Ảnh minh họa: Shutterstock
Phó Tổng thống Mỹ JD Vance kêu gọi Bắc Kinh “chọn con đường lý trí” trong cuộc chiến thương mại đang leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, cho rằng Tổng thống Trump có nhiều lợi thế hơn nếu cuộc đối đầu kéo dài.
Sau đó, ông Trump đăng tuyên bố ám chỉ khả năng “mở lối thoát” cho cuộc chiến thương mại, đồng thời đưa ra lời cảnh báo ngầm rằng một cuộc chiến thương mại toàn diện sẽ gây tổn hại nghiêm trọng cho Trung Quốc.
“Đừng lo về Trung Quốc, mọi chuyện sẽ ổn thôi! Ngài Chủ tịch Tập Cận Bình đáng kính chỉ vừa có một khoảnh khắc không vui. Ông ấy không muốn đất nước mình rơi vào suy thoái, và tôi cũng vậy. Hoa Kỳ muốn giúp Trung Quốc, không phải làm hại họ!!!”, Tổng thống Donald Trump viết trên Truth Social.
Những phát biểu của ông Trump và Phó tướng Vance cho thấy Mỹ muốn tiếp tục gây sức ép buộc Trung Quốc phải đảo ngược các động thái thương mại gần đây, trong khi trấn an các thị trường đang hoảng loạn rằng việc leo thang “ăn miếng trả miếng” không phải là điều không thể tránh khỏi.
Thị trường chứng khoán, dầu mỏ và tiền điện tử đều sụt mạnh hôm thứ Sáu (10/10) sau khi căng thẳng bùng phát, bắt nguồn từ bài đăng trên mạng xã hội của ông Trump, trong đó ông đe dọa Mỹ sẽ đáp trả việc Trung Quốc áp đặt hạn chế xuất khẩu đất hiếm và các biện pháp thương mại khác. Phó Tổng thống Vance cho rằng đây vẫn là một quá trình đàm phán đang diễn ra.
“Đây sẽ là một điệu nhảy tinh tế và rất nhiều thứ phụ thuộc vào cách Trung Quốc phản ứng", ông Vance nói trong chương trình Sunday Morning Futures của Fox News. “Nếu họ phản ứng quá gay gắt, tôi đảm bảo rằng Tổng thống Hoa Kỳ có nhiều quân bài mạnh hơn Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Nhưng nếu họ sẵn sàng hành xử hợp lý, thì Mỹ cũng sẽ như vậy”.
Bộ Thương mại Trung Quốc sáng Chủ nhật (12/10) cũng kêu gọi Mỹ ngừng đe dọa tăng thuế và tiếp tục đàm phán để giải quyết các vấn đề tồn đọng trong thương mại song phương.
Căng thẳng bùng lên trong tuần qua khi Trung Quốc công bố các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới - một số biện pháp chưa có hiệu lực cho đến tháng 11, hoặc có thể không được thực thi rộng rãi.
“Tôi nghĩ rằng mọi người đều đã thấy rõ việc Trung Quốc cố giành quyền lực như vậy sẽ không được dung thứ”, đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer phát biểu trên The Sunday Briefing của Fox News.
Hôm thứ Sáu, Tổng thống Trump tức giận tuyên bố sẽ áp thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc và hạn chế xuất khẩu một số phần mềm của Mỹ bắt đầu từ ngày 1/11, đồng thời úp mở khả năng ngừng giao hàng linh kiện máy bay. Tuy nhiên, ông cũng cho biết việc chọn ngày 1/11 là để dành chỗ cho các cuộc đàm phán.
“Chúng ta sẽ phải xem điều gì xảy ra. Đó là lý do tôi chọn ngày 1/11. Hãy chờ xem”, ông Trump nói hôm thứ Sáu.
Ông Greer coi thời hạn đó là dấu hiệu hy vọng rằng thị trường sẽ ổn định trở lại trong tuần này.
“Tôi nghĩ phản ứng hiện tại của thị trường là bình thường. Tuy nhiên, các biện pháp này vẫn chưa được áp dụng. Chúng được lên lịch vào ngày 1/11. Vì vậy, tôi nghĩ thị trường sẽ bình tĩnh hơn trong tuần mới, khi mọi thứ rõ ràng hơn, hy vọng là vậy”, Greer nhận định.
Phó Tổng thống Vance cho biết, ông đã nói chuyện với Tổng thống Trump vào thứ Bảy và Chủ nhật, và cho biết, Tổng thống “rất trân trọng tình hữu nghị mà ông đã xây dựng với Chủ tịch Tập”, nhưng cũng nhấn mạnh rằng “chúng ta có rất nhiều lợi thế và hy vọng - cả của tôi lẫn của Tổng thống - là chúng ta không phải dùng đến lợi thế đó”.
Phó Tổng thống Mỹ cảnh báo rằng, mối quan hệ tốt đẹp đó sẽ bị đe dọa “nếu Trung Quốc tiếp tục đi theo con đường cắt đứt toàn bộ thế giới khỏi việc tiếp cận các hàng hóa mà họ sản xuất”.
Greer hôm Chủ nhật cũng chỉ ra rằng tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc có nhấn mạnh rằng “kiểm soát xuất khẩu không đồng nghĩa với cấm xuất khẩu hoàn toàn”.
“Rõ ràng Trung Quốc đã nhận ra rằng họ đã đi quá xa so với giới hạn có thể chấp nhận được”, ông nói.
Hai siêu cường từng rơi vào một cuộc chiến thương mại leo thang vào mùa xuân vừa rồi, khi mức thuế tăng lên ít nhất 125% ở cả hai bên, trước khi đạt được thỏa thuận rút lui về mức hiện tại - Trung Quốc áp thuế 10% đối với hàng Mỹ, còn Mỹ áp thuế tổng cộng 30% đối với hàng Trung Quốc, cộng với các mức thuế cũ đã tồn tại từ trước.
“Chúng ta sẽ sớm biết trong vài tuần tới liệu Trung Quốc có muốn khơi mào một cuộc chiến thương mại với chúng ta hay không, hay họ sẽ chọn hành động hợp lý. Tôi hy vọng họ sẽ chọn con đường lý trí”, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance nói.
