm nay của công ty lên mức 1.151 tỷ đồng, tăng 135% so với cùng kỳ 1 năm trước đó.
Không được coi là ‘ông lớn’ như những cái tên kể trên nhưng công ty chứng khoán SHS của ‘bầu Hiển’ là cái tên cuối cùng đứng trong câu lạc bộ lợi nhuận ngàn tỷ trong 9 tháng qua.
Lợi nhuận trước thuế của SHS đạt 1.028 tỷ đồng trong 3 quý đầu năm nay, gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, riêng quý vừa qua SHS đạt lợi nhuận trước thuế 306 tỷ đồng, tăng 76% so với quý 3/2020.
Vì sao nên nỗi?
Báo cáo tài chính quý 3/2021 của VPS cho thấy, lợi nhuận trước thuế 3 quý đầu năm của công ty chỉ đạt 751 tỷ đồng, tăng 66% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, riêng quý 3 công ty này ghi nhận mức lợi nhuận trước thuế 300 tỷ đồng, tăng 54% so với cùng kỳ năm trước và chiếm tới 40% lợi nhuận của VPS trong 9 tháng đầu năm nay.
Với mức lợi nhuận này thì VPS chỉ đứng thứ 8 trong danh sách những công ty chứng khoán có lợi nhuận lớn nhất trong 9 tháng đầu năm.
Nếu nhìn vào doanh thu hoạt động thì VPS có doanh thu 3 quý đầu năm lên tới 6.648 tỷ đồng, gấp gần 9 lần lợi nhuận trước thuế. Với tỷ suất lợi nhuận/doanh thu chỉ ở mức 11% thì việc công ty không có tên trong danh sách câu lạc bộ lợi nhuận kể trên là điều dễ hiểu.
Một cán bộ quản lý cũ của VPS diễn giải, lý do tỷ suất lợi nhuận/doanh thu của VPS đạt thấp là do công ty này phải nuôi một đội ngũ môi giới khổng lồ, lên tới cả ngàn nhân viên chính thức và hàng ngàn cộng tác viên khác suốt từ Bắc chí Nam.
Điều đáng nói là công ty này còn mạnh tay chi tới 80% hoa hồng môi giới cho nhân viên, mức cao nhất trên thị trường hiện nay, để thu hút và giữ chân các nhân viên này. Việc hi sinh lợi ích của công ty/cổ đông này đã làm cho phần phí giao dịch còn lại để đóng góp vào lợi nhuận của VPS không còn là bao.
 |
| Top 10 công ty có thị phần môi giới cổ phiếu lớn nhất trên HOSE quý 3/2021 |
Một lý do khác là VPS thường xuyên đưa ra các chương trình ưu đãi dành cho khách hàng, chẳng hạn như miễn, giảm phí giao dịch trong thời gian dài cho những người mở mới tài khoản chứng khoán hay hạ lãi vay margin để giúp khách hàng gia tăng lợi nhuận.
Đã vậy, VPS còn đưa ra những chương trình marketing “có một không hai” trên thị trường, chẳng hạn như tổ chức giải đấu theo thể thức của thể thao điện tử là “Huyền thoại phái sinh - chứng trường rực lửa” với tổng giá trị giải thưởng lên tới hơn 3 tỷ đồng trong năm nay.
“Tất cả những điều này góp phần làm cho hiệu quả kinh doanh của VPS thấp hơn đáng kể so với những ‘ông lớn’ khác xếp sau VPS về thị phần môi giới”, vị nhân viên nói trên của VPS cho hay.
“Theo tôi, dường như những tên tuổi lớn như SSI, HSC hay VCSC đang làm điều đúng đắn khi họ tập trung mạnh vào việc thu hút và giữ chân những khách hàng lớn để mang lại hiệu quả kinh doanh cao, không hi sinh lợi ích của cổ đông bằng việc chi hoa hồng ở mức cao cho nhân viên môi giới. Rõ ràng cổ đông của VPS đang phải hi sinh lợi ích kinh tế của mình vì chiến lược mở rộng thị phần của lãnh đạo công ty”, vị này nói thêm.
