Đóng cửa trước hạn
Nguyên nhân chính khiến các chủ sàn vàng sớm đưa ra quyết định trên là do khối lượng giao dịch của NĐT giảm mạnh kể từ khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành Công văn số 258/NHNN-CSTT yêu cầu các ngân hàng ngưng cho NĐT vay để kinh doanh vàng trên sàn. Thực tế, việc kinh doanh vàng trên tài khoản trong nước của NĐT chủ yếu dùng đòn bẩy tài chính. Nguồn vốn ngân hàng hỗ trợ NĐT kinh doanh lên đến 93%. NĐT chỉ cần ký quỹ 5 - 7% là có thể sử dụng được 100% vốn để đầu tư.
Vì thế, kể từ giữa tháng 1/2010 đến nay, khối lượng giao dịch vàng của NĐT giảm mạnh, tại Sàn vàng Eximbank - SJC chỉ đạt vài chục ngàn lượng mỗi ngày, trong khi trước đó bình quân là 200.000 lượng/ngày. Còn tại Sàn vàng Sacombank - SBJ, nơi từng đạt khối lượng giao dịch cao nhất trong những ngày trước khi chưa có quyết định đóng cửa, với khoảng 500.000 lượng, thì trong phiên giao dịch sáng 23/1, khối lượng khớp lệnh chỉ đạt 10 lượng. Ở một số sàn vàng khác như ACB, VietA Bank, VGB, VTG… cũng có tình trạng tương tự.
Chính điều này đã buộc các sàn vàng phải ra thông báo rút ngắn thời gian giao dịch, đồng thời thông báo đóng cửa hoạt động trước hạn và khuyến cáo NĐT tìm thời điểm thích hợp để sớm tất toán tài khoản. Tại Eximbank, Ngân hàng đã có thông báo cách đây khoảng 2 tuần về việc ngưng cho vay và thu hồi vốn đối với NĐT trên sàn giao dịch vàng để chuẩn bị chấm dứt hoạt động. Theo một phó tổng giám đốc của Eximbank, khả năng sàn vàng trực thuộc Ngân hàng sẽ đóng cửa trước thời hạn cho phép, thậm chí là trước Tết Nguyên đán, nếu khối lượng giao dịch quá ít.
Hiện Sàn vàng Eximbank - SJC đã rút ngắn thời gian giao dịch, chỉ duy trì đến 23h, thay vì đến 1h sáng ngày làm việc tiếp theo. Đồng thời, Ngân hàng chỉ duy trì hoạt động sàn vàng từ thứ Hai đến thứ Sáu trong tuần. Eximbank cũng khuyến cáo, nếu NĐT vẫn có nhu cầu kinh doanh thì nên duy trì tỷ lệ ký quỹ trên 7% khi giữ trạng thái qua đêm để hạn chế việc Ngân hàng xử lý tài sản của NĐT do thị trường gần đây có biên độ dao động giá lớn.
Ngày 11/2 tới, Sàn giao dịch vàng VietA Bank sẽ chính thức chấm dứt mọi hoạt động liên quan đến sàn vàng. Ông Võ Văn Khang, Phó tổng giám đốc VietA Bank kiêm quản lý hoạt động sàn vàng trực thuộc Ngân hàng cho rằng, thời hạn tất toán tài khoản được VietA Bank đưa ra là ngày 11/2 cũng không phải là sớm so với thời gian được phép. Nguyên nhân được đưa ra là khối lượng giao dịch của NĐT trên các sàn giao dịch vàng nói chung và VietA Bank nói riêng đã giảm đến 90% so với thời điểm trước khi thông tin đóng cửa hoạt động của các sàn vàng được công bố.
Ngày 22/1, Phó tổng giám đốc ACB, ông Nguyễn Đức Thái Hân đã ký thông báo đến NĐT kinh doanh vàng qua sàn trực thuộc Ngân hàng về việc ngưng triển khai giao dịch ngoài giờ tại các điểm nhận lệnh đầu tư vàng. Theo đó, bắt đầu từ ngày 25/1, tất cả các điểm nhận lệnh đầu tư vàng của ACB chỉ nhận lệnh trực tiếp tại quầy giao dịch từ 7h30 đến 17h hàng ngày, thời gian hoạt động từ thứ Hai đến thứ Sáu hàng tuần, thay vì 24h và suốt cả tuần như trước. Tuy nhiên, ngoài thời gian giao dịch trên, ACB cho biết, nếu NĐT có nhu cầu giao dịch vàng qua sàn thì có thể thực hiện giao dịch qua Internet hoặc tổng đài Callcenter 247 của ACB. Còn với các khách hàng có nhu cầu giao dịch rút/rút tiền/vàng hoặc chuyển khoản tiền thì chỉ được thực hiện trong giờ hành chính.
