Đại biểu Nguyễn Quốc Hận (đoàn Cà Mau) đề nghị đường sắt cao tốc chạy từ Lạng Sơn đến Cà Mau
Thảo luận về chủ trương xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Bắc Nam tại hội trường Quốc hội chiều 20/11, đại biểu Nguyễn Quốc Hận (đoàn Cà Mau) đề nghị điều chỉnh phạm vi đầu tư của dự án để điểm đầu là Lạng Sơn và điểm cuối là mũi Cà Mau.
Do nguồn lực có hạn, đại biểu cho rằng chúng ta có thể phân kỳ đầu tư, theo đó giai đoạn 2025-2035 triển khai đoạn Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh, giai đoạn 2035-2040 thi công các đoạn còn lại.
Theo đại biểu, khu vực vùng núi phía Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long có thể gọi là phên giậu của quốc gia, nơi đầu sóng ngọn gió hứng chịu nhiều "bão táp phong ba" hiện đang gặp khó khăn nhất nước, kinh tế chậm phát triển; mà một trong những nguyên nhân là hạ tầng giao thông kém, việc đi lại khó khăn, vất vả nên dù có trải thảm đỏ thì các nhà đầu tư vẫn không mặn mà.
"Việc xác định phạm vi đầu tư này ngoài thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đồng bộ trong cả nước thì còn phù hợp với thị trường xuất khẩu của chúng ta sang nước bạn cũng như tạo điều kiện vận chuyển hàng hóa khi Cảng nước sâu Hòn Khoai - Cà Mau và cảng biển Trần Đề - Sóc Trăng vận hành cũng như đảm bảo quốc phòng, an ninh quốc gia", đại biểu đoàn Cà Mau nói.
Đồng quan điểm, đại biểu Trần Thị Hoa Ry (đoàn Bạc Liêu) nói rằng: "Với những ưu thế vượt trội của đường sắt tốc tốc độ cao đối với phát triển kinh tế của đất nước, tôi tha thiết mong Quốc hội xem xét lại phạm vi đầu tư. Tôi cho rằng nếu kết nối được hai địa đầu của đất nước là rất tốt để tạo điều kiện cho những địa phương đi qua có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực du lịch.
Nếu chưa đảm bảo được nguồn lực thì ít nhất tuyến đường này cũng kết nối đến thành phố Cần Thơ, thay vì chúng ta phải tiếp tục chờ đợi từ thành phố đến Cần Thơ cho một dự án khác".
 |
Đại biểu Trần Thị Hoa Ry (đoàn Bạc Liêu) |
Theo bà Hoa Ry, mặc dù có vị trí quan trọng về chính trị, về kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, hội tụ những yếu tố cần thiết để trở thành một vùng kinh tế trọng điểm của khu vực và cả nước, song Đồng bằng sông Cửu Long chưa phát triển tương xứng với lợi thế vốn có là do thiếu kết cấu hạ tầng quan trọng làm động lực phát triển.
Hiện nay, tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh đến Cần Thơ đã trở thành tuyến huyết mạch của cửa ngõ phía Tây để TP. Hồ Chí Minh kết nối với các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, giảm áp lực cho Quốc lộ 1, nhưng do quy mô 2 làn xe và lưu lượng phương tiện tăng cao nên thường xuyên ùn tắc vào các dịp lễ, Tết và có khi xảy ra tai nạn.
Những yếu tố này đã khiến chi phí logistics tăng cao, giảm sức cạnh tranh của hàng hóa vùng đồng bằng này.
Từ đó, đại biểu tha thiết đề nghị trong chủ trương đầu tư này nên nối dài đường sắt tốc độ cao đến thành phố Cần Thơ để giảm tải áp lực giao thông, chống ùn tắc trong các tuyến kết nối từ TP. Hồ Chí Minh, từ vùng Đông Nam Bộ đến các tỉnh của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Đặc biệt là để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội về thương mại, về logistics, du lịch cho vùng và nhằm góp phần thắng lợi thực hiện Nghị quyết 13 của Bộ Chính trị đối với sự phát triển Đồng bằng sông Cửu Long, để Đồng bằng sông Cửu Long không bị bỏ lại so với các vùng khác và phát triển cũng tương xứng với tiềm năng vốn có của mình.
