Đúng như dự báo, giá cổ phiếu thép niêm yết đang chịu tác động khi ngành thép bước vào mùa thấp điểm. Lượng thép tiêu thụ tại thị trường trong nước giảm do bắt đầu vào mùa mưa. Đối với thị trường xuất khẩu, tháng tới là tháng lễ hội của người Hồi giáo, nên theo thông lệ nhu cầu tiêu thụ cũng sẽ giảm.
Trong khi đó, giá thép nguyên liệu trên thị trường thế giới giảm mạnh, nên trong tháng 6, nhiều doanh nghiệp buộc phải hạ giá bán để giữ sản lượng, tiêu thụ hết hàng tồn kho giá cao, đã ảnh hưởng đáng kể đến tỷ suất lợi nhuận của công ty, thậm chí nhiều doanh nghiệp chấp nhận chịu lỗ. Chẳng hạn, giá thép của Công ty Thép Thái Nguyên đã giảm mạnh trong tháng 6, với mức giảm lớn hơn cả mức tăng giá đạt được từ đầu năm cho đến tháng 5. Tập đoàn Hoa Sen, lợi nhuận tháng 6 giảm hơn 50% so với tháng trước, còn với CTCP Đầu tư thương mại SMC, cũng ghi nhận lỗ lần đầu tiên kể từ khi niêm yết vào năm 2006, với khoản lỗ lên tới 27,3 tỷ đồng trong quý II.
Việc lựa chọn các doanh nghiệp đầu ngành luôn là ưu tiên của các nhà đầu tư
Hiện tại, giá thép nguyên liệu đã có dấu hiệu phục hồi trở lại, nhưng sản lượng tiêu thụ trên thị trường vẫn còn hạn chế, vì vậy lợi nhuận của các doanh nghiệp ngành thép sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng. Một số doanh nghiệp đã hy vọng giá thép nguyên liệu bắt đầu lập đáy. Tuy nhiên, trong báo cáo của Công ty Chứng khoán Phương Nam mới đây, đã đưa ra những phân tích rất đáng lưu tâm cho những nhà đầu tư đang có ý định đầu tư vào cổ phiếu ngành thép: Thị trường thép thế giới đang dần phục hồi, giá thép cuộn cán nóng niêm yết trên sàn New York giảm mạnh từ 655 USD/tấn đầu năm 2013, xuống 578 USD/tấn. Đến cuối tháng 5, giá thép dần hồi phục trở lại, giá thép cuộn cán nóng giao dịch ngày 25/6/2013 ở mức 617 USD/tấn do những tín hiệu lạc quan từ nền kinh tế thế giới, giá nhà bán của Trung Quốc và Mỹ đều tăng mạnh trong tháng 6.
Tuy nhiên, nhiều khả năng giá thép thế giới tháng 7 sẽ giảm, do Tập đoàn sản xuất thép hàng đầu Trung Quốc và lớn thứ 2 thế giới Baoshan Iron & Steel (Baosteel) vừa thông báo sẽ hạ giá đối với các đơn đặt hàng tháng 7 do nhu cầu tiêu thụ chậm lại. Cụ thể, giá thép cuộn cán nóng sẽ giảm 200 nhân dân tệ, tương đương 32,61 USD/tấn; giá thép cuộn cán nguội cũng giảm tương đương 200 nhân dân tệ/tấn. Những điều chỉnh giá thép của Baosteel thường được làm tham chiếu cho toàn ngành thép Trung Quốc. Sự cắt giảm giá liên tục lần này làm gia tăng lo ngại nhu cầu tiêu thụ thép Trung Quốc khó phục hồi.
Như vậy, diễn biến giá thép nhìn trên biểu đồ tăng trưởng tưởng chừng như đang tạo đáy, có thể còn diễn biến khó lường. Và kết quả kinh doanh tháng 7 của các doanh nghiệp thép sẽ còn nhiều bất ngờ mới.
Thứ nhất, các doanh nghiệp ngành thép có thể bị ảnh hưởng bởi việc tăng giá điện và việc điều chỉnh tỷ giá có thể xảy ra, bên cạnh các yếu tố cơ bản, là chịu sự tác động của giá nguyên liệu và tính mùa vụ. Yếu tố này có thể thúc đẩy quá trình cơ cấu ngành thép trở nên khốc liệt hơn, bởi đa số các nhà máy sản xuất trong nước đều sử dụng công nghệ lạc hậu.
Bên cạnh đó, là sự biến động của giá cổ phiếu ngành thép. Thời gian qua, cổ phiếu thép niêm yết đã có những diễn biến sát với biến động của thị trường thép nói chung và triển vọng kết quả lợi nhuận của doanh nghiệp trong tháng 6 và 7. Theo đó, các cổ phiếu đã đồng loạt giảm điểm khi đón nhận kết quả kinh doanh tháng 6 thấp. Cuối tuần qua, thị trường đã ghi nhận sự hồi phục của một vài cổ phiếu như HSG, NKG. Trong khi đó, VIS và SMC vẫn tiếp tục giảm mạnh. VGS và TLH giữ tham chiếu khi đóng cửa, nhưng mức giá này ngang bằng với mức giá đáy gần nhất, tức là mức giá hỗ trợ xét từ góc độ phân tích kỹ thuật.
Trao đổi với phóng viên ĐTCK cuối tuần trước, lãnh đạo một doanh nghiệp ngành thép chia sẻ, sản lượng tiêu thụ thép cũng như giá bán đầu ra sẽ nhanh chóng bật tăng trở lại khi qua các tháng mùa vụ. Qua đó sẽ giúp cải thiện tỷ suất lợi nhuận của các doanh nghiệp. Thời điểm đó theo vị lãnh đạo này là vào tháng 8 như chu kỳ hàng năm. Như vậy, việc giảm giá của cổ phiếu thép hiện nay có thể là cơ hội cho nhà đầu tư hiểu rõ ngành thép và đặc thù kinh doanh của mỗi doanh nghiệp trong ngành. Nhưng để giảm rủi ro, việc lựa chọn các doanh nghiệp đầu ngành có lẽ sẽ là lựa chọn ưu tiên của các nhà đầu tư.
