Ông Ngô Trí Tuệ, Phó Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao công bố Nghị quyết 05
Theo ông Ngô Trí Tuệ, Phó chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Bộ luật Hình sự năm 2015 bổ sung 3 tội danh là tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; tội gian lận bảo hiểm y tế; tội trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho người lao động.
Việc bổ sung này đã tạo ra cơ sở pháp lý cho việc xử lý trách nhiệm hình sự các hành vi vi phạm, phần nào đáp ứng được yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn và công tác đấu tranh phòng, chống các tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm.
Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự năm 2015 vẫn còn có nhiều quy định định tính, chung chung và có cách hiểu khác nhau, cần có sự hướng dẫn để bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật.
Để kịp thời đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm, khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn xét xử, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP ngày 15/8/2019 hướng dẫn áp dụng Điều 214, Điều 215 và Điều 216 của Bộ luật Hình sự.
Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/9/2019.
Được biết, thực hiện pháp luật về bảo hiểm, trong 5 năm qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Bảo hiểm xã hội các địa phương đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng trong phòng chống tội phạm, xử lý vi phạm trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Tuy nhiên, các hành vi nợ, trốn đóng và gian lận về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp.
Đến cuối tháng 7/2019, số nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN là trên 6.000 tỷ đồng, với số đơn vị nợ đọng khoảng trên 55.000 đơn vị và đối tượng bị tác động là hàng trăm nghìn người lao động.
Ông Đào Việt Ánh, Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, BHXH đã chuyển khoảng 100 hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý về các hành vi trốn đóng, gian lận, trục lợi BHXH, BHYT, BHTN nhưng còn nhiều vướng mắc nên chưa có kết quả. Chỉ có 2 vụ việc đã có kết quả nhưng lại được xử lý dưới các tội danh khác
Theo ông Đào Việt Ánh, Nghị quyết 05 đã tháo gỡ được các vướng mắc, hướng dẫn các tình tiết hành vi vi phạm cụ thể, xác định tư cách tham gia quá trình tố tụng của BHXH là bị hại, xác định không hồi tố đối với vi phạm xảy ra trước 0h ngày 1/1/2018 (thời điểm BLHS 2015 có hiệu lực), quy định quy trình trình tự thủ tủ hồ sơ chuyển sang cơ quan điều tra.
“Việc Hội đồng thẩm phán tối cao ban hành Nghị quyết 05 hướng dẫn các điều luật này là hết sức cần thiết vì đây là tội danh mới lần đầu tiên được quy định và có phạm vi ảnh hưởng lớn bởi đối tượng tham gia BHXH, BHTN rất lớn, tới 90% dân số, số lượng người thụ hưởng gần gấp 2 dân số”, ông Đào Việt Ánh nói.