Có ý kiến tương tự, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, từ TP. Hồ Chí Minh tới Cần Thơ chỉ có 100 km, nếu đường sắt cao tốc tới Cần Thơ thì dân Đồng bằng sông Cửu Long rất phấn khởi, vì hiện nay mới có một con đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ, không biết chừng nào làm đường cao tốc tiếp.
 |
Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) |
"Cho nên, quy hoạch thực hiện đường sắt cao tốc đã có rồi, trong trường hợp này tôi đề nghị Chính phủ nên nghiên cứu xây dựng thêm tuyến TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ, chỉ có 100 km thôi", ông Hoà kiến nghị.
Cũng quan tâm phạm vi của đường sắt cao tốc Bắc Nam, đại biểu Lý Tiết Hạnh (đoàn Bình Định) băn khoăn về việc làm thế nào để đảm bảo được tính kết nối, bổ trợ cho nhau giữa các phương tiện giao thông hiện có.
Theo phương án thiết kế đường sắt tốc độ cao hiện nay, bắt đầu từ điểm đầu là tại Hà Nội và điểm cuối là tại TP. Hồ Chí Minh, đại biểu nêu tình trạng, những người ở tỉnh lân cận muốn đi đường sắt tốc độ cao phải tập trung về Hà Nội hoặc TP. Hồ Chí Minh, như vậy sẽ phát sinh hai vấn đề:
Một là, liệu có gây áp lực giao thông tại hai điểm ở 2 thành phố lớn này không?
Hai là, có giảm sự hấp dẫn và khả năng thu hút lượng khách lớn từ các tỉnh đối với phương tiện đường sắt tốc độ cao hay không?
 |
Đại biểu Lý Tiết Hạnh (đoàn Bình Định) |
Từ đó, đại biểu đoàn Bình Định đề xuất có tính toán mở rộng không gian phát triển của các ga đường sắt trung tâm tại hai đầu Bắc - Nam.
"Ví dụ đối với các tỉnh phía Bắc đã có đường sắt, chúng ta kết nối với đường sắt hiện hữu, các phương tiện giao thông, cảng hàng không... hiện hữu để thu hút lượng khách đến và đi.
Còn đối với các tỉnh Nam Bộ, trong đó có vùng kinh tế trọng điểm của đồng bằng sông Cửu Long, hiện nay phương tiện giao thông vẫn còn rất hạn chế, chúng ta có thể thiết kế hệ thống đường sắt kết nối tới trung tâm của vùng, kết nối với sân bay, cảng biển để khai thác tối đa hiệu quả của tuyến đường sắt này", bà Hạnh nói.
Đã có 2 tuyến đường sắt riêng Hà Nội - Lạng Sơn và TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ
Liên quan đến nội dung này, phát biểu giải trình sau phiên thảo luận chiều 20/11, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, về phạm vi dự án, theo quy hoạch, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và điểm cuối tại Thủ Thiêm (TP. Hồ Chí Minh).
 |
Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng |
Theo Bộ trưởng, đoạn tuyến đường sắt Hà Nội - Lạng Sơn và TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ chúng ta cũng đã có 2 dự án riêng và đang triển khai rất quyết liệt. Đặc biệt là dự án Hà Nội - Lạng Sơn, hiện nay dự kiến sẽ vay vốn Trung Quốc để làm và đang nghiên cứu quy hoạch.
"Dự án Hà Nội - Lạng Sơn và TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ sẽ là đường sắt khổ tiêu chuẩn chở hỗn hợp cả người và hàng hóa, tốc độ thiết kế đối với chở hành khách là từ 160-200 km/h và chở hàng hóa với tốc độ trung bình khoảng 100-120 km/h. Riêng hai đoạn tuyến này, nhu cầu hàng hóa rất cao nên chúng ta sẽ phải kết hợp chở hàng hóa và người.
Hiện nay, đối với dự án TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ chúng tôi đã nghiên cứu báo cáo tiền khả thi, hiện nay đang thu xếp nguồn vốn", ông Thắng cho hay.
