Tuy nhiên, điều tôi muốn nói ở đây chính là cách hành xử của ban lãnh đạo DN trước cổ đông. Bởi thực tế, cổ đông nhỏ, nắm giữ tỷ lệ cổ phiếu nhỏ, dù có tự mình lên tiếng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, mà không nhận được sự chia sẻ, đồng lòng của ban điều hành DN cũng như của cổ đông lớn, thì nỗ lực của cổ đông nhỏ cũng chỉ là "muối bỏ bể".
Mùa chia cổ tức năm nay, tôi may mắn khi là cổ đông của một số DN có ban điều hành và cổ đông lớn biết đồng cảm với cổ đông nhỏ như CTCP Sông Đà 10.1 (SNG), CTCP Tổng hợp 1 Việt Nam (TH1)… Tại ĐHCĐ thường niên của SNG vừa diễn ra, trước đề nghị của một số cổ đông nhỏ cùng với một cổ đông lớn là Ngân hàng Việt Á (nắm gần 5% cổ phần) đề nghị tăng mức chi trả cổ tức năm 2010, Ban điều hành SNG đã tiến hành hội ý và đi đến quyết định xin ý kiến ĐHCĐ về việc tăng thêm 10% cổ tức bằng tiền mặt. Cuối cùng, đại hội đã nhất trí thông qua tỷ lệ chi trả cổ tức năm 2010 là 30% (20% bằng cổ phiếu và 10% bằng tiền mặt), thay vì phương án chỉ chi trả cổ tức 20% bằng cổ phiếu như trước. Các cổ đông nhờ đó mà có thêm 10% cổ tức bằng tiền mặt.
Còn tại ĐHCĐ của TH1, trước đề nghị của cổ đông về việc nâng tỷ lệ chi trả cổ tức năm 2010 bằng tiền mặt từ 20% lên 25 - 30%, do năm nay cổ đông bị thiệt hại do đầu tư trong thị trường giá xuống, HĐQT TH1 cuối cùng cũng đi đến quyết định điều chỉnh tăng kế hoạch chi trả cổ tức thêm 5 - 10% so với kế hoạch ban đầu.
Năm ngoái, tại một số doanh nghiệp sắp niêm yết như CTCP Hanel xốp nhựa, DN cũng lắng nghe ý kiến của cổ đông nhỏ khi quyết định tăng tỷ lệ chia cổ tức, dù chỉ từ 12% lên 13%.
Thực tế, việc cổ đông nhỏ nhận được sự đồng cảm, đồng lòng của ban điều hành DN, ngoài căn cứ vào khả năng hiện tại (mà ở đây là điều kiện tài chính) nhiều khi còn dựa vào cổ đông lớn là cổ đông nhà nước, bởi đó mới là ý kiến mang tính quyết định.
Năm 2009, trước áp lực của cổ đông về việc nâng tỷ lệ trả cổ tức đi kèm với việc trả cổ tức bằng cổ phiếu nhằm tăng tính thanh khoản cho cổ phiếu trên thị trường trong điều kiện công ty làm ăn hiệu quả, có nguồn thặng dư vốn lớn, HĐQT CTCP Traphaco (TRA) đã xin ý kiến cổ đông bằng văn bản phương án trả cổ tức ở mức 36%, trong đó 25% bằng cổ phiếu và 11% bằng tiền mặt. Nhưng rút cuộc, kế hoạch này không biến thành hiện thực khi đông nắm quyền chi phối là Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) chỉ chấp thuận một nửa phương án mà HĐQT TRA và cổ đông nhỏ mong mỏi, đó là thông qua phương án trả cổ tức 25% bằng cổ phiếu.
Tuy nhiên, dù kết quả ĐHCĐ như thế nào, có nhận được sự đồng lòng nhất trí của mọi cổ đông hay không, thì cổ đông nhỏ vẫn mong mỏi có sự "mở lòng" trước tiên của ban điều hành, bởi đó mới là động lực chắp cánh cho các quyết định sau đó.
