Năm thứ hai Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết trên TTCK được tổ chức, từ nền tảng 10 năm thực hiện Cuộc bình chọn Báo cáo thường niên, khởi động từ tháng 2/2019 với buổi tập huấn “Thẻ điểm Quản trị công ty Việt Nam và các vấn đề về công bố thông tin trên Báo cáo thường niên/Báo cáo Phát triển bền vững” tổ chức tại Hà Nội và TP. HCM.
Các sự kiện này nhằm thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp, chia sẻ thông tin về Cuộc bình chọn, đồng thời, Ban tổ chức có cơ hội lắng nghe những ý kiến của doanh nghiệp để từ đó phát huy những kết quả đạt được và xây dựng cuộc bình chọn ngày càng giá trị hơn.
Năm thứ hai sau khi đổi tên và nâng tầm quy mô, chất lượng, Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết năm 2019 không thay đổi nhiều về công tác tổ chức, nhưng để ghi nhận sự tiến bộ của doanh nghiệp, Cuộc bình chọn đã bổ sung giải Tiến bộ cho những doanh nghiệp có sự cải tiến vượt bậc trong 3 hạng mục giải Báo cáo thường niên, Quản trị công ty và Phát triển bền vững.
Kết quả chấm điểm năm nay ghi nhận sự xuất hiện một số gương mặt mới góp phần tạo nên một luồng gió mới cho Cuộc bình chọn vốn dĩ đã ổn định trong nhiều năm. Đối với hạng mục Báo cáo thường niên, kết quả bình chọn có thể tóm tắt với những thông tin dưới đây:
Năm 2019, hạng mục chấm Báo cáo thường niên vẫn chọn các doanh nghiệp trong nhóm chỉ số VNX Allshare chốt tại kỳ tháng 4, chia làm 3 nhóm vốn hóa và loại trừ những doanh nghiệp bị nhắc nhở trên toàn thị trường và chậm nộp báo cáo.
Số lượng báo cáo thường niên được chấm giảm so với năm 2018 là 31 báo cáo, các doanh nghiệp vẫn giữ mức điểm trung bình, điểm trung vị, điểm cao nhất gần tương đương như năm ngoái, trong đó các báo cáo tốt vẫn tập trung ở nhóm vốn hóa lớn, vốn hóa vừa và rơi vào một số gương mặt quen thuộc.
Ngoài những gương mặt này, Cuộc bình chọn đã tìm ra được những doanh nghiệp mới, xứng đáng được trao giải năm nay, góp phần đem lại sự bất ngờ cho nhà đầu tư bằng chính sự cải tiến và nhảy vọt về chất lượng báo cáo.
Năm 2019 là năm thứ hai thực hiện chia nhóm các doanh nghiệp theo quy mô vốn hóa, kết quả cho thấy vẫn có sự phân hóa rõ rệt về chất lượng báo cáo thường niên giữa các nhóm vốn hóa.
Dẫn đầu về chất lượng cả nội dung lẫn hình thức vẫn là nhóm vốn hóa lớn với điểm trung bình chung và điểm trung bình các phần cao hơn hai nhóm còn lại.
Tuy nhiên, cũng lưu ý là nhóm vốn hóa lớn chỉ gồm 50 doanh nghiệp trong rổ VNX50, nên chất lượng báo cáo tương đối đồng đều và điểm số thể hiện sự vượt trội hơn.
Nhóm vốn hóa vừa với 150 doanh nghiệp tiếp theo đạt điểm trung bình 58,5/100 mới chỉ là mức điểm cơ bản, nghĩa là doanh nghiệp mới chỉ cung cấp những nội dung cơ bản nhất theo mẫu báo cáo thường niên.
Tuy nhiên, Top 10 báo cáo thường niên đoạt giải ở hai nhóm vốn hóa lớn và vừa thật sự không có sự phân hóa rõ rệt về chất lượng và đều là những báo cáo tiêu biểu, nổi bật với nội dung súc tích, đa dạng, được đầu tư kỹ lưỡng, trình bày bắt mắt, slogan mới lạ cho thấy sự làm việc hết sức nghiêm túc và trách nhiệm cao của ê kíp làm báo cáo.
Ban tổ chức rất trân trọng những nỗ lực này của các doanh nghiệp và hy vọng giải thưởng như một sự ghi nhận cho những vất vả, cố gắng của doanh nghiệp để tạo ra những báo cáo đáng trân trọng với cổ đông, nhà đầu tư.
