Thu phí tự động không dừng tại Trạm thu phí BOT Mỹ Lộc, Quốc lộ 21. Ảnh: A.M
Thẻ đỏ cho nhà đầu tư bê trễ
Ngày 5/7/2019 là thời hạn chót để chủ các dự án BOT đường bộ đang sở hữu 44 trạm thu phí phải hoàn tất việc ký phụ lục hợp đồng về việc triển khai dịch vụ thu phí tự động không dừng với Công ty TNHH Thu phí tự động VETC, nếu không muốn bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu dừng thu.
Theo thông tin của Báo Đầu tư, 2 ngày trước thời hạn nói trên, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã gửi tín hiệu cảnh báo cuối cùng đến 13 dự án BOT có nguy cơ không thể hoàn thành tiến độ ký phụ lục hợp đồng, bao gồm 11 dự án BOT trên Quốc lộ 1 và 2 dự án trên đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên.
Trong Công văn số 4248/TCDĐVN-KHĐT, ông Nguyễn Xuân Cường, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã giao các vụ chức năng xem xét, tham mưu tạm dừng thu phí đối với các trạm BOT không hoàn thành đúng thời hạn ký phụ lục hợp đồng về việc sử dụng, triển khai dịch vụ thu phí không dừng với Công ty VETC - nhà đầu tư được lựa chọn triển khai Dự án Thu phí tự động không dừng giai đoạn I áp dụng cho Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên (Dự án BOO1).
Lãnh đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam cũng yêu cầu nhà đầu tư/doanh nghiệp 13 dự án BOT nằm trong danh sách báo động đỏ phải thông báo công khai việc tạm dừng thu phí trên các phương tiện thông tin đại chúng và tổ chức trông coi, bảo vệ tài sản trạm thu phí, trật tự an toàn giao thông sau khi dừng thu.
Trước đó, cuối tháng 6/2019, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) đã yêu cầu các nhà đầu tư trên cơ sở mẫu phụ lục hợp đồng về việc triển khai dịch vụ thu phí tự động không dừng đã được bộ này thông qua, chủ động đàm phán với cơ quan nhà nước có thẩm quyền Dự án BOO1 (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) và nhà cung cấp dịch vụ để thống nhất ký kết trước ngày 5/7/2019.
“Tổng cục Đường bộ Việt Nam xem xét dừng thu phí đối với các nhà đầu tư không hoàn thành đúng tiến độ ký kết phụ lục hợp đồng. Thời hạn dừng thu phí sẽ bắt đầu từ ngày 5/7/2019 cho đến khi nhà đầu tư BOT thống nhất ký kết phụ lục hợp đồng nêu trên”, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ yêu cầu.
Giám sát đặc biệt
Bộ GTVT và Tổng cục Đường bộ Việt Nam buộc phải ra biện pháp rắn đối với các nhà đầu tư chậm trễ trong việc ký phụ lục hợp đồng là bởi chính các cơ quan quản lý cũng không có đường lùi khi số lượng dự án BOT chưa thể vận hành hệ thống thu phí tự động không dừng là rất lớn, trong khi yêu cầu mà Thủ tướng Chính phủ đặt ra là đến ngày 31/12/2019, tất cả các trạm BOT trên toàn quốc phải hoàn thành triển khai hệ thống thu phí hiện đại, minh bạch này.
Theo số liệu của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Dự án BOO1 có mục tiêu triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng tại 44 trạm với tổng số 620 làn. Trong số này, Công ty TNHH Thu phí tự động VETC lắp đặt 27 trạm với tổng số 187 làn, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) phải lắp đặt 242 làn; Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (VIDIFI) lắp đặt 62 làn.
Điều đáng quan ngại là, đến hết tháng 5/2019, tất cả các nhà đầu tư nói trên mới triển khai được 28 trạm với 115 làn, đã vận hành thương mại 27 trạm với 111 làn, đang vận hành thử nghiệm 4 làn.
“Dự án giai đoạn I gặp nhiều khó khăn, VETC gặp khó khăn về năng lực tài chính do ngân hàng chưa tiếp tục cung cấp tín dụng cho dự án. Từ tháng 3/2019 đến nay, VETC không triển khai thêm được hạng mục nào. Ngoài ra, Công ty VETC chưa ký được phụ lục hợp đồng cung cấp dịch vụ thu phí với nhà đầu tư BOT”, ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết.
Hiện việc đàm phán ký phụ lục hợp đồng với nhà đầu tư BOT đang gặp nhiều khó khăn, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã nhiều lần đàm phán với nhà đầu tư BOT của 44 trạm, nhưng đến hết ngày 30/6 mới ký được 8 trạm.
“Trong quá trình đàm phán ký hợp đồng, các nhà đầu tư BOT thường đưa ra lý do ngân hàng tài trợ vốn không đồng ý, nhưng thực ra họ đang cố tình chây ì không triển khai”, ông Huyện nêu rõ.
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, việc triển khai các hệ thống thu phí tự động không dừng còn nhiều vướng mắc, nhất là đối với Dự án BOO1. Nếu không thực hiện quyết liệt sẽ khó đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Đối với nhà cung cấp dịch vụ VETC, Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu cần có cơ chế giám sát đặc biệt đối với nhà cung cấp dịch vụ này. Khi giám sát, nếu nhận thấy nguy cơ không đảm bảo kế hoạch, phải có giải pháp xử lý ngay, xem xét điều chuyển các trạm chậm thực hiện sang Dự án BOO giai đoạn II.
“VETC phải làm việc ngay với ngân hàng để tháo gỡ khó khăn giải ngân cho dự án. Nhà đầu tư BOT nào không tin tưởng, VETC có thể ký hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ giai đoạn II (Liên danh Viettel)”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể chỉ đạo.