Bài toán nhân sự
Các nhà tổ chức sàn vàng cho biết, tâm lý của NĐT không còn hào hứng như trước khi thông tin đóng cửa lan tỏa. Trong đó, số lượng khách hàng tất toán trạng thái cũng gia tăng. Điều này khiến các chủ sàn vàng khá bất ngờ, vì quá nhanh để có thể chuẩn bị sắp xếp lại nguồn nhân lực khi mọi hoạt động của sàn chấm dứt.
Vị phó tổng giám đốc của Eximbank cho biết, Ngân hàng đang lên kế hoạch để sắp xếp lại nguồn nhân lực sàn vàng trực thuộc, nhưng trước mắt cũng chưa biết phải xếp vào khâu nào. Trước đây, khi Sàn vàng Eximbank - SJC đi vào hoạt động, nguồn nhân lực chủ yếu lấy từ Ngân hàng, vì Eximbank vốn được mệnh danh là nhà băng có thế mạnh trong việc kinh doanh vàng và ngoại tệ. Thế nhưng, cùng với quyết định đóng cửa các sàn vàng, NHNN đã ban hành Thông tư số 01/2010/TT-NHNN bãi bỏ Quyết định số 03/2006/QĐ-NHNN ngày 18/01/2006 về việc kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài. Và để thực thi quyết định này, các ngân hàng nói chung và Eximbank nói riêng phải chấm dứt hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản nước ngoài kể từ ngày 6/1. Do đó, việc sắp xếp nhân sự càng khó.
Còn đối với Sàn giao dịch vàng DongA Bank - PNJ, do quy mô hoạt động còn khiêm tốn nên nguồn nhân lực dễ dàng đưa về sử dụng trong Ngân hàng. Trao đổi với ĐTCK, bà Nguyễn Thị Ngọc Vân, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á cho biết, nếu khối lượng giao dịch duy trì ở mức thấp thì khả năng Ngân hàng sẽ đóng cửa sàn vàng trước ngày 30/3. Nhân sự sàn vàng được điều động về công tác ở các vị trí trong Ngân hàng. Vì theo bà Vân, trước khi sàn vàng đi vào hoạt động, kể cả thời gian qua, khi mạng lưới sàn được mở rộng hơn thì nhân sự chủ yếu lấy từ Ngân hàng. Tuy nhiên, số lượng nhân viên công tác tại Sàn vàng DongA Bank - PNJ chỉ mới ở con số vài chục người.
Với các ngân hàng, khi sàn vàng đóng cửa, họ có thể điều động nhân sự về lại chỗ cũ trước đây, nhưng còn các công ty tổ chức hoạt động sàn vàng như VGB, VTG, Vàng 24K… thì rất khó xử lý. Vì vậy, việc cắt giảm nhân sự khi sàn vàng đóng cửa là điều khó tránh, cho dù một số công ty đã tìm được sản phẩm mới để tiếp tục duy trì hoạt động. Theo ông Trần Thanh Hải, Tổng giám đốc CTCP Kinh doanh và Đầu tư vàng Việt Nam (VGB), Công ty sẽ giảm khoảng 30% nhân sự trong tổng số 130 người hiện có. Số còn lại, VGB chuyển qua các lĩnh vực khác như kinh doanh vàng vật chất. Do vậy, nhân sự sẽ không giảm nhiều. Mặt khác, theo ông Hải, hiện Công ty đang tính đến việc tận dụng nhân sự, máy móc để triển khai sàn giao dịch hàng hoá, đáp ứng nhu cầu đầu tư.
Hiện không ít đơn vị tổ chức sàn vàng và công ty kinh doanh, đầu tư vàng có sàn vàng trực thuộc cho biết, sẽ chuyển từ hoạt động kinh doanh vàng tài khoản trong nước sang kinh doanh vàng vật chất. Song, theo các chuyên gia trong ngành, điều đó chưa hẳn sẽ hấp dẫn được giới kinh doanh, nhất là khi đòi hỏi phải có vốn lớn.
