Cần minh bạch dư nợ margin đến từng mã chứng khoán

(ĐTCK-online) Muốn giảm thiểu rủi ro hệ thống trong quá trình triển khai margin, thì nỗ lực của các CTCK thôi chưa đủ, mà rất cần sự hỗ trợ của UBCK, đặc biệt là ở khía cạnh hoàn chỉnh cơ chế yêu cầu các CTCK báo cáo dư nợ margin đến từng mã chứng khoán.
Tổng dư nợ margin của một CTCK đối với một loại chứng khoán không vượt quá 10% vốn chủ sở hữu của công ty Tổng dư nợ margin của một CTCK đối với một loại chứng khoán không vượt quá 10% vốn chủ sở hữu của công ty

>> “Mục sở thị” hoạt động margin tại các CTCK

Tìm hiểu của ĐTCK tại các CTCK cho thấy, để phòng ngừa rủi ro cao của hoạt động cho vay margin, các CTCK đang triển khai nhiều biện pháp. Một CTCK có trụ sở chính tại TP.HCM cho biết, ngoài tuân thủ các chỉ tiêu an toàn theo quy định (như tổng dư nợ cho vay margin không vượt quá 200% vốn chủ sở hữu của CTCK; tổng dư nợ margin của một CTCK đối với một loại chứng khoán không vượt quá 10% vốn chủ sở hữu của CTCK...) như nhiều CTCK khác, công ty đang tăng cường quản lý rủi ro.

"Trên cơ sở hơn 600 mã chứng khoán được cung cấp margin, công ty chỉ lọc ra 80 -100 mã để triển khai và công bố công khai. Cùng với đó, hệ thống giám sát giao dịch margin được thiết kế có tính năng khống chế trần cho vay margin đến từng mã chứng khoán tuỳ theo quan điểm đánh giá rủi ro do Công ty đưa ra. Khi margin vượt trần cho phép, hệ thống sẽ cảnh báo để chủ động phòng ngừa rủi ro…", lãnh đạo CTCK trên chia sẻ.

Tuy nhiên, biện pháp phòng ngừa rủi ro mang tính nội bộ như vậy, theo các CTCK là chưa đủ, vì họ không nắm được dư nợ margin đến từng mã chứng khoán mà các CTCK khác đang triển khai để tiên lượng mức độ rủi ro trước khi đưa ra quyết định tăng hoặc giảm lượng vốn cho NĐT vay đối với từng mã chứng khoán. Trong khi đó, theo quy định, dữ liệu này được các CTCK định kỳ hàng tháng báo cáo UBCK theo Phụ lục 4 của Quy chế hướng dẫn margin.

Giám đốc môi giới một CTCK đề nghị, để hỗ trợ các CTCK giảm thiểu rủi ro trong quá trình triển khai margin, qua đó ngăn ngừa rủi ro hệ thống, sau khi nhận được báo cáo tình hình giao dịch margin, nhất là dữ liệu về dư nợ margin đến từng mã chứng khoán mà các CTCK đang triển khai, định kỳ hàng tháng, UBCK cần công khai ra thị trường thông tin này. Nếu dữ liệu này được minh bạch, CTCK sẽ nắm con số tổng dư nợ margin của từng mã chứng khoán. Trong trường hợp đã có nhiều CTCK cùng cho NĐT margin mã chứng khoán này với dư nợ lớn, thì dù chứng khoán đó có thanh khoản đến mấy, CTCK cũng sẽ hạn chế, thậm chí tạm thời không cung cấp margin để giảm thiểu nợ xấu. "Ở Hàn Quốc, việc kiểm soát margin rất chặt chẽ. Định kỳ hàng tuần, Sở GDCK sẽ công khai ra thị trường danh mục và dư nợ margin đến từng mã chứng khoán, đồng thời, công bố hạn mức cho vay tối đa còn lại đối với từng mã chứng khoán là bao nhiêu, nhằm giảm thiểu rủi ro hệ thống", vị giám đốc môi giới trên chia sẻ.

Ngược lại, một khi dữ liệu trên bị "giữ kín", thì có hai khả năng tiêu cực xảy ra. Thứ nhất, CTCK không biết được dư nợ margin đến từng mã chứng khoán mà các CTCK đã cung cấp, nên đối mặt với nguy cơ tiếp tục cho vay đối với các chứng khoán đã được nhiều CTCK cho vay với giá trị lớn. Điều này khiến thị trường, cũng như CTCK đối mặt với nhiều rủi ro khi chứng khoán liên tục mất giá, bởi sẽ xuất hiện tình trạng bán giải chấp để thu nợ và việc này không đơn giản khi rơi vào thời điểm thị trường kém thanh khoản. Thứ hai, việc duy nhất UBCK có trong tay thông tin về dư nợ margin đến từng mã chứng khoán dễ dẫn đến nguy cơ rò rỉ thông tin như đã từng xảy ra với dữ liệu về tự doanh của các CTCK trước đây. Bởi vậy, để xoá sự hoài nghi về khả năng không minh bạch, thiếu công bằng trong tiếp cận thông tin, tốt nhất UBCK nên định kỳ công khai thông tin này ra thị trường.

Ngoài ra, muốn giảm thiểu rủi ro hệ thống, các ý kiến từ thị trường cho rằng, UBCK cần bổ sung, hoàn thiện Quy chế hướng dẫn margin theo hướng thay vì chỉ yêu cầu CTCK báo cáo 5 mã chứng khoán có số dư nợ lớn nhất, cần buộc các CTCK phải báo cáo dư nợ đến tất cả các mã chứng khoán mà họ đang cho vay margin. Thực tế, margin chủ yếu nhằm phục vụ cho đầu tư lướt sóng, nên UBCK cũng cần công bố rõ kỳ hạn bình quân để thị trường biết được thời điểm thanh lý nợ. Trên cơ sở này, nếu hoạt động thanh lý nợ không quá tập trung vào một thời điểm, thì rõ ràng CTCK có điều kiện "nới tay" cung cấp margin và ngược lại, để chủ động phòng ngừa rủi ro. Việc công khai các thông tin này không có gì phức tạp, nhất là khi các thông tin về margin mà CTCK báo cáo UBCK và các Sở GDCK ngoài hình thức bằng văn bản, còn dưới dạng dữ liệu điện tử.

Tân Văn
Tân Văn

Tin cùng chuyên mục

VNIndex 1,290.18 7.09 0.55% 258,687 tỷ
HNX 243.92 1.07 0.44% 1,863 tỷ
UPCOM 91.48 0.35 0.39% 587 tỷ