Ngày 18/4 và 21/4, Ban Bí thư đã họp dưới sự chủ trì của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng để xem xét báo cáo của Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị thi hành kỷ luật đối với Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường và một số cán bộ thuộc diện Ban Bí thư quản lý có liên quan đến sự cố môi trường tại 4 tỉnh miền Trung.
Ban Bí thư kết luận, Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016 đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và hậu kiểm, để Bộ Tài nguyên và Môi trường và một số cá nhân có nhiều sai phạm trong công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên nước liên quan đến dự án Formosa Hà Tĩnh, để xảy ra hậu quả rất nghiêm trọng cho môi trường và đời sống của nhân dân; làm ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.
Ông Nguyễn Minh Quang, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm người đứng đầu về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng nhiệm kỳ 2011-2016.
Ông Bùi Cách Tuyến, nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường, nguyên Tổng cục trưởng Môi trường cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016.
Nguyên Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Nguyễn Minh Quang.
Ông Tuyến đã thiếu trách nhiệm khi ký phê duyệt các báo cáo đánh giá tác động môi trường, bỏ qua sự cảnh báo ảnh hưởng đến môi trường; buông lỏng trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thanh tra, kiểm tra, giám sát việc xây dựng các hạng mục công trình bảo vệ môi trường của Formosa.
Ông Nguyễn Thái Lai, nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016; thiếu trách nhiệm trong việc thẩm định, ký giấy phép cho Công ty Formosa xả nước thải xa bờ không đúng quy định.
Ông Võ Kim Cự, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng UBND tỉnh giai đoạn 2008-2016 và Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2010.
Ông Cự đã trực tiếp ký nhiều văn bản không đúng quy định trong việc cấp giấy chứng nhận đầu tư; giao và cho thuê mặt nước biển; đồng ý chủ trương cho Công ty Formosa tự giải phóng mặt bằng để xây dựng đường ống xả nước thải không đúng quy định...; thiếu trách nhiệm chỉ đạo, thanh tra, giám sát quá trình triển khai thực hiện dự án.
Ông Võ Kim Cự.
Ban Bí thư cho rằng những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cá nhân nêu trên đã gây hậu quả rất nghiêm trọng cho môi trường và đời sống nhân dân; gây bức xúc xã hội; làm ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và môi trường đầu tư; ảnh hưởng xấu đến uy tín của Bộ Tài nguyên và Môi trường và tỉnh Hà Tĩnh.
Căn cứ quy định của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm, Ban Bí thư thống nhất 100% bằng phiếu kín, quyết định cảnh cáo Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016; cảnh cáo ông Nguyễn Minh Quang; cách chức Ủy viên Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016 đối với ông Bùi Cách Tuyến và Nguyễn Thái Lai.
Ban Bí thư cũng thống nhất cách chức Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2005-2010 và nhiệm kỳ 2010-2015 đối với ông Võ Kim Cự (bao gồm cách chức cả các chức vụ: Bí thư Ban cán sự đảng UBND tỉnh, Phó bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh theo quy định).
Ban Bí thư yêu cầu Ban cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo thi hành kỷ luật về hành chính tương ứng theo quy định đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường, các ông Nguyễn Minh Quang, Bùi Cách Tuyến, Nguyễn Thái Lai và Võ Kim Cự.
Đầu tháng 4/2016, hiện tượng cá chết hàng loạt đã khởi nguồn từ một số lồng nuôi cá bè gần khu công nghiệp Vũng Áng (Hà Tĩnh), sau đó lan đến Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế. Hơn hai tháng sau, Formosa Hà Tĩnh thừa nhận việc xả thải là nguyên nhân trực tiếp gây ra sự cố môi trường biển, cam kết bồi thường 500 triệu USD.