Đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025” của Chính phủ định hướng toàn diện để thị trường chứng khoán thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế.
Với sự gia nhập của nhà đầu tư F0, các chỉ tiêu định hướng về giá trị vốn hóa, số lượng cổ phiếu niêm yết, số tài khoản gần đạt mục tiêu trong năm 2020. Các sản phẩm chứng quyền, hợp đồng tương lai trái phiếu và lành mạnh các tổ chức kinh doanh chứng khoán cũng được triển khai đúng tiến độ.
| |
Ông Bùi Nguyên Khoa, Phó giám đốc Trung tâm Phân tích Công ty Chứng khoán BSC. |
Tuy nhiên, tiến độ nâng cấp hệ thống hạ tầng công nghệ giao dịch và thanh toán bù trừ trước năm 2020 của HOSE chưa theo kịp sự gia tăng quá lớn của thị trường. Mỗi khi giá trị giao dịch trên sàn HOSE tiệm cận ngưỡng 15.000 tỷ đồng thì hiện tượng nghẽn và chậm lệnh hay xảy ra.
Để đảm bảo khắc phục được vấn đề hạ tầng công nghệ, cần có những giải pháp toàn diện, dài hạn như phát triển hoàn toàn hệ thống mới, thay thế hệ thống công nghệ cũ đã lỗi thời. Nhưng trước mắt, chúng ta cũng cần có những giải pháp xử lý tình huống tạm thời để hạn chế hiện tượng nghẽn giao dịch.
Theo chúng tôi, các giải pháp tình thế có thể xem xét như: Thứ nhất, các thành viên thị trường chủ động tuyên truyền, giải thích, vận động các nhà đầu tư ưu tiên tham gia những lệnh lô lớn (trên 1.000 cổ phiếu), thay vì trải ra nhiều lệnh nhỏ trong một phiên giao dịch vô hình trung sẽ làm gia tăng số lệnh so khớp trên hệ thống. Điều này tương tự việc ưu tiên sử dụng phương tiện công cộng, thay vì sử dụng quá nhiều phương tiện cá nhân trong các cung giờ cao điểm.
Thứ hai, tạm thời áp dụng chế độ hạn mức số lệnh trên mỗi đầu công ty chứng khoán được phân bổ theo kết quả quá khứ. Các công ty chứng khoán sau đó chủ động điều tiết để đảm bảo khi đã nhận lệnh của khách hàng là lệnh sẽ được so khớp bình thường, không bị từ chối do hệ thống quá tải.
Thứ ba, đề xuất với Ủy ban Chứng khoán xem xét việc nâng giao dịch lô lẻ từ 100 cổ phiếu hiện nay lên 1.000 cổ phiếu và có thể tận dụng nguồn tài nguyên của hệ thống HNX nhằm giảm tải cho những giao dịch trên HOSE. Tuy nhiên, giải pháp này đòi hỏi nhiều phương án kỹ thuật để xử lý.
Được biết, số lệnh giao dịch của cổ phiếu dưới 1.000 đơn vị chiếm tới 48% tổng số lệnh so khớp vào những phiên giao dịch thị trường sôi động như hiện nay. Do vậy, thực hiện điều chỉnh này sẽ khắc phục được đáng kể hiện tượng nghẽn giao dịch hiện tại.
Thị trường Việt Nam sẽ càng hấp dẫn nhà đầu tư trong và ngoài nước khi sự đồng bộ và liên thông với thị trường quốc tế càng được nâng cao.
Luật Chứng khoán mới vừa có hiệu lực cũng mở ra một viễn cảnh mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Các quy định hướng dẫn có hiệu lực và việc áp dụng hệ thống giao dịch mới hỗ trợ cho việc sớm ra đời các sản phẩm như giao dịch T+0, bán chứng khoán chờ về, sản phẩm phái sinh với cổ phiếu, sẽ khiến cho quy mô và thanh khoản thị trường tăng trưởng vượt bậc.
Các quy định đa dạng cơ sở hàng hóa, minh bạch thông tin, nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp cũng góp phần định hướng nhà đầu tư trong nước nhìn nhận đầu tư chứng khoán như là một kênh đầu tư dài hạn và hiệu quả. Thị trường Việt Nam sẽ càng hấp dẫn nhà đầu tư trong và ngoài nước khi sự đồng bộ và liên thông với thị trường quốc tế càng được nâng caon
*Bài viết chỉ thể hiện quan điểm của tác giả