Cuộc chiến giá bán đã đẩy kết quả kinh doanh các doanh nghiệp bán lẻ đi xuống mạnh.
Cuộc đua giảm giá
Ngày 1/7/2023, FPT Shop niêm yết giá chiếc laptop dành cho học sinh Masstell E116 là 3,49 triệu đồng - mức giảm khá sâu so với trước, cùng nhiều chính sách khuyến mãi khác như tặng ba lô, phần mềm giáo dục trị giá 4 triệu đồng, giảm thêm 3% với khách hàng có thẻ học sinh, sinh viên. Chỉ hai ngày sau, ngày 3/7/2023, giá niêm yết của chiếc máy tính này đã giảm 500 nghìn đồng, xuống còn 2,99 triệu đồng.
Sức cầu tiêu dùng đã suy giảm rõ rệt khi tăng trưởng kinh tế chậm lại, thu nhập của người dân đi xuống. Để có doanh số và giảm hàng tồn kho, các doanh nghiệp bán lẻ thiết bị công nghệ như Công ty cổ phần Bán lẻ kỹ thuật số FPT (FPT Shop, mã FRT), Công ty cổ phần Thế giới di động (mã MWG), Di động Việt, Cellphones… liên tiếp tung ra các chương trình sale kích cầu, giá rẻ sập sàn.
Laptop chính hãng, giá rẻ, trả góp là chương trình được FPT Shop triển khai suốt thời gian qua. Các sản phẩm của Apple (Iphone) cũng được chuỗi bán lẻ này giảm giá sâu. Cụ thể, giá một chiếc Iphone 14 Promax 128GB hiện có giá 26,58 triệu đồng (giảm ngay 3,41 triệu đồng khi mua màu đen, áp dụng đến 13/7/2023), ngoài ra còn ưu đãi giảm 30% các sản phẩm trong hệ sinh thái Apple.
Còn hệ thống Thế giới di động niêm yết sản phẩm này với giá 26,69 triệu đồng, giảm 10% (chương trình áp dụng tới 16/7). Rất nhiều mặt hàng của Thế giới di động cũng được dán nhãn “giá rẻ quá”.
Ông Hoàng Trung Kiên, Tổng giám đốc FPT Shop từng chia sẻ tại đại hội cổ đông thường niên 2023 (diễn ra vào giữa tháng 4), giá bán Iphone ở Việt Nam đang rẻ nhất thế giới, các cửa hàng bán là lỗ, bởi cuộc đua giảm giá kéo khách hàng. FPT Shop không nằm ngoài cuộc đua này.
Với thực tế này, năm nay, dù lên kế hoạch doanh thu 34.000 tỷ đồng, tăng 13% so với con số thực hiện năm 2022, nhưng lợi nhuận trước thuế của FPT Shop dự kiến chỉ đạt 240 tỷ đồng, giảm 51% so với kết quả năm ngoái.
Trong cuộc gặp gỡ nhà đầu tư hồi cuối tháng 6 vừa qua, lãnh đạo Công ty cổ phần Thế giới số chia sẻ, cuộc chiến giá cả chủ yếu ảnh hưởng đến các doanh nghiệp bán lẻ và các sản phẩm của Apple. DWG kỳ vọng các doanh nghiệp bán lẻ sẽ hoàn tất việc thanh lý hàng tồn kho trước thời điểm ra mắt sản phẩm iPhone mới (dự kiến vào tháng 10/2023).
Kéo lợi nhuận đi xuống
Hiện các doanh nghiệp bán lẻ chưa công bố kết quả kinh doanh quý II nhưng nhiều công ty chứng khoán dự báo bức tranh lợi nhuận của khối này kém khả quan.
Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) dự phóng FPT Shop có thể chịu lỗ trong quý II và quý III. Trong quý I/2023, FPT Shop ghi nhận doanh thu đạt 7.752 tỷ đồng, đi ngang so với kết quả cùng kỳ năm ngoái nhưng lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 2 tỷ đồng, giảm tới 98,8% so với cùng kỳ.
Nhiều tháng nay, Công ty cổ phần Thế giới di động không còn công bố kết quả lợi nhuận theo tháng, nhưng thông tin từ Công ty cho thấy tình trạng doanh thu sụt giảm mạnh.
