Hiệu suất vượt trội
Bức tranh thị trường tài chính toàn cầu đang chứng kiến sự đảo chiều đầy bất ngờ. Việc Tổng thống Donald Trump theo đuổi các biện pháp bảo hộ thương mại, đặc biệt là chính sách thuế cao, không chỉ gây lo ngại về tính bền vững của nền kinh tế Mỹ, mà còn khiến nhà đầu tư e ngại rủi ro, từ đó tìm kiếm các điểm đến thay thế, nổi bật nhất là châu Âu.
Theo dữ liệu từ Bloomberg, 5 tháng đầu năm 2025, có tới 8/10 thị trường chứng khoán tăng mạnh nhất thế giới thuộc về châu Âu (thị trường Đức tăng hơn 30% tính theo USD, Slovenia tăng 42%, Ba Lan tăng 40%, Hy Lạp và Hungary cùng tăng hơn 34%...).
Đáng chú ý, chỉ số Stoxx 600 - đại diện cho toàn bộ thị trường châu Âu - đã vượt mặt S&P 500 của Mỹ với khoảng cách lịch sử lên tới 18 điểm phần trăm. Đây là mức chênh lệch lớn chưa từng thấy giữa hai thị trường chủ chốt.
Một trong những động lực chính dẫn dắt đợt tăng trưởng mạnh này là sự thay đổi đáng kể trong chính sách tài khóa của Đức - nền kinh tế đầu tàu của khu vực. Từ chỗ luôn cẩn trọng chi tiêu, Đức bất ngờ công bố kế hoạch đầu tư hàng trăm tỷ Euro vào hạ tầng và quốc phòng. Citigroup dự báo, chương trình này sẽ trở thành cú huých cho tăng trưởng của toàn khu vực đồng Euro kể từ nửa cuối năm 2026.
Trong đó, cổ phiếu quốc phòng là điểm sáng vượt trội. Có tới 7 trong số 10 cổ phiếu tăng mạnh nhất trên chỉ số Stoxx 600 đều thuộc lĩnh vực này, với mức tăng từ 90% trở lên. Các doanh nghiệp Đức như Renk Group AG, Rheinmetall AG và Hensoldt AG dẫn đầu làn sóng tăng giá.
Trong khi đó, thị trường Mỹ lại đang chững lại. S&P 500 chỉ nhích nhẹ 0,5% trong 5 tháng đầu năm nay - quá khiêm tốn so với mức tăng 12% của chỉ số MSCI World (không bao gồm Mỹ). Giới đầu tư tại Mỹ ngày càng lo ngại về nguy cơ suy thoái, lạm phát kéo dài và thâm hụt ngân sách lớn. Đặc biệt, việc Moody’s lần đầu tiên hạ bậc tín nhiệm của Mỹ trong tháng 5 vừa qua, với lý do chính là nợ chính phủ ngày càng tăng, càng làm tâm lý nhà đầu tư thêm bi quan.
Chính sách thuế của Tổng thống Donald Trump cũng vấp phải những phản ứng trái chiều. Một tòa án liên bang gần đây đã chặn một số biện pháp áp thuế nhập khẩu mà Washington dự kiến áp dụng. Ngoài ra, việc Mỹ xem xét đánh thuế các doanh nghiệp đến từ các quốc gia bị cho là có chính sách thuế “phân biệt đối xử” đang làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng đầu tư quốc tế.
Một số cuộc khảo sát gần đây cho biết, không ít nhà quản lý quỹ toàn cầu đã tăng tỷ trọng cổ phiếu châu Âu trong danh mục, đồng thời giảm lượng nắm giữ cổ phiếu Mỹ.
Định giá hấp dẫn và triển vọng tích cực
Bà Beata Manthey, một chiến lược gia của Citigroup cho rằng, châu Âu đang có lợi thế kép: dư địa để nới lỏng chính sách tiền tệ và định giá cổ phiếu vẫn ở mức hấp dẫn so với lịch sử.
“Các nhà đầu tư đã tránh xa châu Âu quá lâu. Vì vậy, ngay cả khi dòng vốn trở lại, quy mô hiện tại vẫn nhỏ so với lượng vốn rút ra trước đó”, bà Beata Manthey nhận xét.
Tín hiệu tích cực cũng đến từ kết quả kinh doanh quý I/2025. Lợi nhuận của các doanh nghiệp thuộc chỉ số MSCI Europe tăng 5,3%, trái ngược hoàn toàn với dự báo trước đó là giảm 1,5%. Điều này cho thấy, nền tảng tài chính doanh nghiệp tại châu Âu đang mạnh mẽ hơn kỳ vọng.
Ngân hàng UBS dự báo, xu hướng tái phân bổ tài sản có thể đưa khoảng 1.200 tỷ Euro đổ vào thị trường chứng khoán châu Âu trong 5 năm tới.
“Châu Âu đã trở lại trên bản đồ đầu tư. Trong hai tháng qua, chúng tôi nhận được nhiều câu hỏi về thị trường này hơn cả thập kỷ trước cộng lại”, bà Frédérique Carrier, Giám đốc chiến lược đầu tư tại RBC Wealth Management chia sẻ.
Dù vậy, các chuyên gia vẫn đưa ra lời cảnh báo. Triển vọng thương mại toàn cầu vẫn bất định, trong khi nhiều ngành chủ lực của châu Âu - từ khai khoáng, ô tô cho đến hàng xa xỉ - đều phụ thuộc vào nhu cầu từ các thị trường quốc tế. Việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu thép và nhôm từ 25% lên 50% có thể tạo sức ép lớn đối với các nhà sản xuất châu Âu trong thời gian tới.