Giảm lợi nhuận sau soát xét: Khách quan hay chủ quan?

(ĐTCK) Nhiều DN khiến cổ đông “ngã ngửa” khi kết quả kinh doanh giảm mạnh so với trước khi soát xét, thậm chí có DN chuyển từ lãi qua lỗ. Nguyên nhân nào dẫn đến sự thay đổi này?
Giảm lợi nhuận sau soát xét: Khách quan hay chủ quan?

Lợi nhuận “bỗng dưng biến mất”

CTCP Xây dựng hạ tầng Sông Đà (SDH) công bố BCTC bán niên soát xét công ty mẹ với mức lỗ 16,37 tỷ đồng, thay vì lãi 612 triệu đồng như báo cáo trước đó. Nguyên nhân sụt giảm lợi nhuận là do các khoản chi phí phát sinh thêm, bao gồm 12,43 tỷ đồng dự phòng công nợ phải thu, 4,5 tỷ đồng dự phòng chi phí dở dang về xây lắp và 259 triệu đồng lãi vay phải trả cho bảo hiểm và ngân hàng.

Giảm lợi nhuận sau soát xét: Khách quan hay chủ quan? ảnh 1

Chênh lệch lớn giữa BCTC trước và sau soát xét của DN khiến các nhà đầu tư hoang mang

Tương tự, CTCP Xuất nhập khẩu lâm thủy sản Bến Tre (FBT) công bố báo cáo tài chính bán niên soát xét với lợi nhuận sau thuế từ chỗ đang lãi 3,36 tỷ đồng chuyển thành lỗ 4,34 tỷ đồng. Nguyên nhân chênh lệch lợi nhuận sau soát xét một phần là do Công ty điều chỉnh giảm doanh thu thuần từ 53,27 tỷ đồng xuống còn 32,9 tỷ đồng. Điều này dẫn tới lãi gộp chỉ còn 755 triệu đồng so với mức 4,71 tỷ đồng trước soát xét. Ngoài ra, chi phí tài chính bị điều chỉnh tăng từ 1,69 tỷ đồng lên 4,41 tỷ đồng cũng là nguyên nhân làm giảm lợi nhuận.

Một trường hợp khác, CTCP Tư vấn Đầu tư IDICO (INC) thay vì lãi 743 triệu đồng trước soát xét là mức lỗ 439 triệu đồng.

Bên cạnh đó, hàng loạt DN bị sụt giảm mạnh lợi nhuận sau khi soát xét. Chẳng hạn, tại CTCP Tập đoàn Masan (MSN), sau khi soát xét báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2012, lợi nhuận sau thuế của MSN giảm 58 tỷ đồng, xuống 849 tỷ đồng, do doanh thu tài chính giảm, trong khi chi phí quản lý tăng lên.

Sau soát xét, lợi nhuận sau thuế 6 tháng đầu năm 2012 của CTCP Việt An (AVF) chỉ còn 18,4 tỷ đồng, giảm 6,6 tỷ đồng. Theo giải trình của Công ty, lợi nhuận sau soát xét giảm là do đơn vị kiểm toán đã thực hiện trích thêm dự phòng đối với các khoản phải thu.

Con số giảm lợi nhuận của CTCP Tập đoàn Hà Đô (HDG) sau soát xét chỉ là 1,54 tỷ đồng, nhưng nếu xét về tỷ lệ, thì đây là một tỷ lệ chênh lệch lớn, khi lợi nhuận sau soát xét chỉ đạt 831 triệu đồng, giảm 65% so với trước soát xét.

Không chỉ giảm mạnh lợi nhuận sau soát xét, nhiều DN bị kiểm toán viên đưa ra ý kiến nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục như CTCK Tràng An (TAS), CTCP Đầu tư Tổng hợp Hà Nội (SHN), CTCP Tập đoàn Thái Hòa (THV), CTCP Viglacera Hạ Long (VHL), CTCP Đầu tư Phát triển Vinaconex (VCR)…

Lý do khách quan hay chủ quan?

Trao đổi với ĐTCK, ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó tổng giám đốc Công ty Dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán (AASC) cho rằng, nguyên nhân dẫn đến những sai lệch số liệu trước và sau soát xét thường là chủ quan nhiều hơn khách quan, hay nói chính xác hơn là nguyên nhân khách quan dẫn đến chủ quan. Tình hình thị trường khó khăn chung, khiến DN gặp khó khăn trong công tác bán hàng, tiêu thụ sản phẩm… Sức ép lợi nhuận đặt lên vai ban lãnh đạo DN, nên có thể có những DN đã tìm cách “làm đẹp” báo cáo tài chính và cũng để “an ủi” các cổ đông.

Theo ông Tùng, những DN có sự chênh lệch số liệu nhiều sau soát xét thường tập trung vào nhóm DN kinh doanh bất động sản, vật liệu xây dựng, đầu tư tài chính, CTCK, bởi đây là nhóm DN thường phải trích lập dự phòng đầu tư tài chính, dự phòng giảm giá… và con số trích lập dự phòng thường tăng hơn so với trước soát xét. Trong đó, đối với các DN kinh doanh vật liệu xây dựng, lợi nhuận giảm chủ yếu là do giá vốn hàng bán tăng, vì giá tồn kho cũng như giá thành sản xuất đều cao hơn cùng kỳ năm 2011. Trong khi đó, giá bán đầu ra các sản phẩm giảm, do nguồn cung trên thị trường nhiều và nhu cầu người tiêu dùng thấp.

Đối với từng DN, dựa trên hoạt động kinh doanh và cách hạch toán kế toán, mỗi DN có những sai số riêng. Tuy nhiên, dù xuất phát từ nguyên nhân nào thì khi nhà đầu tư nhìn vào những con số giảm đột ngột trong báo cáo tài chính cũng không thể không hoài nghi về tính trung thực của DN.

Hoàng Anh
Hoàng Anh

Tin cùng chuyên mục

VNIndex 1,290.18 7.09 0.55% 258,687 tỷ
HNX 243.92 1.07 0.44% 1,863 tỷ
UPCOM 91.48 0.35 0.39% 587 tỷ