Cụ thể, trong 5 tháng đầu năm, doanh thu của Công ty đạt 47.144 tỷ đồng, giảm 21% so với cùng kỳ. Riêng hai chuỗi điện thoại (bao gồm cả TopZone) và Điện Máy Xanh đạt doanh thu khoảng 35.000 tỷ đồng trong 5 tháng, giảm 27% so với cùng kỳ. Mảng truyền thống là điện thoại chỉ đóng góp 23,5% trong cơ cấu doanh thu 5 tháng của Thế giới di động, thấp hơn so với tỷ trọng đóng góp của chuỗi Bách Hoá Xanh (23,6%).
Máy lạnh là ngành hàng duy nhất ghi nhận doanh thu tăng 100% trong tháng vừa qua (do nhu cầu tăng vọt trong mùa nắng nóng) và là ngành duy nhất của Thế giới di động có doanh số 5 tháng đầu năm tăng trưởng.
Cuộc chiến giảm giá, với nhiều mặt hàng dán nhãn “giá rẻ quá” đã phản ánh trên kết quả kinh doanh quý I/2023 của nhà bán lẻ này. Theo đó, doanh thu trong kỳ đạt 27.105,8 tỷ đồng, giảm 25,7%; lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 21,28 tỷ đồng, giảm 98,5% so với cùng kỳ 2022.
Chứng khoán Vietcombank (VCBS) dự phóng tổng doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Thế giới di động trong năm 2023 đạt 119.466 tỷ đồng và 2.151 tỷ đồng, lần lượt giảm 10,4% và giảm 47,5% so với mức đỉnh kết quả kinh doanh xác lập trong năm 2022.
Công ty cổ phần Thế giới số cho biết, dự kiến trong quý II/2023, doanh thu đạt 4.100 tỷ đồng, giảm 16% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 82 tỷ đồng, giảm 40% so với cùng kỳ.
Lãnh đạo Thế giới số cho biết, trong bối cảnh tiêu thụ chậm, rất khó để dự báo trước nhu cầu iPhone, các doanh nghiệp bán lẻ như Thế giới di động và FPT Shop thay vì mua iPhone trực tiếp từ Apple đã chuyển sang mua qua Thế giới số. Thông thường, các doanh nghiệp bán lẻ phải đợi 6 tuần mới nhận được sản phẩm nếu mua trực tiếp từ Apple.
Còn khi mua qua DGW, họ có thể nhận được sản phẩm trong vòng 1 tuần. Do đó, Thế giới số trở thành doanh nghiệp chịu rủi ro hàng tồn kho, nhưng bù lại tăng được doanh thu trong quý II/2023. Trong khi đó, doanh thu máy tính xách tay, thiết bị gia dụng và thiết bị văn phòng không phục hồi nhiều trong quý vừa qua.
Chu kỳ thay máy tính và điện thoại mới khoảng 2 năm/lần. Nhu cầu sử dụng máy tính cao đặc biệt ở khối học sinh, sinh viên nên ngành hàng này được kỳ vọng sẽ có tăng trưởng khi vào mùa tựu trường (đầu quý III).
Còn với sản phẩm điện thoại, quý IV mới là chu kỳ thay mới, các nhà bán lẻ kỳ vọng sẽ có sự khởi sắc trở lại đối với doanh thu nhóm này. Apple cũng dự kiến ra mắt Iphone 15 vào đầu quý IV. Các yếu tố đó tạo ra một kỳ vọng nửa cuối năm 2023, tình hình kinh doanh của doanh nghiệp bán lẻ công nghệ khả quan hơn.
Tuy vậy, VDSC dự phóng lợi nhuận của FPT Shop trong năm nay chỉ đạt 8 tỷ đồng, dù doanh thu thuần hợp nhất dự kiến đạt 31.643 tỷ đồng, tăng 4,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo VDSC, mức nền cơ sở thấp của phân khúc ICT trong năm 2023 và tiến độ phát triển của Long Châu sẽ là yếu tố tạo bệ phóng cho FPT Shop có thể có tăng trưởng cao trong năm 2024. Dự phóng năm 2024, doanh thu và lợi nhuận FRT lần lượt đạt 38.725 tỷ đồng (tăng 22% so với cùng kỳ) và 411 tỷ đồng.
