Tại buổi gặp gỡ, trao đổi về tình hình ngành ngân hàng chuẩn bị công tác tiền mặt và dịch vụ ATM dịp Tết Giáp Ngọ 2014, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, NHNN đã chủ động xây dựng các phương án cung ứng tiền mặt nhằm đáp ứng nhu cầu tăng cao của người dân trong dịp Tết cả về số lượng và cơ cấu mệnh giá. Đồng thời, NHNN cũng chỉ đạo việc tổ chức điều chuyển tiền mặt tới các NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố để nâng cao dự trữ cuối năm.
Để triển khai thực hiện, Thống đốc NHNN đã có văn bản chỉ đạo Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố, Sở giao dịch có trách nhiệm đảm bảo cung ứng tiền mặt cho các TCTD, Kho bạc Nhà nước trên địa bàn.
Bên cạnh đó, cũng yêu cầu các TCTD có hệ thống máy ATM cần đặc biệt quan tâm, tăng cường tiếp quỹ các máy ATM và tìm giải pháp đảm bảo hệ thống thông suốt, đáp ứng tốt nhất nhu cầu rút tiền mặt của người dân.
Tuy nhiên, nhìn lại năm ngoái, từ đầu tháng 12/2012, NHNN đã có văn bản chỉ đạo và các NHTM cũng đã lên kế hoạch chống nghẽn mạng máy ATM dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Quý Tỵ 2013. Trong dịp Tết Dương lịch 2013, tình trạng nghẽn mạng xảy ra không quá nghiêm trọng, nhưng đến Tết Âm lịch, nhiều chủ thẻ rất bức xúc vì hệ thống máy ATM hết tiền, ngưng giao dịch, máy bị lỗi…
Đặc biệt, tại các địa phương tập trung đông dân cư, có mức thu - chi tiền mặt cao và tập trung nhiều máy ATM như Hà Nội, TP. HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng, Quảng Ninh hay khu vực tập trung các khu chế xuất, khu công nghệ cao Đồng Nai, Bình Dương…, tình trạng “cháy tiền mặt” tại các cây ATM diễn ra thường xuyên.
“Hàng năm, cứ đến dịp Tết, hình ảnh công chức nhà nước, công nhân, sinh viên… đứng xếp hàng rồng rắn chờ đến lượt rút tiền tại các máy ATM đã trở thành chuyện bình thường”, một lãnh đạo Hiệp hội Thẻ thừa nhận.
Trong khi đó, ông Nguyễn Chí Thành, Cục trưởng Cục Phát hành kho quỹ NHNN cho biết, bội chi của 1 tháng tết bằng cả năm. Ví dụ, trong năm bội chi 70.000 tỷ đồng thì riêng tháng 1 cũng bội chi 70.000 tỷ đồng, đủ thấy lượng tiền mặt chi tiêu trong dịp tết rất lớn. Hơn nữa, Tết Âm lịch và Tết Dương lịch năm nay rất gần nhau, nên lượng tiền bội chi thời điểm này còn lớn hơn.
Trả lời ĐTCK về việc chuẩn bị tiền mặt và dịch vụ ATM dịp Tết Giáp Ngọ 2014, ông Đào Minh Tuấn, Phó tổng giám đốc Vietcombank, ngân hàng có số lượng khách dùng thẻ lớn, cho biết, số lượng thẻ ATM của thị trường chưa bão hòa, thực tế vẫn tăng đồng nghĩa với giao dịch tăng lên. Như tại Vietcombank, năm 2013 tăng 200 máy ATM so với con số 1.800 trong năm trước.
“Trước đây, khách hàng là chủ thẻ Vietcombank phần lớn giao dịch trên máy ATM của Ngân hàng, nay thì ngược lại, một lượng lớn chủ thẻ của Vietcombank chi tiêu trên các máy ATM của ngân hàng khác. Như vậy, Ngân hàng cũng hạn chế được tình trạng quá tải tại các cây ATM.
Dù vậy, bình thường ATM ngày tiếp quỹ 1 lần, nhưng vào dịp Tết, Vietcombank chủ động cung ứng 3 lần/ngày, thậm chí có thời điểm 6 lần/ngày”, ông Tuấn nói và nhận định thêm, ở những nơi lượng công nhân lớn, như cụm khu công nghiệp, thường rút tiền vào một thời điểm, các NHTM cũng đã phối hợp tập trung hàng chục máy ATM vào một khu vực để máy ATM ngân hàng này hết tiền thì còn của ngân hàng khác.
Theo lý giải của các TCTD, nhu cầu tiền mặt ở một máy ATM trung bình vào khoảng 500 triệu đồng/máy/ngày, nhưng vào dịp Tết như năm ngoái, tại một số máy ATM ở TP. HCM và Hà Nội, nhu cầu tiếp quỹ lên tới 800 triệu đồng - 1 tỷ đồng/máy/ngày và số tiền phải đảm bảo đủ mệnh giá nhằm đáp ứng cho các nhu cầu khác nhau của khách hàng. Với tần suất giao dịch tăng vọt vào dịp cuối năm, có thời điểm tăng tới trên 300 - 400% sẽ khó tránh được tình trạng nghẽn mạng.
Ông Tuấn cũng chia sẻ, việc chuẩn bị tiền mặt và dịch vụ ATM dịp Tết đã thành thông lệ, được các ngân hàng tiến hành nhiều năm nay, nhưng tại Hà Nội và TP. HCM khoảng 15 ngày cận Tết, giao thông tắc nghẽn nên việc đi lại rất khó khăn làm chậm tiến độ tiếp tiền. Bên cạnh đó, người dân rút nhiều quá có thể khiến máy phát sinh trục trặc… là những yếu tố khách quan, không thể tránh khỏi. “Trong những trường hợp cụ thể nào đó, mong người dân thông cảm”, ông Tuấn nói.
Như vậy, năm nay NHNN và từng TCTD đã có chuẩn bị khá kỹ trong việc đáp ứng nhu cầu tiền mặt của người dân, đồng thời có những khẳng định khá chắc chắn về việc không để thiếu tiền. Hãy chờ đến dịp Tết Nguyên đán 2014 để kiểm chứng những lời hứa này trên thực tế!
