Doanh nghiệp cần hơn những hành động thực tế và kịp thời từ phía các ngân hàng.
Theo khảo sát của Viện Chính sách và Phát triển nông thôn, tỷ lệ doanh nghiệp khu vực nông thôn trông vào nguồn vốn vay từ người thân, gia đình lên tới trên 30%. Như vậy, trong tình hình hiện nay, khi kênh ngân hàng chưa thực sự được tháo gỡ do lãi suất cao, doanh nghiệp không dám vay, kênh vay vốn quen thuộc của doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng đang ở tình trạng khá bế tắc. Hoạt động sản xuất - kinh doanh của các doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa vẫn đang đối mặt với khó khăn lớn.
Cũng phải nói rằng, sự khó khăn của các doanh nghiệp này ảnh hưởng khá lớn tới hoạt động của các hộ sản xuất. Vì phần lớn doanh nghiệp khu vực nông thôn hoạt động trong lĩnh vực thu mua, chế biến hàng nông thuỷ sản. Bình thường, các doanh nghiệp thường chủ động vay vốn, đầu tư cho hộ chăn nuôi, trồng trọt theo yêu cầu của kế hoạch sản xuất - kinh doanh. Hiện tại, hầu như các hộ nông dân cũng đang trong tình trạng chịu chung khó khăn về nguồn vốn để tiếp tục hoạt động. Nhiều doanh nghiệp cho biết, có thể chu kỳ sản xuất tới, nhiều ngành hàng sẽ bị thiếu nguyên liệu do các hộ nông dân không có vốn chuẩn bị vụ gối đầu.
Hơn thế, mặc dù rất hào hứng với các kế hoạch giảm lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại, song nhiều doanh nghiệp cho biết, mức lãi suất dù có giảm xuống khoảng 17 - 18%/năm vẫn còn quá sức chịu đựng. Phần lớn doanh nghiệp khu vực nông thôn được hỏi đều cho rằng, mức lãi suất chấp nhận được để họ có thể làm ăn có lãi là khoảng 15%. Các đề nghị được đưa ra là trong bối cảnh những tín hiệu kinh tế vĩ mô đã thêm nhiều dấu hiệu tích cực hơn, các ngân hàng có thể cân nhắc để chia sẻ thêm khó khăn với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhất là các doanh nghiệp thực sự có tiềm năng phát triển, có dự án chất lượng, song đang khó khăn về vốn.
Sự chủ động của các ngân hàng thương mại hiện nay có lẽ cần được nâng cao hơn khi khá nhiều đối tác của ngân hàng đang gặp khó khăn. Trong cuộc làm việc giữa các tập đoàn kinh tế nhà nước với Thủ tướng Chính phủ hồi tháng 7 vừa qua, nhiều đại diện ngân hàng thương mại nhà nước đã đưa ra cam kết sẽ chung tay cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Tuy vậy, phải nói rằng, những động thái về giảm lãi suất cho vay với doanh nghiệp mới đây chỉ được đưa ra sau khi Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam với tư cách là đại diện của cộng đồng doanh nghiệp có đề nghị bằng văn bản tới Hiệp hội ngân hàng Việt Nam liên quan tới vấn đề này. Mặc dù đã có lời bình từ phía một số ngân hàng rằng, họ sẽ chủ động giảm lãi suất cho vay khi các điều kiện thị trường hội tụ đủ mà không cần có sự đề nghị, song các doanh nghiệp có lẽ cần hơn những hành động thực tế và kịp thời. Trước mắt, đó chính là khả năng tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng với lãi suất hợp lý cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
