Diễn biến trong tuần qua một lần nữa cho thấy, những thông tin vĩ mô đưa ra một cách bất ngờ đã gây sốc cho giới đầu tư. Thông tin Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh lãi suất cơ bản từ 7% lên 8% kể từ ngày 1/12 và tăng tỷ giá USD/VND đã làm cho nhiều NĐT phản ứng tiêu cực khi trong thông báo trước đó, Ngân hàng Nhà nước thể hiện rõ quan điểm sẽ không điều chỉnh lãi suất cơ bản cho đến hết năm 2009. Trong bối cảnh TTCK khá nhạy cảm như vừa qua thì thông tin nói trên đã tác động mạnh đến niềm tin của NĐT và họ quyết định bán tháo cổ phiếu, nhất là khi quyết định tăng tỷ giá có thể có tác dụng phụ là đẩy lạm phát lên cao hơn từ đầu năm 2010.
TTCK phiên cuối tuần đảo chiều, song diễn biến thay đổi quá nhanh của nó khiến nhiều NĐT băn khoăn giữa việc liệu thị trường có khả năng hồi phục hay bull-trap? Theo quan điểm của chúng tôi, sau 4 phiên sụt giảm mạnh liên tiếp, việc có một phiên phục hồi là rất bình thường, nhất là khi việc sụt giảm trước đó là không hợp lý. Các động thái của Nhà nước như nâng lãi suất hay tăng tỷ giá đều là những động thái tích cực nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Nhìn lại đợt sốt nóng trước của TTCK năm 2006 - 2007, lãi suất cơ bản luôn duy trì ở khoảng 10%, nghĩa là cao hơn mức 8% hiện nay. Chứng khoán chỉ bị tác động khi lãi suất được nâng từ mức trung bình lên mức cao như hồi đầu năm 2008, còn lần này Nhà nước nâng lãi suất từ mức thấp lên mức trung bình, điều này chỉ làm nền kinh tế ổn định hơn, thị trường phản ứng như vừa qua là thái quá. Nhìn ra thế giới, Australia là nước phát triển đầu tiên nâng lãi suất cách đây hơn một tháng, từ đó đến nay chỉ số chứng khoán ASX của nước này vẫn xu thế đi lên. Về đồng nội tệ mất giá cũng vậy, từ đầu năm đến nay đồng USD liên tục mất giá với các đồng tiền mạnh khác như euro, yen…, nhưng đồng USD càng mất giá thì chứng khoán Mỹ càng lên, do hàng hóa Mỹ sẽ trở nên cạnh tranh hơn khi USD mất giá.
Như vậy, đồng nội tệ mất giá không nhất thiết là một trở ngại đối với TTCK. Phản ứng của các NĐT Việt Nam vừa qua là thái quá, thiếu phân tích. Các quỹ đầu tư nước ngoài có sự phân tích kinh tế vĩ mô tốt đều đã tranh thủ đợt sụt giảm này để mua vào, thể hiện qua con số mua ròng kỷ lục của khối ngoại 2 ngày thứ Tư và thứ Năm, sau khi tin tăng lãi suất cơ bản được công bố.
Thị trường tăng điểm liệu có phải là bull-trap để CTCK xả cổ phiếu giải chấp? Trên thực tế, các thông tin về giải chấp không được các CTCK công bố rộng rãi, nhưng theo thông tin chúng tôi được biết từ một số CTCK lớn thì tình hình không đáng lo ngại và vẫn trong vòng kiểm soát. Nguyên nhân chính là vì dư nợ cho vay đầu tư chứng khoán đã được Nhà nước kiểm soát chặt từ nhiều tháng nay, hạn mức cho vay mua chứng khoán bị khống chế ở mức độ an toàn nên dù thị trường có đảo ngược, các công ty phải tiến hành giải chấp thì an toàn hệ thống vẫn sẽ được bảo đảm.
Kể từ thứ Ba (1/12) tuần này, thông điệp không cho NĐT bán chứng khoán trước ngày T+4 của UBCK được giám sát triển khai. Chúng tôi đánh giá đây là một động thái tích cực của cơ quan quản lý nhằm cân bằng thị trường, tạo ra một sân chơi công bằng hơn giữa các NĐT lớn và nhỏ. Cho tới khi các quy định về ngày T được thay đổi cho tất cả các NĐT thì các quy định của cơ quan quản lý thị trường vẫn phải được tất cả các NĐT tôn trọng. Những trường hợp vi phạm có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật. Xiết lại việc thực hiện các quy định về ngày T có thể gây xáo trộn nhỏ trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài không ảnh hưởng nhiều tới thị trường.
Thông tin về điều chỉnh chính sách trong nước đã được phản ánh vào giá cổ phiếu và diễn biến trên thị trường trong tuần qua, tuy nhiên tác động từ ẩn số Dubai lại chưa thể hiện ở TTCK Việt Nam. Có thể chưa đủ cơ sở để tin tưởng vào đợt phục hồi của thị trường trong tuần này, nhưng ngược lại có thể nhìn nhận rằng khả năng giảm sâu cũng không cao, bởi vì mức điểm hiện tại đã phản ánh đầy đủ những yếu tố tiêu cực trong thời gian gần đây. Tham gia thị trường thời điểm này, các NĐT nên có cái nhìn dài hạn hơn đối với các cổ phiếu. Nếu bạn là NĐT dài hạn đầu tư trên cơ sở phân tích cơ bản thì cũng không cần quá quan tâm tới các biến động ngắn hạn của thị trường. Nếu đầu cơ lướt sóng ngắn hạn thì NĐT nên nhận thức rõ về tính 2 mặt của TTCK, thị trường có cả đi lên và đi xuống và đó là một phần tất yếu của cuộc chơi.