Rõ ràng, sự cải thiện của môi trường kinh doanh của Việt Nam là có, song vẫn còn nhiều thách thức.
5 chỉ số giảm bậc gồm Khởi sự kinh doanh (giảm 10 bậc); Cấp phép xây dựng, Tiếp cận tín dụng (mỗi chỉ số giảm 3 bậc); Đăng ký sở hữu tài sản, Giải quyết tranh chấp hợp đồng (mỗi chỉ số giảm 1 bậc).
Đánh giá về các chỉ số giảm bậc, WB cho rằng, một phần là do Việt Nam không có cải cách đột phá trong những lĩnh vực này và một phần khác là do các quốc gia khác có sự cải thiện tốt hơn Việt Nam. Ngoài ra, những cải cách được thực hiện vào nửa cuối năm 2015 chưa được tính vào lần đánh giá này.
Trong 5 chỉ số tăng hạng, chỉ số Bảo vệ nhà đầu tư tăng hạng nhiều nhất với 31 bậc (từ 118 lên vị trí 87). Sự tăng điểm mạnh của chỉ số này sau thời gian dài ở nửa cuối bảng xếp hạng Doing Business chắc chắn nhờ những cải cách của Luật Doanh nghiệp 2014.
Tiếp đến là chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới tăng 15 bậc (từ vị trí 108 lên vị trí 93) nhờ giảm được thời gian thực hiện các thủ tục xuất khẩu và nhập khẩu (xuất khẩu giảm 39 giờ, nhập khẩu giảm 39 giờ). Với nỗ lực của Chính phủ trong hai năm qua về cải cách thủ tục hải quan và quản lý chuyên ngành, góp phần tạo nên sự tăng điểm và tăng hạng của chỉ số này.
"Hầu hết các chỉ số của Việt Nam chưa đạt được trung bình của các nước ASEAN 4, mục tiêu Việt Nam đang đặt ra cho tới cuối năm 2017. Một số quốc gia trong khu vực đã thực hiện nhiều cải cách và tiến nhanh hơn Việt Nam"
- Bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh CIEM.
Chỉ số thứ 3 có sự tăng hạng đáng kể là Nộp thuế và bảo hiểm xã hội (tăng 11 bậc) với thời gian giảm 230 giờ (từ 770 giờ xuống còn 540 giờ).
Tiếp cận điện năng cải thiện 5 bậc, chủ yếu nhờ tiếp tục rút ngắn thời gian xuống còn 46 giờ (năm ngoái là 59 giờ).
Chỉ số Giải quyết phá sản doanh nghiệp, tăng 1 bậc (từ vị trí 126 lên thứ hạng 125). Tuy nhiên, về bản chất, nhưng chỉ số này tăng hạng không phải nhờ những thay đổi, cải cách mà do điểm đối chiếu giảm, do đó điểm xếp hạng của Việt Nam tăng lên.
Bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, kết quả xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam trong đánh giá của WB cho thấy những nỗ lực của Chính phủ trong những năm qua về cải thiện môi trường kinh doanh, nhất là việc thực hiện Luật Doanh nghiệp 2014 và các Nghị quyết 19, đã đem lại kết quả đáng ghi nhận.
“So với các nước ASEAN, Việt Nam là quốc gia có sự cải thiện tốt về thứ hạng (9 bậc), sau Brunei (25 bậc), Indonesia (15 bậc). Một số nước như Malaysia trước đây luôn có mức cải thiện tốt, nhưng năm nay tụt 1 hạng do sự vươn lên của các quốc gia khác”, bà Thảo phân tích.
Tuy vậy, Việt Nam vẫn còn nhiều lĩnh vực chưa được chú trọng.
WB mới ghi nhận Việt Nam có 3/10 lĩnh vực cải cách (đó là Bảo vệ cổ đông thiểu số, Nộp thuế, Giao dịch thương mại qua biên giới), trong khi Indonesia có 7/10 lĩnh vực, Brunei có 6/10 lĩnh vực cải cách.
“Đáng lưu ý là hầu hết các chỉ số của Việt Nam chưa đạt được trung bình của các nước ASEAN 4, mục tiêu Việt Nam đang đặt ra cho tới cuối năm 2017. Một số quốc gia trong khu vực đã thực hiện nhiều cải cách và tiến nhanh hơn Việt Nam (điển hình là Indonesia và Brunei). Như vậy, để đạt được mục tiêu ngang bằng các nước ASEAN 4 đòi hỏi Việt Nam cần tiếp tục nỗ lực cải cách toàn diện, nhiều và nhanh hơn nữa trên các lĩnh vực môi trường kinh doanh để theo kịp và vượt tốc độ cải cách của các quốc gia trong khu vực”, bà Thảo khuyến nghị.