Tuy nhiên, phần lớn trong số vốn này là huy động qua trái phiếu chính phủ, phần huy động qua phát hành cổ phiếu chiếm tỷ lệ rất khiêm tốn.
Thực tế trên cho thấy, các DN vẫn đối mặt với nhiều khó khăn trong tìm kiếm nguồn vốn qua TTCK. Vì hiện trạng “nóng” này, mà bài toán tìm lời giải cho DN huy động vốn thuận lợi hơn qua TTCK, không chỉ tiếp tục được đặt ra với Bộ Tài chính, UBCK, mà còn với cấp cao hơn.
Tại Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với các địa phương bàn giải pháp phát triển kinh tế năm 2014 vừa kết thúc, một trong những giải pháp quan trọng được Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh là trong năm 2014, Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các đơn liên quan thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển thị trường vốn, TTCK, nhằm phát huy có hiệu quả kênh huy động vốn thông qua phát hành cổ phiếu và trái phiếu DN; nâng dần tỷ trọng huy động vốn của DN thông qua phát hành cổ phiếu, trái phiếu và có lộ trình giảm tỷ lệ vay vốn từ hệ thống ngân hàng thương mại...
Thông điệp này, một lần nữa đòi hỏi ngành tài chính và ngân hàng cần tăng cường phối hợp chặt chẽ, nhằm sớm tăng tỷ trọng huy động vốn, nhất là vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế cũng như DN thông qua thị trường vốn.
Để giải bài toán huy động vốn cho DN qua TTCK như “đề bài” Chính phủ đặt ra, rõ ràng, cần rốt ráo gỡ ít nhất 3 nút thắt lớn.
Đầu tiên là tính toán phương án đưa tín dụng chứng khoán ra khỏi lĩnh vực phi sản xuất. Quan điểm cho rằng, nguồn vốn bơm vào TTCK là để đầu cơ cổ phiếu, dẫn tới xếp tín dụng chứng khoán vào khu vực phi sản xuất, nhằm kiểm soát chặt như thời gian qua là chưa thỏa đáng. Thực tế, thông qua TTCK, lượng tín dụng khá lớn này đã chảy vào các DN, nhất là qua các đợt phát hành tăng vốn của các DN.
Tiếp đến, sự khó khăn của TTCK khiến thị giá cổ phiếu của rất nhiều DN giảm thấp hơn mệnh giá đã khiến nhiều DN bế tắc trong phát hành tăng vốn.
Trong năm 2013, tuy UBCK đã hướng dẫn một số DN được phép phát hành dưới mệnh giá, khi có thặng dư vốn cổ phần bù đắp được phần chênh lệch cho khoản thặng dư cổ phần âm do phát hành dưới mệnh giá, nhưng không hỗ trợ nhiều cho DN.
Các DN đang nóng lòng chờ cơ quan quản lý sớm có quy định rõ ràng cho phát hành dưới mệnh giá.
Cuối cùng là cải thiện sức cầu cho thị trường, nhất là từ khu vực NĐT nước ngoài. Các DN, NĐT đang mong đợi dự thảo Quyết định thay thế Quyết định 55/2009 về tỷ lệ tham gia của NĐT nước ngoài trên TTCK Việt Nam sớm được Chính phủ phê duyệt, để góp phần cải thiện thanh khoản cho thị trường, hỗ trợ DN thuận lợi hơn trong huy động vốn.
