Cổ phiếu dầu khí bứt phá
Đóng cửa phiên giao dịch 23/12, VN-Index đã lập đỉnh mới ở mốc 1.772,15 điểm, tăng 21,12 điểm so với phiên trước và tăng hơn 126 điểm kể từ phiên 15/12. Bên cạnh nhóm Vingroup đóng góp mạnh mẽ cho chỉ số, bán lẻ và dầu khí cũng góp phần tích cực cho thị trường.
Đối với nhóm dầu khí, theo dữ liệu từ Finpath, trong vòng một tuần qua, nhóm này tăng khoảng 6,8%, đặc biệt, BSR và PVD còn nằm trong top các cổ phiếu tăng mạnh nhất trên sàn HOSE tuần 15 - 19/12, lần lượt tăng 18,15% và 16,95%. Còn xét trong một tháng trở lại đây, mức tăng của nhóm dầu khí đứng thứ hai thị trường, đạt gần 4,9% (chỉ đứng sau nhóm Vingroup hơn 30%).
Diễn biến này đã phần nào phản ánh sự cải thiện kỳ vọng của nhà đầu tư đối với triển vọng ngành dầu khí, kể cả khối ngoại. Động thái mua ròng trở lại của nhà đầu tư nước ngoài đối với một số cổ phiếu tâm điểm như PVD, PVS, BSR diễn ra khá rõ trong hai tuần trở lại đây. Điều này đến từ một số chính sách có tác động tích cực đối với ngành này.
Ngày 02/12/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2634/QĐ-TTg về việc phê duyệt Danh mục các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng, bao gồm nhiều dự án trọng điểm như: Chuỗi dự án khí - điện Lô B, Chuỗi dự án khí - điện Cá Voi Xanh, Chuỗi dự án khí - điện LNG Sơn Mỹ.
| |
Trước đó, Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 nhấn mạnh việc đẩy mạnh tìm kiếm, thăm dò nhằm gia tăng trữ lượng và sản lượng khai thác dầu khí, tập trung vào các khu vực tiềm năng, nước sâu, xa bờ gắn với bảo vệ chủ quyền quốc gia; nâng cao hệ số thu hồi, tận thu các mỏ nhỏ và các khối sót cận biên. Nghị quyết cũng yêu cầu có chiến lược chủ động, hiệu quả trong hợp tác tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí ở nước ngoài.
Nghị quyết xác định nhiệm vụ đẩy nhanh khai thác các mỏ khí trong nước gắn với phát triển các chuỗi dự án khí - điện, bảo đảm lợi ích tổng thể quốc gia; tiếp tục thu hút đầu tư vào lĩnh vực lọc - hóa dầu theo hướng chế biến sâu, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu trong nước và hướng tới xuất khẩu, phù hợp lộ trình dịch chuyển năng lượng. Đồng thời, nghiên cứu, đánh giá tiềm năng dầu khí đá phiến, khí hydrate và sớm triển khai đánh giá tổng thể, khai thác thử nghiệm.
Đặc biệt, Nghị quyết 66.6/2025 của Chính phủ mới ban hành cũng giao quyền phê duyệt một số nội dung trong hoạt động dầu khí cho Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN). Điều này được kỳ vọng sẽ giúp tăng tính chủ động, giảm bớt thủ tục hành chính và đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án khai thác dầu khí.
Nhóm thượng nguồn là tâm điểm 2026
Nhóm dầu khí thượng nguồn trên sàn chứng khoán Việt Nam tập trung vào các công ty thăm dò, khai thác và cung cấp dịch vụ kỹ thuật cho các dự án dầu khí, nổi bật với các mã cổ phiếu như PVS (Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam - PTSC), PVD (Tổng CTCP Khoan và Dịch vụ Khoan Dầu khí), CTCP Bọc ống dầu khí Việt Nam (PVB), cùng với các mã khác liên quan đến chuỗi giá trị như BSR (Lọc hóa dầu), OIL (Phân phối).
Theo phân tích của VDSC, hoạt động thăm dò và khai thác (E&P) tại Việt Nam đã trải qua một chu kỳ suy giảm sâu và kéo dài trong giai đoạn 2015 - 2022.