Nhóm vốn hóa nhỏ có số lượng doanh nghiệp nhiều nhất, hơn 200 doanh nghiệp, nhưng chất lượng vẫn còn yếu với điểm trung bình và trung vị đều còn thấp, dưới mức trung bình của thang điểm 100.
Thực tế này cho thấy, hơn 50% số doanh nghiệp ở nhóm này chưa đáp ứng được những yêu cầu cơ bản của báo cáo thường niên.
Một điểm đáng khích lệ ở nhóm vốn hóa nhỏ năm nay là điểm nội dung lớn nhất của nhóm này không chênh lệch nhiều so với hai nhóm còn lại, ở mức cao tầm 90/104 điểm và điểm nội dung nhỏ nhất của nhóm này còn cao hơn nhóm vốn hóa vừa nhưng mới chỉ đạt 26/104 điểm.
Mặc dù vậy, những gương mặt đoạt giải trong Top 5 Báo cáo thường niên nhóm vốn hóa nhỏ thực sự là những báo cáo xứng đáng được vinh danh, rất đáng khen với sự đầu tư không kém so với doanh nghiệp lớn.
Kết quả trao giải năm nay cũng xuất hiện gương mặt mới trong giải thưởng ở nhóm vốn hóa nhỏ cho thấy Cuộc bình chọn thật sự đã tác động đến nhận thức của doanh nghiệp trong việc lập báo cáo để ngày càng có nhiều báo cáo chất lượng cung cấp thông tin quan trọng cho cổ đông, nhà đầu tư.
Ban tổ chức mong rằng, với những giải thưởng ghi nhận chất lượng báo cáo ở cả 3 nhóm vốn hóa sẽ góp phần tạo ra sự thay đổi nhận thức ngày càng được lan tỏa đến mọi đối tượng doanh nghiệp niêm yết, đặc biệt ở nhóm vốn hóa nhỏ hiện còn cách biệt khá xa so với hai nhóm còn lại.
Điểm trung bình các phần.
Phân bổ điểm báo cáo thường niên 2019 so với 2018.
Điểm trung bình các phần của báo cáo năm 2019 so với 2018 không có sự chênh lệch nhiều, ngoài điểm hình thức tăng nhẹ thì các nội dung khác có sự giảm nhẹ nhưng không đáng kể cho thấy các doanh nghiệp đã chú trọng, đầu tư hơn về mặt hình thức.
Tuy nhiên, về nội dung vẫn cần nhiều cải thiện. Điểm hình thức trung bình dù có tăng nhưng hiện mới đạt 47,6% của thang điểm tối đa, như vậy mới chỉ có một bộ phận tương đối các doanh nghiệp đầu tư cho hình thức báo cáo và nằm ở nhóm các doanh nghiệp lọt vào vòng chung khảo là chính.
Điểm về hoạt động kinh doanh và tài chính là phần doanh nghiệp trình bày nhiều nhất trong báo cáo, đạt 65,1% cho thấy, doanh nghiệp trình bày tương đối tốt ở nội dung này so với các phần nội dung còn lại.
Nội dung về quản trị công ty trong báo cáo mới đạt được trên thang điểm trung bình là 51,7% đòi hỏi sự chú trọng hơn của doanh nghiệp để nâng cao chất lượng nội dung này trong bối cảnh quản trị công ty ngày càng trở nên quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp.
Điểm về báo cáo liên quan đến môi trường và xã hội hiện là nội dung kém nhất vì cũng mới được đưa vào mẫu báo cáo thường niên vài năm gần đây.
Tuy nhiên, phải có sự bắt đầu thì tương lai mới có thể nhìn thấy sự thay đổi, do đó chúng ta hy vọng sẽ nhìn thấy những cải thiện trong tương lai về chất lượng báo cáo liên quan đến môi trường và xã hội trên diện rộng.
Tổng hợp lại kết quả đánh giá Báo cáo thường niên năm 2019 chưa có sự chuyển biến so với năm 2018, nhóm doanh nghiệp dẫn đầu xu hướng với điểm đánh giá cao trên 70 điểm duy trì sự ổn định qua các năm, trong khi nhóm điểm cơ bản 50 - 70 điểm chưa có sự chuyển dịch lên nhóm trên. Đáng chú ý là nhóm điểm thấp < 50 điểm cần cải thiện vẫn còn chiếm tỷ trọng khá cao đến 44%.
Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết năm 2019 đã khép lại và hứa hẹn nhiều thay đổi ở các năm tiếp theo với mục tiêu nâng cao chất lượng công bố thông tin, quản trị doanh nghiệp và hướng tới phát triển bền vững.