Một cuộc họp của các bộ trưởng thương mại từ nhóm 21 nền kinh tế đã đưa ra cam kết hỗ trợ các cuộc đàm phán của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về việc miễn trừ sở hữu trí tuệ đối với vắc xin Covid-19.
Trong ba tuyên bố được đưa ra sau cuộc họp, các bộ trưởng cho biết, họ sẽ "xúc tiến việc vận chuyển tất cả vắc xin Covid-19 và hàng hóa liên quan qua các cảng hàng không, đường biển và đường bộ”.
"Chúng tôi sẽ xem xét các hành động tự nguyện để giảm giá thành của các sản phẩm này cho người dân của chúng tôi, đặc biệt bằng cách khuyến khích mỗi nền kinh tế xem xét lại các khoản phí của chính họ được áp dụng ở biên giới đối với vắc xin Covid-19 và các hàng hóa liên quan", một tuyên bố cho biết.
Các bộ trưởng cũng cho biết, họ cam kết làm việc để tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển các mặt hàng thiết yếu và giảm thiểu sự gián đoạn đối với các mạng lưới quan trọng để duy trì chuỗi cung ứng hoạt động trơn tru.
"Các nền kinh tế APEC nên ưu tiên xác định các rào cản không cần thiết đối với thương mại ở bất kỳ dịch vụ liên quan nào có thể cản trở việc xúc tiến và tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển các mặt hàng thiết yếu và cần đảm bảo tính nhất quán của bất kỳ rào cản nào như vậy với các nghĩa vụ của WTO", tuyên bố cho biết.
Các rào cản thương mại liên quan đến vắc xin bao gồm các hạn chế xuất khẩu, thuế quan và các rào cản nhập khẩu khác đang được xem là nguyên nhân góp phần vào việc thiếu khả năng tiếp cận vắc xin ở các nước đang phát triển.
Mức thuế trung bình của APEC đối với vắc xin đang ở mức thấp khoảng 0,8%, nhưng các mặt hàng khác quan trọng trong chuỗi cung ứng vắc xin phải đối mặt với mức thuế cao hơn. Các hàng hoá liên quan như dung dịch rượu, thiết bị đông lạnh, vật liệu đóng gói và bảo quản, lọ và nút cao su phải đối mặt với mức thuế trung bình trên 5% và mức thuế có thể cao tới 30% ở một số nền kinh tế APEC.
Các cuộc họp của APEC trong những năm gần đây đã gặp khó khăn trong việc đạt được các thỏa thuận do cuộc chiến thương mại với Trung Quốc của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Biden đã hứa hẹn một cách tiếp cận đa phương hơn.
New Zealand cũng xem một thỏa thuận là quan trọng để chứng tỏ rằng APEC phản ứng nhanh và phù hợp với cuộc khủng hoảng mà thế giới đang đối mặt.
Miễn trừ sở hữu trí tuệ vắc xin Covid-19
Các bộ trưởng cho biết, họ sẽ làm việc chủ động và khẩn trương trong các cuộc đàm phán của WTO nhằm đạt được thỏa thuận về việc từ bỏ tạm thời quyền sở hữu trí tuệ đối với vắc xin "càng sớm càng tốt" và không muộn hơn hội nghị cấp bộ trưởng của WTO dự kiến diễn ra vào cuối tháng 11.
Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai cũng ủng hộ về ấn đề này.
“Những gì tôi nghe được từ những ngày tương tác với các bộ trưởng thương mại trong khu vực APEC là một thỏa thuận mà chúng ta cần tăng cường khả năng tiếp cận với vắc xin, tăng nguồn cung cấp vắc xin”, bà cho biết.
Bộ trưởng Thương mại New Zealand, Damien O'Connor cho biết, có một loạt thách thức xung quanh việc sản xuất và phân phối vắc xin có thể được giải quyết để cải thiện nguồn cung trên toàn thế giới, nhưng việc được miễn bằng sáng chế vẫn có thể là một trở ngại.
"Sau khi nhìn vào tất cả những thách thức đó, nếu vấn đề về quyền sở hữu trí tuệ đang kìm hãm chúng ta, tôi nghĩ rằng sẽ có sự đồng thuận đạt được tại WTO. Và tôi nghĩ với tư cách là các nền kinh tế APEC, chúng ta chắc chắn sẽ yêu cầu điều đó được xem xét một cách nghiêm túc”, ông cho biết.