Cảnh báo sớm nguy cơ đổ bể

> Cận cảnh sức khoẻ 6 CTCK bị kiểm soát đặc biệt

Thật tình cờ khi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) công bố 6 CTCK bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt lại trùng với thời điểm A.M.Best, Công ty xếp hạng định mức tín nhiệm uy tín nhất toàn cầu trong lĩnh vực bảo hiểm, có các hoạt động chính thức tiếp cận thị trường tài chính Việt Nam. A.M.Best đã có 3 khách hàng tại Việt Nam và họ xác định Việt Nam là một thị trường quan trọng tại khu vực Đông Nam Á.

Là nhà đầu tư chứng khoán, khó có ai không đọc dòng tin về các CTCK bị kiểm soát đặc biệt để chắc chắn rằng, tiền và tài sản của mình không bị “giao trứng cho ác”. Song khi đọc bản tin đó, phần lớn đều tự hỏi có bao nhiêu CTCK nữa đang trong vòng nguy hiểm, khi mỗi cái tên được xướng lên, CTCK còn lại gì để NĐT yên tâm gửi gắm tài sản của mình. Xử phạt không phải là giải pháp nhà đầu tư mong muốn mỗi khi có CTCK đổ bể, cái họ cần là một cơ chế cảnh báo sớm để họ chủ động phân biệt được nơi nào là an toàn, nơi nào không.

CTCK Trường Sơn chuyển về một biệt thự “hoành tráng” - Ảnh chụp ngày 1/3/2012 (Ảnh: Bùi Trang)

Trở lại với câu chuyện xếp hạng định mức tín nhiệm trên thị trường tài chính Việt Nam . Đầu năm nay, ngành ngân hàng nổ phát súng đầu tiên khi Ngân hàng Nhà nước phê duyệt hạn mức tăng trưởng tín dụng chia theo 4 nhóm. Cơ quan quản lý không công bố tên từng ngân hàng thuộc nhóm 1,2,3 hay 4 bởi lý do an ninh tiền tệ, song việc phân hạng này từng trở thành chủ đề được công chúng quan tâm. Dù mọi thang điểm và sự công tâm của người chấm đều chỉ có tính chất tương đối, người dân cũng đã được “lên dây cót” về những địa chỉ uy tín nên đến giao dịch, bản thân các ngân hàng cũng có cơ sở để truyền thông cho chất lượng sức khỏe của mình.

Tương tự ngành ngân hàng, Bộ Tài chính gần đây dự định tái cấu trúc hơn nữa khu vực bảo hiểm, phân các công ty trong ngành thành 4 nhóm. Cụ thể, nhóm 1 là các công ty có tính thanh khoản tốt và kinh doanh có lãi. Nhóm 2 là các công ty có hệ số thanh toán nợ đảm bảo nhưng gặp những vấn đề như chí phí hoạt động cao hoặc không có lãi trong 2 năm liên tiếp. Nhóm 3 gồm các công ty gần như không đáp ứng được mức độ thanh toán tối thiểu. Nhóm 4 là các công ty bảo hiểm có khả năng vỡ nợ, sẽ bị đặt dưới sự kiểm soát đặc biệt. Các công ty này có thể bị buộc phải sáp nhập với các công ty khác hoặc bị thanh lý.

Năm 2012 là năm của các cuộc tái cấu trúc, tập trung vào việc tái cấu trúc các ngân hàng, công ty bảo hiểm và công ty chứng khoán. Việc xếp hạng các tổ chức tài chính của cơ quan quản lý được nhìn nhận là động thái cần thiết nhằm tạo ra môi trường kinh doanh giúp các công ty tập trung vào phát triển bền vững. Sau giai đoạn tăng nóng và thiếu định hướng dài hạn, các tổ chức tài chính buộc phải coi việc tạo ra lợi nhuận và an toàn vốn là mục tiêu song hành, đồng thời tăng cường quản trị rủi ro, nâng cao tính minh bạch của thông tin.

Khó có thể dự đoán những công ty nào sẽ biến mất trên thị trường, hệ quả của việc tái cấu trúc, song có một điều chắc chắn rằng, những thay đổi trong quan điểm “mạnh tay” của cơ quan quản lý có thể khiến các tổ chức tài chính khỏe hơn, an toàn hơn. Điều này cuối cùng sẽ mang lại lợi ích cho người dân, khách hàng sử dụng dịch vụ tài chính và quan trọng là niềm tin cho thị trường.