Giá gas vẫn còn rất cao
Sức mua giảm
Sức mua gas trên thị trường đang không như mong muốn của các công ty kinh doanh gas. Theo đại diện của đại lý phân phối gas Đại Quang Minh (TP.HCM), trong vài ngày qua sức mua đã giảm trên 15%. Việc giá gas quá cao khiến không ít người tiêu dùng tiếp tục xu hướng dùng điện, than đá... thay thế gas.
Ở những tháng trước đây, các công ty gas đã phải hạ giá bán lẻ để tăng sức mua. Hai lần hạ giá gần đây nhất là ngày 8/7 và 1/8, giá gas giảm từ 8.000 - 13.000 đồng/bình, tùy hãng. Dù vậy, tình hình kinh doanh gas vẫn không khá hơn bởi giá bán lẻ gas hiện nay thấp nhất là 266.000 đồng/bình 12 kg, vẫn còn cao hơn đến 76.000 đồng so với cùng kỳ năm ngoái.
Mỗi năm cả nước tiêu thụ từ 800.000 - 900.000 tấn gas, trong đó nguồn nhập khẩu chiếm khoảng 70%, nguồn gas trong nước duy nhất là Nhà máy gas Dinh Cố (Bà Rịa - Vũng Tàu).
Theo đại diện Công ty gas Saigon Petro, đơn vị có thị phần rất lớn tại khu vực miền Nam, vào tháng 4/2008, Nhà máy gas Dinh Cố đã đề nghị ký hợp đồng cung cấp dài hạn với công ty này nhưng mức giá còn cao hơn cả giá gas nhập khẩu. Đơn vị sử dụng gas từ nhà máy Dinh Cố nhiều nhất hiện là PetroVietnam nhưng cũng phải phụ thuộc hơn 50% từ nguồn ngoại nhập.
Ông Nguyễn Sĩ Thắng, Giám đốc PetroVietnam, cho biết: "Giá gas thế giới quyết định giá bán trong nước. Giá gas của chúng ta hiện đang vận hành theo đúng cơ chế thị trường, nhà nước không phải bù lỗ như nhiều mặt hàng khác". Từ đầu năm đến nay, số lần tăng, hạ giá gas trên thị trường đã cân bằng (5 lần).
Tuy vậy, trong khi giá gas đã tăng ít nhất 44.000 đồng/bình 12 kg kể từ đầu năm, giá bán lẻ mới chỉ hạ khoảng 20.000 đồng/bình. Các công ty gas lớn trên thị trường đều cho rằng giá gas nguyên liệu sẽ giảm xuống trong tháng tới, kéo theo giá gas trong nước. Giá gas thế giới trong tháng 8 giảm 52,5 USD/tấn so với tháng 7. Theo tính toán của các công ty kinh doanh gas, nếu giá gas nguyên liệu giảm 10 USD sẽ giúp giá bán trong nước giảm từ 1.500 - 2.000 đồng/bình 12 kg.
Giá thế giới không phải yếu tố quyết định
Thông thường, giá gas bán lẻ sẽ được thông báo điều chỉnh vào thời điểm đầu tháng do phụ thuộc việc các công ty kinh doanh gas đã ký hợp đồng với nhà cung cấp quốc tế. Theo đó, giá gas nguyên liệu được cố định trong suốt tháng sau khi đã công bố vào đầu tháng. Dù vậy trên thực tế, có trường hợp các công ty đã điều chỉnh giá gas mà không cần đợi tới đầu tháng.
Ông Đỗ Trung Thành, Phó phòng kinh doanh gas Saigon Petro, nói: "Giá gas thành phẩm được cấu thành bởi giá nguyên liệu thế giới cộng với chi phí của doanh nghiệp và mức lãi. Do đó, có thể điều chỉnh được mức giá bán lẻ thông qua việc điều tiết kinh phí của từng doanh nghiệp".
Lần hạ giá hôm 8/7 được các công ty gas lý giải là bởi Công ty PetroVietnam đã giảm 20 USD/tấn gas cho các khách hàng của họ nên buộc các hãng gas khác phải giảm theo. Theo một cán bộ của một công ty kinh doanh gas, hiện nay các công ty thường ký 2 dạng hợp đồng với các nhà cung cấp quốc tế cùng lúc. Đó là hợp đồng định hạn và hợp đồng theo chuyến.
Hợp đồng định hạn sẽ có lợi khi giá gas nguyên liệu tăng, còn hợp đồng theo chuyến sẽ có lợi khi giá nguyên liệu giảm. Việc làm này nhằm giảm rủi ro cho các công ty khi có những biến động trên thị trường thế giới. Điều này cho thấy, giá gas nguyên liệu nhập khẩu không hoàn toàn là yếu tố quyết định giá gas trong nước mà còn phụ thuộc rất nhiều vào phương thức kinh doanh của các công ty gas. Tuy nhiên, thật khó để các công ty kinh doanh gas tự giác cắt giảm lợi nhuận vì quyền lợi người tiêu dùng.
