Bên cạnh đó, khác với quy luật CPI tháng 3 hàng năm thường có xu hướng giảm do nhu cầu tiêu dùng sau Tết Nguyên đán đi xuống, CPI tháng 3/2017 tăng 0,9% so với tháng 12/2016 và tăng 4,65% so với cùng thời gian năm trước, theo số liệu của Tổng cục Thống kê.
Lý giải nguyên nhân, bà Vũ Thị Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê) cho rằng, CPI tháng 3 năm nay tăng do Chính phủ chủ động điều chỉnh giá dịch vụ y tế và giáo dục, khiến chỉ số giá nhóm này tăng 9,86%.
Một yếu tố quan trọng khác là tuy giá xăng, dầu được điều chỉnh giảm hai đợt vào ngày 6/3/2017 và ngày 21/3/2017 với mức giảm lần lượt là 790 đồng/lít và 480 đồng/lít nhưng vẫn bị ảnh hưởng của đợt tăng giá vào ngày 18/2/2017, khiến giá nhóm giao thông tăng 0,39%.
Bên cạnh đó, chỉ số giá nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng cũng tăng nhẹ; chủ yếu ở giá vật liệu xây dựng (tăng 0,53% so với tháng trước) do nhu cầu xây dựng bắt đầu tăng, trong khi giá nước sinh hoạt tăng 0,43% so với tháng trước bởi thời tiết dần ấm lên.
Theo dự báo của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng tháng 4/2017 sẽ tăng cao hơn mức tăng CPI tháng 3/2017, do giá lương thực, thực phẩm, đồ uống, may mặc nhích nhẹ. Bên cạnh đó, một số tỉnh, thành có thể tăng giá dịch vụ giáo dục theo lộ trình của Chính phủ và giá nước sinh hoạt tăng…
Như vậy, để đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát năm nay ở mức 4%, ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê nhấn mạnh, các bộ ngành và cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ nhằm tăng cường kiểm soát thị trường, thực hiện công tác quản lý bình ổn giá tại một số địa phương.
Đặc biệt về quản lý giá xăng dầu, Bộ Tài chính cần phối hợp với Bộ Công thương điều hành kinh doanh xăng dầu phù hợp tình hình thị trường thế giới và trong nước, góp phần thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam điều hành chính sách tiền tệ kiên định mục tiêu giữ ổn định vĩ mô. Tiếp tục thực hiện công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD trong biên độ phù hợp để giữ tỷ giá trong nước ổn định, không biến động lớn.
Bà Thủy đề xuất, để kiểm soát CPI bình quân dưới 4%, Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Công thương theo dõi sát diễn biến giá cả, thị trường, nhất là các mặt hàng thiết yếu (gạo, xăng dầu, sắt thép, phân bón…) để cân nhắc thời gian điều chỉnh tăng giá một số mặt hàng do nhà nước quản lý.
Việc điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý nên tách ra các đợt và điều chỉnh trùng hoặc sau các tháng của năm trước đã điều chỉnh để số liệu so với cùng kỳ không tăng cao. Nên tận dụng các tháng có CPI tăng thấp để điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, hạn chế lạm phát kỳ vọng.
Theo Tổng cục Thống kê, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 3/2017 ổn định so với tháng trước, tăng 1,6% so với cùng kỳ năm trước; 3 tháng đầu năm 2017 so với cùng kỳ năm 2016 tăng 1,66%. Lạm phát cơ bản quý I/2017 so với cùng kỳ năm trước ở mức dưới 2% phản ánh chính sách tiền tệ đang được điều hành ổn định.