ADB: Bất chấp rủi ro thuế quan, Việt Nam vẫn có khả năng tăng trưởng tích cực nhờ vào những cải cách thể chế đang diễn ra

(ĐTCK) Kinh tế Việt Nam được dự báo tăng trưởng 6,6% trong năm 2025 và 6,5% trong năm 2026, sau khi tăng mạnh ở mức 7,1% vào năm ngoái, theo ấn phẩm kinh tế thường niên hàng đầu của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) công bố hôm nay.

Theo báo cáo, dự báo lĩnh vực dịch vụ sẽ tăng trưởng 7,2% trong năm 2025, nhờ gia tăng du lịch trong nước và quốc tế cũng như các ngành công nghiệp công nghệ. Trong hai tháng đầu năm đã có gần 4 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam, tăng 30,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các biện pháp cấp thị thực thuận lợi, chương trình quảng bá du lịch và sự công nhận của quốc tế đã thúc đẩy mức tăng trưởng này. Việc chính phủ tập trung vào chuyển đổi số và phát triển bền vững sẽ mở ra những cơ hội mới, đặc biệt là trong các dịch vụ tài chính và bán lẻ. Tuy nhiên, ngành dịch vụ vẫn phải đối mặt với những bất ổn kinh tế toàn cầu, bất chấp các cải cách đang diễn ra.

Mặc dù thuế quan toàn cầu tăng, ADB cho rằng, nhu cầu đối với các hàng hóa nông sản và 3 hiệp định thương mại tự do sẽ giúp duy trì xuất khẩu. Nông nghiệp dự kiến tiếp tục tăng trưởng vững chắc ở mức 3,2% trong năm 2025. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu, khả năng tiếp cận công nghệ hạn chế và thiếu hụt về cơ sở hạ tầng vẫn là những thách thức của ngành. Cải thiện năng suất thông qua công nghệ và quản lý thuế quan toàn cầu đang ngày càng tăng trong khi vẫn duy trì giá cả cạnh tranh là chìa khóa để duy trì tăng trưởng xuất khẩu.

Đáng chú ý, ADB cho biết, doanh thu bán lẻ tăng trưởng, nhờ các biện pháp tiền tệ và tài khóa hỗ trợ. Trong tháng 2/2025, doanh số bán lẻ tăng 9,4% so với cùng kỳ năm 2024 nhưng vẫn thấp hơn kỳ vọng. Chính phủ đang đặt mục tiêu tăng 12% doanh số bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng vào năm 2025. Tuy nhiên, 67.000 doanh nghiệp đã ngừng hoạt động trong 2 tháng đầu năm 2025, tăng 7,0% so với năm ngoái, phản ánh những thách thức mà các doanh nghiệp phải đối mặt, bất chấp nhu cầu tiêu dùng mạnh mẽ.

Mặc dù duy trì triển vọng tích cực cho Việt Nam trong năm nay và năm sau, báo cáo Triển vọng Phát triển châu Á tháng 4/2025 cũng nhấn mạnh, những rủi ro đối với triển vọng tăng trưởng - khi các dự báo này được tính toán trước khi Hoa Kỳ công bố các biện pháp thuế quan.

Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam, ông Shantanu Chakraborty nhận định, tăng trưởng thương mại mạnh mẽ, sản xuất cho xuất khẩu phục hồi tích cực và đầu tư trực tiếp nước ngoài ở mức cao đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2024. Tuy nhiên, việc Hoa Kỳ công bố áp thuế gần đây, cùng những bất ổn toàn cầu đang tiếp diễn, có thể đặt ra các thách thức đáng kể cho tăng trưởng của Việt Nam trong năm nay.

Theo ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, căng thẳng thương mại toàn cầu có thể ảnh hưởng đến ngành sản xuất định hướng xuất khẩu. Môi trường kinh tế toàn cầu, với xung đột thương mại và căng thẳng địa chính trị gia tăng, có thể tác động đáng kể đến ngành sản xuất định hướng xuất khẩu. Sự quay trở lại của chính sách bảo hộ dưới thời chính quyền mới của Hoa Kỳ có thể làm giảm cầu thế giới đối với các sản phẩm sản xuất tại Việt Nam, đặc biệt là khi có thặng dư thương mại lớn với Hoa Kỳ.

“Nhu cầu toàn cầu suy yếu sẽ tác động đến triển vọng thương mại trong năm nay. Căng thẳng thương mại gia tăng có thể tác động đến hoạt động thương mại, gây khả năng thu hẹp thặng dư thương mại, làm giảm thặng dư cán cân vãng lai xuống mức tương đương 2,5% GDP trong năm nay”, ông Hùng nói.

Cũng theo các chuyên gia ADB, khi lạm phát tiếp tục tăng, phạm vi nới lỏng chính sách tiền tệ thêm nữa sẽ hạn chế. Căng thẳng địa chính trị, tiêu dùng trong nước tăng cao hơn và việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công có thể khiến lạm phát tăng lên tới 4,0% trong năm nay và 4,2% trong năm 2026. Trong năm 2025, ngân hàng trung ương đã đặt mục tiêu đầy tham vọng là tăng trưởng tín dụng đạt 16% để thúc đẩy hoạt động kinh tế. Tuy nhiên, khả năng hỗ trợ tăng trưởng của ngân hàng bị hạn chế bởi áp lực lạm phát gia tăng, các khoản nợ xấu tăng lên và đồng tiền Việt Nam suy yếu. Do đó, Chính phủ phải phối hợp chặt chẽ các chính sách tiền tệ và tài khóa là một việc làm hết sức quan trọng.

Dẫu vậy, ADB nhận định, vẫn có khả năng tăng trưởng tích cực nhờ vào những cải cách thể chế đang diễn ra. Các biện pháp kích thích tăng trưởng ngắn hạn và ưu tiên chiến lược dài hạn đang bị hạn chế bởi những rào cản pháp lý tồn tại lâu nay. Cải cách thể chế toàn diện gần đây và nỗ lực tăng cường hiệu quả được xem là những bước đi tích cực để tinh gọn hoạt động của chính phủ và thúc đẩy phát triển kinh tế. Nếu thành công, những cải cách này có thể tăng cường hiệu quả bằng cách cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện dịch vụ công, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới và nâng cao sức chống chịu của nền kinh tế...

Ông Chakraborty nói thêm: “Chính phủ Việt Nam đã đặt ra kế hoạch đạt được mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng, điều này có thể giúp giảm thiểu đáng kể những rủi ro từ bên ngoài. Tăng trưởng kinh tế có thể đạt cao hơn và bền vững nếu các nỗ lực cải cách thể chế toàn diện thời gian qua được triển khai nhanh chóng và hiệu quả. Những cải cách này sẽ kích thích nhu cầu trong nước, tăng hiệu quả quản lý nhà nước trong ngắn hạn, từ đó thúc đẩy sự phát triển của khu vực tư nhân trong trung và dài hạn”.

Nhuệ Mẫn

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục