Giảm hoặc tăng trưởng ít
3 tháng đầu năm 2015, doanh thu bảo hiểm xe máy tại PTI dự kiến tăng 3%, hoàn thành 20,7% kế hoạch năm, ước đạt 43,9 tỷ đồng. Con số này tại PTI dù không thấm tháp so với mức tăng đột biến của mảng bảo hiểm ô tô (tăng tới 52,8%), nhưng vẫn cho thấy những kết quả không đến nỗi tồi.
Một số DNBH cho hay, quý I/2015, mảng bảo hiểm xe máy tại DN họ chưa có nhiều dấu hiệu đột biến, thậm chí có DN còn sụt giảm doanh thu do thị trường xe máy chưa gia tăng trở lại, nhiều cửa hàng cung cấp xe máy đã ngừng hoạt động, không mở thêm mới.
Đến thời điểm hiện tại chưa có số liệu chính thức trong 3 tháng đầu năm nay, nhưng báo cáo kết quả về nghiệp vụ bảo hiểm xe máy năm 2014 của PJICO cũng cho thấy, doanh thu bảo hiểm xe máy tại DN này năm qua đã giảm tới 11,2% (tương ứng giảm 24 tỷ đồng), đạt 190 tỷ đồng. Sự sụt giảm mạnh về doanh thu tập trung ở các khu vực Tây Nam bộ, miền Trung, Tây Nguyên, Hà Nội và TP. HCM.
Theo PJICO, nguyên nhân khiến doanh thu bảo hiểm xe máy của Công ty giảm so với cùng kỳ là do thị trường tiêu thụ sản phẩm này giảm, trong khi tỷ lệ tái tục lại không nhiều.
Nhưng không ngừng đua
Sự sụt giảm trong tiêu thụ loại xe 2 bánh này đã kéo theo sự sụt giảm về doanh thu bảo hiểm xe máy, tuy nhiên, điều này không khiến cuộc đua giành thị phần của các DNBH giảm nhiệt, thông qua việc tăng mạnh chi phí khai thác.
PJICO cho biết, ngoài lý do mang tên thị trường thì nguyên nhân chính dẫn đến giảm doanh thu bảo hiểm nghiệp vụ xe máy tại PJICO là do chi phí khai thác thị trường tăng cao tới mức phi lý.
Chuyện “tung” chi phí với mảng bảo hiểm xe máy không phải là mới. Nguyên nhân, do hầu hết doanh thu từ mảng bảo hiểm xe máy đến từ sản phẩm bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe, trong khi theo quy định, sản phẩm bảo hiểm này không được giảm giá, khuyến mại dưới mọi hình thức (phải bán mức 66.000 đồng/giấy chứng nhận thời hạn 1 năm). Bên cạnh đó, sản phẩm này hầu như ít phải chi bồi thường, luôn ổn định ở mức bồi thường từ 7 - 8%/doanh thu.
Chẳng hạn, tại PTI, tỷ lệ bồi thường bảo hiểm xe máy trong quý I/2015 chiếm tỷ lệ 7,5%, thấp hơn con số cùng kỳ năm trước 7,9%. Tại PJICO là 8% cho cả năm 2014, tương đương so với năm trước đó.
Theo trưởng nhóm kinh doanh của một DNBH, do không được giảm giá và không phải chi nhiều bồi thường nên có DN vẫn tung chi phí lớn đến mức sau khi cân đối thu chi (chi phí bán hàng + bồi thường) thì gần như không có lãi, trong khi lẽ ra có, thậm chí lãi lớn. Tất nhiên, trên sổ sách vẫn ghi nhận đủ theo quy định là 66.000 đồng/xe máy.
Đây cũng chính là lý do khiến nhiều DNBH phi nhân thọ nước ngoài như Liberty nhiều năm qua vẫn chỉ đứng ngoài đường đua.
Trở lại với “đường đua” thị phần năm 2014. Sự sụt giảm của PJICO trong bảo hiểm xe máy trong khi bảo hiểm ô tô chỉ tăng nhẹ 1,3% so với năm 2013 đã đưa PTI vươn lên vị trí thứ 2 trong nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới cho cả năm 2014, chiếm 13% thị phần. Theo nhìn nhận của giới trong ngành, sự vươn lên của PTI được cho là có sự “tiếp sức” của ông Bùi Bằng Hiến, Giám đốc Ban xe cơ giới PTI, cũng từng nắm vị trí tương tự tại PJICO cách đây 2 năm.
Như vậy, PJICO đã xuống vị trí thứ 3 với 12% thị phần bảo hiểm xe cơ giới cho cả năm 2014. Bảo hiểm Bảo Việt vẫn dẫn đầu thị trường, với 23% thị phần. Bảo hiểm PVI, với 11% thị phần đứng vị trí thứ 4 nhưng cũng đang được xem là “chú ngựa” có tốc độ phi mã khi chiến lược đặt ra cho năm 2015 của DN này là tập trung mạnh vào mảng bảo hiểm bán lẻ, bên cạnh mảng bán buôn đã khá thành công. Cần nhắc lại là năm 2014, từ vị trí số 2, Bảo hiểm PVI đã vươn lên giành vị trí số 1 về thị phần bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam.
Đứng kế tiếp trong mảng bảo hiểm xe máy cả năm 2014 là Bảo Minh với 8%, MIC nắm 6%, 27% còn lại thuộc về 23 DNBH khác. Tất nhiên, trên đường đua thông qua tung chi phí vẫn sẽ có những DN giữ tốc độ vừa phải.