Chính vì sự tăng giá như pháo thăng thiên này nên HASTC đã yêu cầu VSP giải trình. Chỉ trong vòng 2 ngày, thị trường đã nhận được bản giải trình của VSP do Tổng giám đốc Nguyễn Duy Hùng trả lời. Khác với nhiều bản giải trình chẳng "giải", chẳng "trình" được gì, giải trình của VSP rõ ràng, mạch lạc, làm hài lòng các NĐT, ngoại trừ một điểm hết sức quan trọng!
Đó là ông Hùng nêu rằng, trong quý II/2008, VSP có bán một chiếc tàu chở gas, chiếc Vietgas 02. Việc bán tàu là việc lớn, có thể làm thay đổi rất nhiều kết quả kinh doanh của VSP, tuỳ vào chênh lệch giữa giá bán, giá mua, các khoản khấu hao và sửa chữa. Thế nhưng, báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm của VSP không thể hiện rõ việc bán tàu này.
Trong mục thông tin bổ sung báo cáo kết quả sản xuất - kinh doanh ở phần thuyết minh, có khoản doanh thu bán tàu, giá vốn bán tàu, nhưng đều thấy để trống. Phải chăng, khoản này dành cho việc VSP mua tàu về để bán lại, chứ không phải bán tàu đang vận chuyển, nên việc bán tàu Vietgas 02 có thể được ghi nhận ở phần thu nhập khác và phần giá vốn được ghi vào phần chi phí khác? Chữ "khác" này gồm nhiều nội dung cấu thành, rút cục lại, NĐT cũng không biết được thực hư thế nào. Trong khi đó, thu nhập khác trong quý II chỉ có 1,7 tỷ đồng. Chẳng lẽ tàu Vietgas 02 được bán với giá "bèo" như vậy?
Kiểm tra việc này ở phần tài sản cố định, trên bảng cân đối có ghi tài sản cố định cuối kỳ nguyên giá là 1.944 tỷ đồng, so với đầu quý II/2008 là 751,6 tỷ đồng thì đã tăng 1.192,4 tỷ đồng, chưa tính trích khấu hao trong kỳ, không thấy ghi nhận giảm tài sản cố định trong kỳ ở phần thuyết minh. Như vậy, khó thể nghĩ rằng VSP đã bán tàu trong quý II. Rốt cục, doanh thu do bán tàu được VSP ghi nhận ở đâu? Mặt khác, việc bán tàu sẽ ảnh hưởng như thế nào đến doanh thu vận tải và doanh thu kinh doanh gas của VSP trong thời gian tới?
Trở lại với trường hợp Tổng CTCP Dịch vụ tổng hợp Dầu khí (PET - niêm yết trên HOSE), đã được phản ánh trên Báo Đầu tư Chứng khoán số ra ngày 8/8/2008, người viết rất cảm kích khi nhận được phản hồi rất sớm của Sở GDCK TP. HCM. Tuy nhiên, tôi vẫn còn phân vân, đó là:
- HOSE công bố báo cáo kết quả kinh doanh tóm tắt quý II/2008 của PET ngày 1/8, nhưng sao mãi đến ngày 5/8 mới yêu cầu PET chỉnh sửa lỗi trong báo cáo?
- Làm sao HOSE biết được việc chỉnh sửa đó không làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh cuối cùng của PET, khi báo cáo tài chính mâu thuẫn về số liệu, thuyết minh không rõ ràng? Sự khẳng định này xảy ra khi chưa có giải trình chỉnh sửa của PET có thể đẩy PET vào thế phải "gọt chân cho vừa giày", nếu phần chi phí tài chính có sai sót.
- Chi phí tài chính không phải là một nội dung quá phức tạp, nhưng vẫn chưa thấy PET hồi âm, khiến cho NĐT không khỏi suy nghĩ. Việc trả lời chậm có thể làm sút giảm lòng tin của thị trường.
- Cả ở cấp độ DN cũng như với HOSE, những thông tin quan trọng như vậy sao khi có sai sót dễ nhận thấy mà vẫn lọt qua được cấp xét duyệt?
Mỗi ngày có đến hàng ngàn tỷ đồng được giao dịch trên cả 2 sàn. Quyết định mua bán của hàng vạn NĐT đều dựa trên thông tin mà thị trường được tiếp nhận. Thông tin đến muộn 1 ngày, thậm chí 1 giờ hoặc thông tin nhầm lẫn, gây nghi ngờ có thể khiến NĐT chịu thiệt hại. Ngoài ra, chúng ta thường kêu gọi NĐT nên đầu tư dài hạn, nhưng nếu thông tin của DN thiếu tính tin cậy thì họ có đủ niềm tin để nắm giữ cổ phiếu lâu dài? Có thể nói, chất lượng thông tin ngoài việc quyết định chất lượng của TTCK còn là một trong những yếu tố tác động đến tính ổn định của thị trường. Hy vọng những câu chuyện "nóng" về công bố thông tin sẽ không còn xảy ra.