Sau khi đạt đỉnh trong giai đoạn 2010 - 2014, vốn đầu tư cơ bản cho E&P đã giảm mạnh do tác động kép từ giá dầu biến động và môi trường pháp lý kém hấp dẫn. Giai đoạn 2016 - 2022, mức đầu tư E&P tiếp tục duy trì ở vùng thấp, phản ánh tâm lý thận trọng của các nhà đầu tư trước rủi ro pháp lý, thời gian phê duyệt kéo dài và hiệu quả kinh tế suy giảm tại các mỏ trưởng thành. Điều này dẫn đến hệ quả là hoạt động thăm dò bị thu hẹp, trữ lượng bổ sung thấp và sản lượng khai thác suy giảm theo thời gian.
Tuy nhiên, VDSC quan sát thấy xu hướng phục hồi rõ rệt của vốn đầu tư E&P, đặc biệt trong các năm 2025 - 2027. Động lực chính đến từ nhu cầu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia; vai trò ngày càng quan trọng của khí thiên nhiên trong phát triển điện khí và LNG, và quyết tâm của Chính phủ trong việc “phá băng” các dự án dầu khí trọng điểm.
Trong năm 2025, PVN đặt kế hoạch đầu tư E&P đạt khoảng 866 triệu USD (tăng 95% so với cùng kỳ), chiếm 45% tổng vốn đầu tư của tập đoàn. Tính đến 9 tháng 2025, tổng vốn đầu tư thượng nguồn đạt 492 triệu USD, hoàn thành 56,8% kế hoạch, phản ánh tiến độ triển khai tích cực tại các dự án trọng điểm như Đại Hùng pha 3, Kình Ngư Trắng - Kình Ngư Trắng Nam, cùng các dự án đang phát triển như Lạc Đà Vàng và Lô B - Ô Môn.
“Nhịp tăng vốn đầu tư E&P năm 2025 được xem là tín hiệu xác nhận cho sự đảo chiều của chu kỳ thượng nguồn, tạo nền tảng cho sự phục hồi bền vững của hoạt động thăm dò khai thác trong giai đoạn 2025-2027”, VDSC nhận định.
| |
Sự phục hồi của hoạt động E&P được kỳ vọng tạo hiệu ứng lan tỏa rõ rệt tới các doanh nghiệp dịch vụ thượng nguồn (PVD), đặc biệt là trong bối cảnh chu kỳ đầu tư mới mang tính hệ thống và kéo dài nhiều năm. Nhu cầu khoan được dự báo gia tăng trở lại theo cả ba hướng: khoan thăm dò, khoan phát triển và khoan workover, khi các dự án khí lớn được triển khai song song với hoạt động tận thu tại các mỏ suy giảm. Điều này giúp cải thiện tỷ lệ sử dụng giàn khoan và kéo dài vòng đời khai thác mỏ.
Song song đó, nhóm doanh nghiệp EPCI và cơ khí dầu khí hưởng lợi trực tiếp từ giai đoạn thi công - xây dựng mỏ, vốn là khâu có giá trị hợp đồng lớn nhất trong vòng đời dự án E&P (PVS). Các dự án trọng điểm như Lô B - Ô Môn, Lạc Đà Vàng hay Nam Du - U Minh được kỳ vọng sẽ đóng góp vào sự gia tăng backlog EPCI trong giai đoạn 2025 - 2027, qua đó hỗ trợ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trong trung hạn.
Đối với nhóm trung nguồn, Chứng khoán An Bình (ABS) nhận thấy hiện nay, nguồn khí nội địa vẫn đang trên đà suy giảm do các mỏ khí đã được khai thác nhiều năm, trong khi các dự án lớn như Lô B - Ô Môn cũng phải năm 2027 mới cho dòng khí đầu tiên. Xu hướng nhập khẩu khí LNG đang trở thành xu hướng tất yếu và là động lực tăng trưởng dài hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, mảng khí LNG vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như khó khăn về vốn đầu tư, về xây dựng hạ tầng kho chứa, giá điện khí LNG cũng không cạnh tranh như các loại hình nguồn điện khác.
Các doanh nghiệp thuộc nhóm hạ nguồn như PLX, OIL, BSR dự báo trực tiếp bị ảnh hưởng bởi sự biến động của giá dầu. Trong bối cảnh giá dầu năm 2026 vẫn tiếp tục suy yếu khi cung vượt cầu, ABS cho rằng triển vọng lợi nhuận của nhóm này được đánh giá sẽ chịu tác động kém tích cực. Còn các doanh nghiệp phân phối xăng dầu như PLX, OIL sẽ vẫn tiếp tục chờ đợi Nghị định xăng dầu mới.