"Vượt bão" thành công
Sản phẩm bảo hiểm có đặc tính bảo vệ, nên những khó khăn của nền kinh tế không ảnh hưởng nhiều đến các DN bảo hiểm nói chung và bảo hiểm nhân thọ nói riêng. Mà ngược lại, khi cuộc sống càng rủi ro thì người dân càng cần đến bảo hiểm. Bằng chứng là trong năm qua, không chỉ doanh thu phí bảo hiểm tiếp tục tăng, mà số lượng văn phòng và đại lý bảo hiểm liên tiếp được mở rộng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Ngay từ cuối quý III/2009, đã có nhiều DN bảo hiểm nhân thọ thông báo hoàn thành kế hoạch kinh doanh năm.
Tổng giám đốc ACE Life Việt Nam, ông Lâm Hải Tuấn cho biết, kết quả kinh doanh trong 9 tháng đầu năm của Công ty đã vượt trên 150% so với năm 2008. Dai-ichi Life Việt Nam sau một thời gian ổn định tổ chức hoạt động cũng có những bứt phá đáng kể với doanh thu khai thác mới năm 2009 tăng hơn 30% so với năm 2008. Theo ông Takashi Fujii, Tổng giám đốc Dai-ichi Life Việt Nam, đây là năm thứ hai liên tiếp Công ty hoạt động có lãi kể từ khi thành lập vào năm 2007.
Tân binh Korea Life mới đi vào hoạt động kinh doanh từ đầu tháng 4, đến cuối tháng 11 đã thu hút được 6.500 khách hàng tham gia bảo hiểm, với doanh thu phí hơn 35 tỷ đồng, vượt 200% so với chỉ tiêu đề ra. Đây không chỉ là sự khởi đầu thuận lợi của Korea Life, mà còn là bằng chứng thuyết phục về tiềm năng to lớn của thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam.
Tuy nhiên, dù thị trường bảo hiểm Việt Nam là một trong những thị trường phát triển nhanh nhất trong khu vực với tốc độ tăng trưởng kép 25,5%/năm trong giai đoạn 1993 - 2008, nhưng có ý kiến cho rằng, mức tăng này chủ yếu là do thị trường Việt Nam có xuất phát điểm thấp khi mức độ tham gia thị trường của người dân thua xa các nước phát triển trong khu vực. Thực tế, khối bảo hiểm nhân thọ, doanh thu phí tính bình quân đầu người cũng chỉ đạt 15 USD năm 2008 so với 6 USD năm 1993.
"Cuộc chơi" của khối ngoại
Sau hơn 10 năm mở cửa và phát triển, đến nay khối DN bảo hiểm nhân thọ đã có 11 DN, tuy nhiên chỉ có 1 DN Việt Nam là Bảo Việt và 1 DN liên doanh Vietcombank - Cardiff đi vào hoạt động trong năm 2009 nên chưa có thị phần. Thị trường bảo hiểm nhân thọ vẫn là mảnh đất màu mỡ cho các DN bảo hiểm nước ngoài. Khi Liên doanh Bảo Minh - CMG được bán lại toàn bộ cho hãng bảo hiểm nhân thọ lớn của Nhật Bản là Dai-ichi Life vào năm 2007, thì thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam chỉ còn lại Bảo Việt Nhân thọ là DN bảo hiểm nhân thọ trong nước với 32% thị phần (số liệu của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam quý III/2009). Hơn 2/3 thị trường bảo hiểm nhân thọ đang trong vòng "kiểm soát" của 9 DN bảo hiểm nước ngoài.
Các chuyên gia trong ngành cho rằng, thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam là sân chơi chính của khối ngoại không phải là điều khó hiểu. Bởi việc thành lập DN bảo hiểm nhân thọ có những yêu cầu rất cao về vốn (ít nhất 600 tỷ đồng), cùng với đó là hệ thống công nghệ thông tin, kinh nghiệm hoạt động và đội ngũ nhân sự quản lý. Hơn nữa, đối với kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, DN chỉ thực sự có lãi sau khi đã hoạt động được 8 - 10 năm.
