Giá cổ phiếu bật tăng
Niêm yết từ năm 2010, cổ phiếu APC của Công ty cổ phần Chiếu xạ An Phú gây chú ý bởi hoạt động trong lĩnh vực khá đặc biệt: cung cấp dịch vụ chiếu xạ thực phẩm.
Cùng hoạt động trong lĩnh vực này tại thời điểm An Phú niêm yết có 2 doanh nghiệp là Công ty Sơn Sơn, Công ty Thái Sơn và Trung tâm chiếu xạ Vinagamma, Trung tâm Chiếu Xạ Hà Nội thuộc Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam. Việc niêm yết đã tạo lợi thế lớn cho APC trong gọi vốn đầu tư thêm nhà máy. Hiện nay, Công ty đang sở hữu 2 nhà máy tại Bình Dương, Vĩnh Long với tổng công suất 270 tấn/ngày.
Doanh thu của APC chủ yếu đến từ chiếu xạ các mặt hàng nông, thủy sản, chính vì vậy, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp gắn liền với hoạt động xuất khẩu mặt hàng này.
Theo số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tính đến hết tháng 9/2017, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản chính ước đạt 14,38 tỷ USD, tăng 17,7% và giá trị xuất khẩu thuỷ sản ước đạt 5,91 tỷ USD, tăng 18,1% so với cùng kỳ năm 2016.
Bên cạnh đó, theo đề án nâng cao năng lực cạnh tranh các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đến năm 2020 được Chính phủ phê duyệt, định hướng đến năm 2030, nông, thủy sản vẫn được coi là mặt hàng chủ lực xuất khẩu. Với định hướng này, dư địa tăng trưởng đối với các doanh nghiệp chiếu xạ vẫn còn khá rộng.
Bên cạnh triển vọng ngành tích cực, hoạt động kinh doanh của APC duy trì đà tăng trưởng đều đặn qua các năm, với lợi nhuận gộp trên doanh thu ở mức cao trên 50%. 6 tháng đầu năm 2017, Công ty ghi nhận kết quả khả quan với 67,2 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 27,8 tỷ đồng, tăng lần lượt 46,9% và 49,4% so với cùng kỳ năm 2016. Với kết quả này, APC hiện đã hoàn thành 57,3% và 80% kế hoạch doanh thu và lợi nhuận đề ra.
Những thông tin tích cực kể trên đã phản ánh một phần vào giá cổ phiếu APC từ đầu năm đến nay khi tăng từ 18.000 đồng/cổ phiếu lên 46.000 đồng/cổ phiếu, tương đương hơn 157%. Với mức giá này, EPS trượt 4 quý gần nhất của APC là 4.262 đồng, tương ứng P/E hơn 10 lần.
Khi vị thế độc quyền phai nhạt
Mặc dù vậy, so với một công ty có vị thế độc quyền trong ngành, mức P/E của APC vẫn chưa cao. Câu hỏi đặt ra là nhà đầu tư đang e ngại điều gì?
Theo chuyên gia tư vấn đầu tư của một công ty chứng khoán có thị phần top 10, độc quyền là một trong những yếu tố làm nên độ hot của cổ phiếu, nhưng triển vọng tăng trưởng của cổ phiếu phải được đặt trong bối cảnh tăng trưởng của ngành. Với APC, dù tình hình xuất khẩu nông, thủy sản đang diễn biến tích cực nhưng không đồng nghĩa với việc không có rủi ro.
Mặt khác, quy luật thị trường sẽ khiến Công ty đối mặt với nguy cơ cạnh tranh và có khả năng mất thế độc quyền trên sàn, khi không chỉ doanh nghiệp tư nhân mà cả các trung tâm chiếu xạ của Nhà nước nhập cuộc. Số đơn vị tham gia vào lĩnh vực chiếu xạ dự kiến tăng khi mà dư địa và nhu cầu còn khá lớn. Điều này khiến miếng bánh thị phần của APC ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng.
Chưa kể, APC còn đối diện rủi ro khi khách hàng tự đầu tư dây chuyền chiếu xạ, dù sức ép này chưa quá lớn, bởi chiếu xạ là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện, chịu kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan chức năng. Mặc dù vậy, việc gia nhập ngành của những đối thủ mới là rủi ro không thể tránh khỏi.
Không riêng APC, câu chuyện tương tự đang xảy ra với Công ty cổ phần Tàu cao tốc Superdong Kiên Giang (SKG). Theo đó, dù chưa xuất hiện đối thủ có quy mô tương xứng và đã niêm yết như SKG, nhưng việc ngày càng nhiều hãng tàu xuất hiện đã khiến Công ty chấp nhận thực tế phải chia sẻ thị phần.
Ngoài ra, xét về những vấn đề nội tại của doanh nghiệp, sự chuyển giao quyền lực và bị thâu tóm ngầm bởi đối thủ trong ngành là Công ty Chiếu xạ Thái Sơn cũng khiến nhà đầu tư e ngại hơn về công tác quản trị và minh bạch của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, cho đến nay, vẫn còn những tranh cãi xung quanh vấn đề an toàn của thực phẩm chiếu xạ và mới chỉ hơn 30 quốc gia chấp nhận sử dụng thực phẩm này. Trong bối cảnh thực phẩm chiếu xạ chủ yếu phục vụ nhu cầu xuất khẩu, việc mở rộng thị trường nội địa là một trong những cách để gia tăng thị phần cho APC. Tuy nhiên, điều kiện cần là người tiêu dùng trong nước phải thực sự hiểu và chấp nhận sản phẩm.
Như vậy, không phải ngẫu nhiên mà cổ phiếu APC chỉ bật mạnh thời gian gần đây, kéo theo lo ngại về định giá cổ phiếu. Thực tế, việc đầu tư vào những cổ phiếu này đòi hỏi nhà đầu tư có một tầm nhìn dài hạn về triển vọng ngành, bên cạnh việc xem xét nhiều yếu tố đa chiều.
