UBCK nên xem xét đến vấn đề bỏ biên độ giao dịch, đồng thời cho thực hiện khớp lệnh liên tục.
TTCK tiếp tục mất điểm
Hiện nay, khi tính thanh khoản của thị trường sụt giảm, thông tin hỗ trợ thị trường không có, nhiều nhà đầu tư đang trông chờ một giải pháp nào đó từ cơ quan quản lý. Hàng ngày, chúng ta thường nghe đến việc giải chấp cổ phiếu đang được cầm cố là nguyên nhân làm cho thị trường mất điểm mà không ai nghĩ rằng, những khó khăn về tiền mặt trong hoạt động sản xuất - kinh doanh đã khiến nhiều doanh nghiệp trước đây mạnh tay đầu tư chứng khoán thì nay phải bán tháo cổ phiếu để đỡ đần trong hoạt động kinh doanh. Đây là một lượng cổ phiếu rất lớn đang có khả năng bán ra, cũng là yếu tố thầm lặng nhưng đầy sóng gió trên thị trường.
Một lý do khác chính là khi biết chắc giá chứng khoán vẫn tiếp tục giảm thì nhà đầu tư cũng chẳng dại gì giải ngân vốn. Điều này cũng dễ nhận thấy trong thời gian qua. Vậy nguyên nhân từ đâu khiến nhà đầu tư có những hành động như vậy?
Khi tham gia giao dịch trên thị trường, với kỳ vọng về tỷ suất sinh lợi của mình, bất kỳ nhà đầu tư nào cũng có một kỳ vọng giá hợp lý cho mình. Chỉ khi nào mức giá trên thị trường phù hợp với kỳ vọng thì họ mới giải ngân vốn. Thị trường hiện nay với quy định về biên độ giao dịch, đặc biệt là không có thông tin về vấn đề cổ phiếu đang được cầm cố thì khó có thể đặt ra một kỳ vọng giá hợp lý. Đồng thời, với cách thức giao dịch hiện nay thì biết chắc khả năng mua hôm nay, ngày mai giá sẽ giảm thì ai dám mua vào? Nhiều người tháo chạy không chạy được, nhiều người muốn mua với mức giá hợp lý của mình cũng không dám mua…
Những vấn đề này tạo thành một vòng luẩn quẩn: giá thị trường giảm dẫn đến kỳ vọng giá ngày càng giảm và không thực hiện giao dịch, đến lượt thanh khoản thị trường kém và giá thị trường tiếp tục giảm. Vậy giải quyết vấn đề này như thế nào?
Phá bỏ biên độ giao dịch
Có một nguyên tắc trong nền kinh tế thị trường là hãy để thị trường quyết định số phận của thị trường, sự can thiệp quá sâu của Nhà nước chỉ làm thị trường phát triển méo mó. Và biên độ giao dịch là một dẫn chứng cho trường hợp này. Khi TTCK suy giảm thì cơ quan quản lý thực hiện thay đổi biên độ giao dịch nhằm cứu thị trường. Nhưng điều này chỉ làm gia tăng đầu cơ trong ngắn hạn và mọi chuyện đâu vẫn hoàn đấy.
Trở lại nguyên nhân của việc quy định thực hiện biên độ giao dịch, có thể nói mục đích ban đầu của việc quy định này là tốt, nhằm ngăn cản việc làm giá trên thị trường, ngăn cản những lực lượng giàu vốn khuynh đảo thị trường, giúp thị trường có thể phát triển ổn định hơn, đồng thời góp phần bảo vệ nhà đầu tư nhỏ. Tuy nhiên, một điều chắc chắn rằng, giá cả không thể điều chỉnh một cách nhanh chóng với những thông tin công bố vì quy định biên độ giao dịch.
Do đó, trong điều kiện hiện nay, UBCK nên xem xét đến vấn đề bỏ biên độ giao dịch, đồng thời cho thực hiện khớp lệnh liên tục. Việc khớp lệnh định kỳ có nhiều nhược điểm, nhất là dung túng cho vấn đề đầu cơ làm giá bằng cách tạo cung - cầu ảo, đánh vào tâm lý thị trường… Cơ sở cho đề xuất này là từ vấn đề kỳ vọng giá của nhà đầu tư trước các thông tin công bố. Như phân tích ở trên, hiện nay nhà đầu tư không thể đưa ra được kỳ vọng giá hợp lý vì họ không biết được ngân hàng và CTCK còn bao nhiêu cổ phiếu phải giải chấp và mức giá giải chấp thấp nhất mà các tổ chức này có thể chấp nhận là bao nhiêu. Tình hình khó khăn của doanh nghiệp niêm yết ở mức độ nào để nhà đầu tư chiết khấu vào giá. Việc thực hiện khớp lệnh liên tục với giá thị trường (không có biên độ) sẽ giúp nhà đầu tư ngay lập tức nhìn ra được vấn đề và ngân hàng cũng như CTCK nếu muốn bán được cổ phiếu phải đưa một mức giá hợp lý. Việc bãi bỏ quy định về biên độ giao dịch sẽ giúp giá cổ phiếu trở về mức hợp lý theo quy luật cung - cầu, phù hợp với kỳ vọng giá của nhà đầu tư. Khi đó, các quyết định giải ngân mới thật sự được thực hiện một cách đầy đủ. Lòng tham thị trường luôn tồn tại, họ phân tích và quyết định mức giá hợp lý để đầu tư, thị trường sẽ hình thành được tính thanh khoản.
Việc làm này có thể khiến VN-Index và HASTC-Index cũng như giá cổ phiếu sụt giảm rất mạnh do bán tháo cổ phiếu. Tuy nhiên, mỗi nhà đầu tư đều biết được mức giá nào mà mình chấp nhận bán ra cũng như mua vào nên không quá lo ngại việc này. Chúng tôi tin rằng, sau khi thực hiệc giải pháp trên, thị trường sẽ phục hồi đáng kể và quan trọng nhất là tính thanh khoản sẽ được khôi phục lại. Như phân tích ở trên, nguyên nhân của tình trạng mất thanh khoản của thị trường hiện nay là do niềm tin của nhà đầu tư luôn là “ngày mai giá sẽ giảm” và từ đây, cái vòng luẩn quẩn giá giảm dẫn đến tính thanh khoản kém và giá tiếp tục giảm được hình thành. Quyết định bỏ biên độ giao dịch và thực hiện khớp lệnh liên tục sẽ ngay lập tức phá vỡ vòng tròn xoắn ốc này, mặc dù nó sẽ khiến nhiều nhà đầu tư điêu đứng.