"Nói một cách thẳng thắn, ngoài Bảo Việt ra thì tính đến thời điểm này vẫn chưa có DN trong nước nào có đủ tầm để thành lập DN bảo hiểm nhân thọ", lãnh đạo một DN bảo hiểm nhân thọ nhận định.
Ông Takashi Fujii cho rằng, trong nhiều lĩnh vực, 10 năm là khoảng thời gian đủ dài để xây dựng, phát triển và đi vào ổn định, nhưng với lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ, 10 năm chỉ là giai đoạn khởi đầu. Bảo hiểm nhân thọ trên thế giới đã ra đời từ rất lâu và các công ty bảo hiểm nhân thọ đến Việt Nam đều là những tập đoàn bảo hiểm lớn trên thế giới, với tiềm năng tài chính vững mạnh và kinh nghiệm lâu đời.
"Việc thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam gần như bị chiếm lĩnh bởi các tập đoàn bảo hiểm quốc tế trong thời gian đầu tiên này cũng là điều dễ hiểu. Vốn và kinh nghiệm là hai yếu tố, mà theo tôi nghĩ, thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam đang thiếu và cần sự đầu tư từ bên ngoài", ông Takashi Fujii nói.
Đầu năm 2009, có những thông tin về một số bộ hồ sơ xin phép thành lập DN bảo hiểm nhân thọ mới được đặt trên bàn các quan chức Vụ Bảo hiểm - Bộ Tài chính, nhưng thực tế đến nay vẫn chưa có thông tin chính thức nào về việc khối bảo hiểm nhân thọ Việt Nam sẽ có thêm DN mới.
"Ngoài những yêu cầu khắt khe về vốn, về kỹ thuật, thì thực tế trong thời gian qua, các DN bảo hiểm nhân thọ nước ngoài cũng bị ảnh hưởng khá nhiều bởi tình hình suy thoái tại chính quốc, nên không dễ đưa ra quyết định mở rộng hoạt động ra nước ngoài", ông Phạm Trường Khánh, Giám đốc Maketing Korea Life nhận định.
2010 sẽ tiếp đà tăng trưởng
Nhu cầu tăng lên của khách hàng đối với sản phẩm bảo hiểm liên kết chung, vốn có tính linh hoạt cao, cũng như nhu cầu đối với các sản phẩm bảo hiểm mang tính bảo vệ thuần túy được đánh giá sẽ tiếp tục tạo nên sự tăng trưởng của lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ trong năm 2010. Dự báo, doanh thu phí bảo hiểm mới của lĩnh vực này tăng khoảng 10% so với năm 2009.
Ông Takashi Fujii nhận định, thị trường bảo hiểm năm 2010 tiếp tục chịu ảnh hưởng từ những biến động khó dự đoán của nền kinh tế. Tuy nhiên, năm 2010 sẽ vẫn là năm phát triển khá ổn định với thị trường bảo hiểm Việt Nam. Có thể có thêm một số DN bảo hiểm nước ngoài đi vào hoạt động trong năm tới, mức độ cạnh tranh cao hơn, chất lượng sản phẩm dịch vụ sẽ được cải thiện đáng kể.
Theo thống kê của Korea Life , dù hiện nay mới chỉ có hơn 5% người dân đang được bảo vệ bởi các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, nhưng thực tế có ít nhất 30% người dân Việt Nam có khả năng mua bảo hiểm nhân thọ và con số này đang gia tăng một cách nhanh chóng. Đây chính là cơ hội tốt cho thị trường tiếp tục phát triển mạnh.
"Ngành bảo hiểm nhân thọ lẽ ra phát triển mạnh hơn nếu tất cả DN bảo hiểm giới thiệu đến người dân những sản phẩm phù hợp và lực lượng tư vấn viên đủ chuyên nghiệp để giúp họ yên tâm với sản phẩm và dịch vụ được cung cấp. Dù sao, năm 2010 sẽ tiếp tục là một năm mang lại nhiều cơ hội phát triển cho bảo hiểm nhân thọ", ông Lâm Hải Tuấn nhấn mạnh.
