Đã qua rồi cái thời chúng ta coi các nhà đầu tư nhỏ là những cá nhân đầu tư theo bầy đàn, hạn chế về mặt kiến thức căn bản về thị trường… Theo thời gian và sự phát triển của thị trường, các nhà đầu tư của chúng ta đã bổ sung cho mình những kiến thức căn bản trong các khóa học về đầu tư chứng khoán, hoặc trên chính môi trường đầu tư.
Bên cạnh đó, có rất nhiều nhà đầu tư đã khẳng định được ngay trên thị trường. Mỗi người một phong cách đầu tư, có những cách chưa hề có trên bất kì một loại sách vở nào, và kết quả không hề tồi mà họ đạt được là một bằng chứng.
Đơn cử như kiểu đầu tư theo bầy đàn – kiểu đầu tư mà đa số dư luận cho là “kém hiểu biết”. Tuy nhiên, tôi vẫn biết có những nhà đầu tư luôn lắng nghe theo xu thế này, họ tìm hiểu xem “bầy đàn” đang đi theo hướng nào và hòa theo đám đông đó cho đến khi đạt được mức lợi nhuận kỳ vọng đã đặt ra trước đó. Sau đó, họ rút ra khỏi thị trường và không bị quyến rũ bởi bất kỳ một ma lực nào của thị trường nữa.
Có lẽ đây là một kiểu đầu tư khá cứng nhắc và đã bỏ qua không ít cơ hội. Nhưng chính nó đã bảo vệ họ khỏi cuộc điều chỉnh kéo dài từ tháng 11 đến giờ mà vẫn bảo toàn được món lợi nhuận “ít ỏi” trước đó. Và tất nhiên, giờ đây, những nhà đầu tư này đang ngồi ngoài thị trường chờ một bầy đàn kế tiếp ( khối lượng giao dịch lớn) và một màu xanh an toàn trên bảng điện tử.
Trong khi đó trên các phương tiện thông tin đại chúng, các chuyên gia liên tục đưa ra các lời kêu gọi chúng ta hãy mua vào vì thị trường đã xuống đáy. Nhưng nếu chúng ta cứ đi theo những lời kêu gọi đó (đã được phát đi từ khá lâu rồi) thì có lẽ chúng ta đã “xuống đáy” trước thị trường rồi, vì từ đó đến nay các chỉ số vẫn điều chỉnh giảm và chỉ xen vào một vài phiên tăng điểm lẻ tẻ.
Ngay cả những luồng thông tin ngoài vỉa hè cũng không ai có thể khẳng định là chúng sai 100%, không có nhiều nhà đầu tư kiếm được tiền nhờ nó, nhưng không phải là không có. Có những nhà đầu tư nhỏ biết xử lý thông tin tốt, họ có khả năng chọn lọc thông tin tuyệt vời, hay nói cách khác là một sự nhạy cảm đáng ngạc nhiên trước những tin tức dạng này. Sau đó họ có thể quyết định đi theo nó hoặc hành động ngược lại.
Các nhà đầu tư nhỏ với đặc điểm đặc trưng của họ là lượng vốn nhỏ hơn, không cho phép họ có những cuộc chiến dài hơi như các “đại gia”. Vì vậy để nhìn nhận một cách khách quan về họ chúng ta cũng không nên áp theo một quy chuẩn cứng nhắc nào.
Nếu các chuyên gia luôn bàn luận về những chính sách “vĩ mô” kiểu như “cứu thị trường”, thì đối với những nhà đầu tư nhỏ, điều họ quan tâm đầu tiên là vẫn đề “miếng cơm manh áo” – đó là điều hết sức hiển nhiên. Nhưng cũng không có nghĩa là họ không quan tâm gì đến thị trường, ngược lại họ lại có mối liên hệ sống còn, với nguồn tiền tuy được coi là nhỏ hơn nếu so với các “đại gia”, nhưng đã đổ vào thì có thể nói miếng cơm của họ cũng chính là miếng cơm của thị trường!
Người ta luôn có một lối mòn suy nghĩ là coi các nhà đầu tư này như một bộ phận đầu tư “bầy đàn”, khi thị trường tăng trưởng thì tạo bong bóng, khi thị trường điều chỉnh thì hoảng loạn làm thị trường tồi tệ thêm. Đó là một suy nghĩ mà theo quan điểm của tôi là rất sai lầm!
Bản thân họ là nhân tố khách qua tạo nên thị trường. Mỗi quyết định đầu tư của họ là tổng hợp của rất nhiều yếu tố: nguồn vốn, lợi nhuận kỳ vọng, mục tiêu… Nếu các chuyên gia trưởng thành từ trường lớp thì phần đông trong số họ trưởng thành từ chính thị trường.
Có thể phần đông trong họ đã chịu thua lỗ trong suốt cuộc điều chỉnh đang tiếp diễn, số khác không có kiến thức học thuật đầy đủ. Nhưng tôi đã tiếp xúc với rất nhiều nhà đầu tư nhỏ, và trong số họ vẫn có nhiều người mà lợi nhuận họ kiếm được cho đến thời điểm này vẫn là đáng thán phục! Trong sự phát triển chung của một TTCK đa thành phần tham gia, các nhà đầu tư nhỏ vẫn tiếp tục miệt mài gắn bó với thị trường. Như vậy, đóng góp của các nhà đầu tư nhỏ liệu có chỉ được coi là nhỏ?!